Khoa vật liệu, Trường đại học bách Khoa Hà Nội đã nghiên cứu và chế tạo thành công vật liệu titan xốp và titan đặc, có tiềm năng trong việc ứng dụng kết xương. Tuy nhiên, cần phải đánh giá tính tương thích sinh học của vật liệu trên mô hình động vật thí nghiệm trước khi thực hiện thử nghiệm lâm sàng. Vì vậy, các bác sĩ Lê Văn Quân, Bệnh viện quân y 103, Cấn Văn Mão, Học viện quân y, đã tiến hành nghiên cứu.

Động vật nghiên cứu là 12 con thỏ khỏe mạnh, cân nặng khoảng 2 - 2,5 kg. Sau phẫu thuật, toàn bộ động vật đều tỉnh sau 1 - 3 giờ, có thể tự ăn uống sau 12 giờ, tỷ lệ sống 100%. Động vật đi lại ít, chậm trong vòng 24 giờ đầu sau mổ.

Trước phẫu thuật, trọng lượng trung bình của thỏ ở ba nhóm dao động từ 2,61 - 2,64 kg và không có sự khác biệt về trọng lượng giữa các nhóm. Trọng lượng của động vật ở các nhóm cho thấy quá trình phát triển của động vật bình thường, tương ứng với lứa tuổi động vật từ 6 - 8 tháng.  Sau phẫu thuật 1 tuần, trọng lượng của động vật nghiên cứu hầu như không khác biệt so với trước phẫu thuật ở cả 2 nhóm, cân nặng của thỏ không giảm so với trước phẫu thuật. Kết quả này cho thấy phẫu thuật đặt vật liệu vào xương đùi thỏ không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe động vật, điều này cũng phù hợp với thực tế quan sát thấy thỏ vẫn ăn uống, đi lại bình thường.

Thân nhiệt của thỏ ở thời điểm trước phẫu thuật có giá trị trung bình 37,38 - 38,4 ^oC. Đây là giá trị thân nhiệt tương tự như trên thỏ khỏe mạnh, không có tình trạng bệnh lý gây viêm nhiễm khi đo qua đường hậu môn. Như vậy, động vật được lựa chọn nghiên cứu đảm bảo khỏe mạnh và tương đồng giữa các nhóm ở thời điểm chưa phẫu thuật.

Sau phẫu thuật 1 ngày và 1 tuần, thân nhiệt của thỏ không có xu hướng tăng hơn so với thời điểm trước khi phẫu thuật. Điều này cho thấy phẫu thuật đặt vật liệu vào xương đùi thỏ không gây viêm làm tăng thân nhiệt, đây là  phản ứng bình thường của cơ thể khi có can thiệp ngoại khoa mà đảm bảo vô trùng. 

Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về số lượng bạch cầu trước và sau phẫu thuật đặt vật liệu kết xương ở cả hai nhóm titan xốp và titan đặc. Số lượng bạch cầu là một chỉ số đánh giá tình trạng viêm. Kết quả này cùng với thay đổi nhiệt độ tại chỗ và toàn thân của động vật cho thấy vật liệu kết xương có tính tương thích sinh học cao và không gây phản ứng viêm trên động vật thực nghiệm.

Về tình trạng tại chỗ, vết mổ có dấu hiệu phù nề, xung huyết nhẹ trong 3 ngày đầu tiên, không có dịch thấm băng, không có hiệt tượng chảy máu, chảy dịch từ vết mổ. Sau 7 ngày, mép vết mổ khít, tổ chức dưới da không bị căng phồng, tràn dịch, tràn khí, hết tình trạng phù nề, xung huyết. Sau phẫu thuật 1 tuần và 1 tháng, bóc tách kiểm tra cân cơ tại chỗ vết mổ ở cả hai nhóm đều thấy: tổ chức dưới da vùng ghép và xung quanh không thấy biến đổi bất thường. Không có hạch, không xơ hóa. Không thấy các mảnh vụn của vật liệu rơi ra. Vùng mô cơ tiếp xúc trực tiếp với vật liệu và xung quanh vật liệu có màu đỏ hồng như những vùng khác, không quan sát thấy vật liệu ngấm màu ra xung quanh. 

Khối mô cơ chứa vật liệu đàn hồi tốt, màu sắc hồng, trong, giống như vùng mô cơ xung quanh. Vật liệu áp sát vào xương, màu sáng, xung quanh không thấy hình ảnh viêm, hoại tử. Có hiện tượng mô phát triển che phủ vật liệu, không có hiện tượng tạo xơ hay vật liệu bám lỏng lẻo trên bề mặt xương. Kết quả này phù hợp với tiến trình liền vết thương, tạo sẹo của vết thường không có biến chứng.

Kết quả trên hình ảnh mô bệnh học cho thấy không có hiện tượng viêm tại tổ chức xương và phần mềm xung quanh vị trí đặt vật liệu kết xương.

Kết quả nghiên cứu, qua theo dõi tình trạng toàn thân và tại chỗ trên động vật nghiên cứu tại các thời điểm trước phẫu thuật, sau phẫu thuật 1 ngày, 1 tuần cho thấy các chỉ số thu được đều nằm trong phạm vi bình thường trên thỏ khỏe mạnh và tương tự người khỏe mạnh. Ở thời điểm sau nghiên cứu 1 tháng vết mổ liền sẹo tốt, hình ảnh đại thể xung quanh vùng đặt vật liệu bình thường, không thấy có hình ảnh gây viêm xương, hoại tử xương. Hình ảnh vi thể trên mô bệnh học không thấy hiện tượng viêm xương và tổ chức phần mềm xung quanh. Điều này cho thấy vật liệu titan xốp và titan đặc có tính tương thích sinh học cao, không gây biến chứng khi đưa vào xương đùi thỏ.

Theo KHPTO