Ngày 16/1/2019, Học viện Ngoại giao, Quỹ Konrad Adenauer Stiftung (KAS) và Đại sứ quán Australia tại Việt Nam đồng tổ chức Đối thoại biển lần IV với chủ đề “Hợp tác quốc tế giải quyết vấn nạn rác thải nhựa ở Biển Đông” tại Hà Nội.

Theo báo cáo của Liên hợp quốc, mỗi năm lượng rác thải nhựa thải ra đủ để bao quanh trái đất 4 lần. Mỗi phút có 1 nghìn túi nhựa được tiêu thụ, nhưng chỉ có 27% trong số chúng được xử lý và tài chế. Rác thải nhựa nằm lại rất nhiều dưới đáy đại dương và trở thành thức ăn đầu độc các loại sinh vật biển. Theo dự báo của các nhà khoa học, khối lượng rác nhựa đến năm 2050 ở đại dương sẽ nặng hơn khối lượng của cá. Việt Nam được xếp thứ 17 trong 109 quốc gia có mức độ ô nhiễm rác nhựa lớn trên thế giới. Việc giải quyết vấn đề rác thải nhựa ở các đại dương trên thế giới là một trong những thách thức môi trường lớn nhất. Nếu chúng ta không hành động, đời sống trên biển, hệ sinh thái và sức khoẻ con người sẽ chịu những tác động vô cùng to lớn.

Hội thảo là cơ hội để các chuyên gia và đại biểu tham dự chia sẻ những phân tích sâu sắc về tình hình ô nhiễm rác thải nhựa tại các đại dương trên thế giới, đặc biệt là ở Biển Đông, những tác động tiêu cực đối với phát triển và an ninh khu vực ở các cấp độ khác nhau, chính sách môi trường biển của các quốc gia và cách thức khu vực nên thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ hơn để giải quyết vấn nạn xuyên quốc gia này.

Bàn về các chính sách xử lý rác thải nhựa của Chính phủ Việt Nam, tiến sỹ Nguyễn Lê Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu biển và hải đảo (Tổng cục Biển và Hải đảo, Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết hiện nay, Việt Nam có hai luật liên quan đến chất thải nhựa gồm: Luật Bảo vệ môi trường; Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Cùng với đó là việc ban hành Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Trưởng Đại diện Quỹ KAS tại Việt Nam Peter Girke cho rằng những đồ dùng nhựa sử dụng một lần như ống hút, đĩa, dao hay tăm bông chiếm tới 70% lượng rác thải ở biển. Thay đổi trong việc lựa chọn đồ dung hàng ngày có thể làm giảm nhu cầu sử dụng nhựa một cách rõ rệt. Chia sẻ về vấn đề rác thải nhựa trước Đối thoại, Tiến sĩ Lê Hải Bình, Phó Giám đốc Học viện Ngoại giao cho biết Biển Đông là một trong những vùng biển chịu ô nhiễm rác thải nhựa nặng nề trên thế giới; từ năm 2018, Chính phủ Việt Nam đã khởi động chiến dịch ứng phó với tình trạng xả rác thải nhựa và sẽ tiếp tục hướng tới mục tiêu này trong những năm sắp tới điều này phù hợp với Tuyên bố chung của Lãnh đạo Cấp cao Đông Á về hợp tác giải quyết vấn đề rác thải nhựa (được thông qua vào tháng 11/2018 vừa qua) kêu gọi các quốc gia tăng cường hợp tác và phối hợp khu vực ở mọi cấp độ để giảm thiểu và xoá bỏ tình trạng xả thải nhựa.

Ngoài việc triển khai tốt chính sách, Việt Nam cần đẩy mạnh hợp tác khu vực, chia sẻ thông tin về ô nhiễm rác thải nhựa ở khu vực Biển Đông. Để thực hiện điều này, các quốc gia trong khu vực cần có kế hoạch hành động cùng với nguồn lực hậu thuẫn phù hợp để giải quyết vấn đề rác thải nhựa đại dương đối với từng quốc gia. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy các sản phẩm tái chế, công nghệ tái chế trong tương lai.

NASATI