Là một phần của dự án nghiên cứu kéo dài hàng thập kỷ do các nhà khoa học tại Đại học Y Indiana (Hoa Kỳ) nghiên cứu về dấu ấn sinh học dựa trên xét nghiệm mẫu máu, nghiên cứu mới được công bố đã chứng minh rằng sự phát triển của liệu pháp xét nghiệm máu có thể xác định rõ nguy cơ phát triển hội chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) hay thậm chí có thể dự đoán trong trường hợp người bệnh bắt buộc phải nhập viện tâm thần.

 

 
Nghiên cứu tập trung vào mối tương quan giữa các dấu ấn sinh học dựa trên xét nghiệm máu khách quan với cảm giác căng thẳng tâm lý chủ quan. Trước đó đã từng có nghiên cứu về dấu ấn sinh học máu sử dụng trong dự đoán nguy cơ tự tử và đánh giá cơn đau. Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã tiến hành một thử nghiệm lâm sang với các cựu chiến binh bị PTSD, và theo dõi hơn 250 đối tượng trong những thử nghiệm ở Trung tâm y tế VA ở Indianapolis.

Kết quả là các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra 285 dấu ấn sinh học máu cụ thể tương ứngvới mức độ nghiêm trọng của tình trạng PTSD ở những đối tượng tham gia thử nghiệm. Hơn 269 gen khác nhau cũng được xác định là có liên quan đến những dấu ấn sinh học cụ thể đó.

Alexander Niculescu, giáo sư tâm thần học, thuộc trường Đại học Indiana, là người đứng đầu nghiên cứu mới cho biết: "Nhiều xét nghiệm tương tự như thế này cũng được thực hiện trong các lĩnh vực khác, như trong điều trị ung thư, trong đó, bác sĩ có thể tiến hành các thủ thuật sinh thiết phần cơ thể bị tổn thương để xác định giai đoạn bệnh. Tuy nhiên, sinh thiết não không phải là một lựa chọn lý tưởng trong điều trị sức khỏe tâm thần,. Nghiên cứu của chúng tôi đang áp dụng các khái niệm tương tự từ các lĩnh vực y học khác, nhưng liệu pháp mới cho phép chúng tôi theo dõi các triệu chứng tâm thần một cách khách quan, trong đó có tình trạng căng thẳng thần kinh bằng phương pháp xét nghiệm máu, hay còn gọi là 'sinh thiết lỏng'".

Phương pháp xét nghiệm máu, nếu được thực hiện thành công trong nghiên cứu lâm sàng, có thể mang lại vô số lợi ích cho cả bệnh nhân và bác sĩ. Mức độ nghiêm trọng của PTSD có thể được đánh giá, đo lường một cách khách quan, cho biết cụ thể khả năng cải thiện của bệnh nhân thông qua một phương pháp điều trị nhất định. Tính đặc hiệu của thử nghiệm về mặt di truyền cũng cho phép điều chỉnh các liệu pháp điều trị chính xác chủ quan hơn đối với từng trường hợp bệnh nhân. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng chứng minh rằng có thể xác định các mục tiêu thuốc cụ thể có hiệu quả nhất đối với một bệnh nhân nào đó thông qua một số chữ ký biểu hiện gen.

"Chúng tôi nghĩ rằng một trong những mục tiêu quan trọng của nghiên là kiểm tra những dấu hiệu, triệu chứng bệnh ở bệnh nhân để phát hiện yếu tố nguy cơ, từ đó áp dụng các phương pháp chẩn đoán và điều trị sớm", Niculescu cho biết. "Trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, chúng ta phải luôn coi phòng bệnh là điểm cốt yếu, phòng bệnh hơn chữa bệnh".

Nghiên cứu mới đi đầu trong việc thông qua những dấu vết, thay đổi trên cơ thể để xác định các dấu hiệu của tình trạng rối loạn sức khỏe tâm thần. Một số nhà khoa học đang xem xét đưa ra các điều kiện như bệnh tâm thần phân liệt có thể không chỉ đơn giản là tổn thương não bộ khu trú cũng như các mối tương quan thú vị giữa vi khuẩn đường ruột với hội chứng trầm cảm và PTSD.
Niculescu và nhóm nghiên cứu của ông có thể sẽ mất vài năm để đưa phương pháp xét nghiệm máu này áp dụng vào môi trường lâm sàng, nhưng, đây chắc chắn sẽ là một giải pháp đầy hứa hẹn. Các nhà nghiên cứu hiện đang tìm kiếm thêm tài trợ và hợp tác thể chế để phát triển tốt hơn nghiên cứu dấu ấn sinh học dựa trên xét nghiệm máu toàn diện này.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Phân tích tâm thần học.

P.K.L (NASATI), theo https://newatlas.com/blood-test-ptsd-gene-biomarker/58833/, 3/2019