Đầu tư nghiên cứu khoa học phát triển công nghệ là động lực phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng và an sinh xã hội. Trong các hướng đầu tư thì đầu tư cho nâng cao sức khỏe cộng đồng, nhân lực của xã hội là đầu tư mang tính quyết định. Theo hướng này, đầu tư thuốc chữa bệnh là loại đầu tư thiết thực đáp ứng nhu cầu xã hội vì cho đến nay, 95% nguyên liệu làm thuốc của nước ta là phải nhập khẩu. Hiện nay bệnh ung thư đang phát triển với tốc độ khá nhanh cả trên thế giới và ở Việt Nam. Giá cả thuốc chống ung thư còn rất cao. Do đó, việc tìm kiếm nguồn thuốc chống ung thư mang lại hiệu quả tốt, giá cả hợp lý là một vấn đề cấp bách của toàn xã hội.

Cây gừng gió (Zingiber zerumbet Smith) ở nước ta có nhiều khắp các tỉnh miền núi từ Bắc chí Nam. Các nghiên cứu của PGS.TS Văn Ngoc Hướng về cây gừng gió trong trong hai đề tài cấp Bộ mã số QGĐT.03-09 thực hiên trong 2 năm 2003-2004 và đề tài cấp nhà nước mã số CNHD.ĐT 09/10-11 thuộc chương trình Hóa - Dược, thực hiện trong 2 năm 2010-2011 cho thấy Gừng gió Việt Nam trữ lượng lớn, chất lượng tốt, hàm lượng Zerumbone cao, Zerumbone phân lập từ gừng gió Việt Nam không những có tác dụng chống ung thư in vitro, in Vivo cũng rất mạnh mà còn có tác dụng phòng ngừa ung thư và chống tái phát ung thư nữa.

Nhằm biến cây gừng gió (Zingiber zerumbet Smith) từ hoang dại thành cây trồng đại trà đề làm nguyên liệu cho công nghiệp sản xuất viên nang Zerumboner. Hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất Zerumbone 99,5%, xây dựng công xưởng mua sắm, lắp đặt trang thiết bi để sản xuất zerumbone 99,5% đủ cho nhu cấu của thị trường. Hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất viên nang Zerumboner, mua sắm trang thiết bị và xây nhà máy để sản xuất viên nang Zerumboner Nghiên cứu phân tích chất lượng sản phẩm, bảo quản sản phẩm để đưa viên nang Zerumboner phục vụ cộng đồng hỗ trợ điều trị ung thư, nhóm nghiên cứu Công ty Cổ phần Dược phẩm Bắc Ninh do PGS.TS. Văn Ngọc Hướng đứng đầu đã thực hiện dự án: “Hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất viên nang Zerumboner từ cây gừng gió Việt Nam (Zingiber zerumbet Smith) để hỗ trợ điều trị ung thư” thuộc Chương trình NCKHCN trọng điểm Quốc Gia phát triển công nghiệp Hóa dược đến năm 2020 là hướng đầu tư tích cực và thiết thực cho sự phát triển của đất nước.

Sau một thời gian triển khai thực hiện, đề tài đã thu được các kết quả như sau:

- Đã hoàn thành tốt các nội dung của Dự án có trong hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 011/2013/HĐ-DACNHD đã ký giữa Ban điều hành đề án và Văn phòng Hóa dược tổ chức chủ trì và chủ nhiệm Dự án ngày 15 tháng 1 năm 2013.

- Đã hoàn thành đủ tất cả các sản phẩm của Dự án thuộc 4 dạng: I, II, III và IV theo quy định của các phụ lục 1 và 2 trong trong hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 011/2013/HĐ-DACNHD đã ký ở trên.

- Đã hoàn thiện việc chọn giống, kỹ thuật gieo trồng chăm sóc, thu hoạch, bảo quản củ gừng gió, biến gừng gió từ hoang dại thành cây dược liệu quí và làm nguyên liệu cho sản xuất công nghiệp zerumboner.

- Đã hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất viên nang zerumboner từ cây gừng gió, nghiên cứu trang thiết bị và xây dựng nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP phục vụ cho sản xuất.

- Đã sản xuất đúng số lượng 2 triệu viên nang zerumboner theo hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 011/2013/HĐ-DACNHD với hình thức tương đối đẹp và chất lượng tốt.

- Bước đầu sản phẩm viên nang zerumboner đã có chỗ đứng trên thị trường và bán được ở 4 địa điểm: Nhà thuốc bệnh viện K trung ương, Bệnh viện phụ sản TW, trung tâm u bướu Bắc Ninh và Thái Nguyên.

- Một số kết quả bước đầu sử dụng viên nang zerumboner điều trị bệnh ung thư cho một số bệnh nhân tự nguyện cho thấy viên nang zerumboner có tác dụng chống ung thư thực sự và chống được nhiều loại ung thư khác nhau mà chưa thấy tác dụng phụ khi dùng với liều lượng 1 đến 3 viên một ngày loại 75mg Zer 99,5%/viên. Kết quả trên cho thấy khả năng trở thành thuốc chống ung thư của viên nang Zerumboner là rất lớn, do đó cấp thiết là phải tiến hành thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng cũng như mọi thủ thục pháp lý khác để viên nang Zerumboner trở thành thuốc chống ung thư và đưa ra thị trường trong và ngoài nước phục vụ bệnh nhân, phục vụ cộng đồng. Hơn nữa trên thị trường trong nước và thế giới, nhóm đề tài chưa tìm thấy thuốc chống ung thư từ Zerumbone chiết tách từ cây gừng gió (Zingiber zerumbet Smith) nên đây có thể là một đóng góp của Việt Nam cho y học thế giới.

Vì chưa qua thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng nên viên nang zerumboner được cục VSAT thực phẩm Bộ y tế cho phép sử dụng như thực phẩm chức năng nên không được các bác sĩ kê đơn thuốc của bệnh nhân theo quy định của Bộ y tế. Đây là một trở ngại rất lớn cho sự phát huy tác dụng và tiêu thụ zerumboner. Thực tế cho thấy, zerumboner có tác dụng tốt với việc điều trị bệnh ung thư cho một số bệnh nhân tự nguyện, lại an toàn chưa có biểu hiện độc tính và tác dụng phụ không mong muốn do đó dự án đề nghị Bộ Công thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ y tế tạo mọi điều kiện để viên nang zerumboner được thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng để trở thành thuốc chữa bệnh ung thư nhằm góp phần giúp đỡ các bệnh nhân nghèo khó khăn về kinh tế và cũng là đóng góp cho khoa học thế giới vì trên thị trường cũng như các tài liệu cho thấy chưa có thuốc chống ung thư zerumboner.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 17393/2020) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

P.T.T (NASATI)