Liệu pháp miễn dịch ung thư được gọi là chất ức chế điểm kiểm soát đã tạo ra một cuộc cách mạng trong điều trị ung thư. Đó là cách mới để tấn công căn bệnh bằng cách giải phóng hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng đáp ứng được, và nó có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng, đôi khi đe dọa tính mạng ở một số người. Nghiên cứu mới cho thấy một nhóm bệnh nhân có thể có nguy cơ cao hơn. Kết quả được công bố trên tạp chí JAMA Network Open cho thấy phụ nữ mắc ung thư hắc tố giai đoạn cuối có nguy cơ tử vong cao gấp đôi nam giới khi được điều trị bằng cùng một sự kết hợp của các chất ức chế trạm kiểm soát.

Tác giả nghiên cứu, Giáo sư Grace Lu-Yao tại Đại học Thomas Jefferson, cho biết: "Đây là nghiên cứu dựa trên dân số lớn đầu tiên cho thấy sự khác biệt đáng kể về kết quả đối với những phụ nữ được điều trị bằng hai chất ức chế trạm kiểm soát cùng một lúc. Phụ nữ có nhiều khả năng chết hơn vì liệu pháp không hiệu quả hay do tác dụng phụ? Chúng tôi vẫn chưa biết, nhưng đây là một tín hiệu mạnh mẽ trong dữ liệu thực tế mà chúng tôi cần phải điều tra thêm”.

Phụ nữ và nam giới có hệ thống miễn dịch hơi khác nhau. Ví dụ, phụ nữ có nguy cơ mắc các bệnh tự miễn dịch cao hơn, nhưng cũng có xu hướng có phản ứng miễn dịch chống lại nhiễm trùng mạnh hơn nam giới. Bất chấp những khác biệt đã biết này, nam giới vẫn có những chỉ số cao trong các thử nghiệm lâm sàng. Kết quả của những thử nghiệm này, có thể không áp dụng được cho phụ nữ.

Nhóm của Tiến sĩ Lu-Yao đã quyết định điều tra xem liệu phụ nữ và nam giới đã trải qua quá trình điều trị ung thư hắc tố bằng thuốc ức chế trạm kiểm soát có thực sự có kết quả giống nhau hay không. Họ kiểm tra hồ sơ sức khỏe từ cơ sở dữ liệu quốc gia về bệnh nhân ung thư- SEER (Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả cuối cùng) được liên kết với các tệp Medicare. Dữ liệu được lấy từ 1.369 bệnh nhân bị ung thư hắc tố tiến triển được chẩn đoán từ năm 1991 đến năm 2015. Các bệnh nhân được điều trị bằng một hoặc một số chất ức chế trạm kiểm soát, chẳng hạn như pembrolizumab, nivolumab hoặc ipilimumab.

Họ không thấy bất kỳ sự khác biệt nào về khả năng sống sót giữa nam giới và phụ nữ được điều trị bằng một chất ức chế trạm kiểm soát duy nhất. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nguy cơ tử vong ở phụ nữ cao hơn 2,06 lần so với nam giới khi sử dụng kết hợp các chất ức chế điểm kiểm soát nivolumab với ipilimumab. Tỷ lệ tử vong cơ bản của cả nam và nữ khi dùng thuốc ức chế PD-1 là 40%. Đối với những người được điều trị kết hợp chống PD1 và chống CTLA-4, tỷ lệ đó tiếp tục là 40% đối với nam giới, nhưng đã tăng lên 65% đối với phụ nữ.

Mặc dù đã tích lũy được bằng chứng về vai trò tiềm tàng của giới tính trong việc ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc, sự khác biệt giữa nam và nữ hiếm khi được kiểm tra bằng giới tính. Sự thiếu chú ý này về mối liên hệ giữa hiệu quả của giới tính với hiệu quả của liệu pháp miễn dịch dựa trên ICI có thể gây ra những hậu quả tiêu cực đáng kể, đặc biệt là vì những phương pháp điều trị này có độc tính cao và chi phí điều trị cao.

Tiến sĩ Lu-Yao nói: “Dữ liệu này là một lời cảnh tỉnh dựa trên kinh nghiệm của hàng trăm bệnh nhân về những loại thuốc này. Dữ liệu thực tế này chứng minh rằng các kết quả thu được từ nam giới có thể không áp dụng được cho phụ nữ và điều quan trọng là phải thiết kế các nghiên cứu có đủ sức mạnh để đánh giá hiệu quả điều trị theo giới tính."

Sử dụng nhiều bộ dữ liệu hiện tại hơn, Tiến sĩ Lu-Yao và các đồng nghiệp có kế hoạch kiểm tra xem liệu nguy cơ có tồn tại đối với những phụ nữ mắc các loại ung thư khác hay không. Họ cũng có kế hoạch hợp tác nghiên cứu để tìm hiểu cách thức mà hệ thống miễn dịch ở phụ nữ khác với ở nam giới. Nghiên cứu được tài trợ bởi Trung tâm Ung thư Sidney Kimmel.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2021-12-cancer-immunotherapy-differently-men-women.html, 2/12/2021