Tại Việt Nam, tình hình tai nạn giao thông trong thời gian qua diễn ra rất phức tạp, trong đó xảy ra khá nhiều tai nạn giao thông nghiêm trọng gây thiệt hại về người, đặc biệt là tàu hay xe bị tai nạn bị rơi xuống vực. Khi xảy ra những tình huống này, việc tới hiện trường để thu thập thông tin ban đầu phục vụ cứu hộ là rất khó khan, đòi hỏi thời gian ứng cứu rất nhanh. Các nhân viên cứu hộ tiếp cận tới vị trí các nạn nhân phải mang theo những thiết bị sơ cứu cũng là vấn đề rất khó khăn, đồng thời việc quan sát hiện trường tai nạn cũng có nhiều hạn chế.

Nhu cầu dẫn đến là rất cần thiết phải có thiết bị có khả năng tới được hiện trường cung cấp hình ảnh về tai nạn, hiện trạng các nạn nhân, cũng như có thể đưa một số thiết bị hỗ trợ y tế ban đầu cho các nạn nhân trước khi lực lượng cứu hộ có thể tới vị trí tai nạn. Việc cung cấp thiết bị y tế cũng vẫn rất cần thiết cả khi nhân viên cứu hộ đã tiếp cận được vị trí các nạn nhân. Sử dụng thiết bị bay không người lái (viết tắt tiếng Anh: UAV - Unmanned Aerial Vehicle), với khả năng dừng trên không để quan sát và thả thiết bị cứu hộ, là phù hợp cho nhiệm vụ này. Xuất phát từ những lý do trên, TS. Ngô Thanh Bình đã phối hợp cùng các cộng sự tại Viện Khoa học và Công nghệ Giao thông vận tải để thực hiện đề tài: “Nghiên cứu, thiết kế chế tạo thiết bị không người lái sức nâng 5 kg phục vụ công tác tìm kiếm cứu hộ tai nạn giao thông” từ năm 2019 đến năm 2020.

Đề tài nhằm thực hiện mục tiêu làm chủ công nghệ thiết kế, chế tạo thiết bị bay không người lái hạng nhẹ dạng VTOL (Vertical Take-Off and Landing - cất hạ cánh thẳng đứng) phục vụ công tác tìm kiếm cứu hộ tai nạn giao thông.

Trong nghiên cứu, các nhiệm vụ đặt ra đều được kiểm tra và thu được kết quả như yêu cầu. Thử nghiệm thực tế trong điều kiện thời tiết có gió trung bình, có sương mù nhẹ tại Tam đảo, máy bay vẫn hoạt động ổn định, chính xác các tính năng quan trọng như:

- Cất cánh và hạ cánh ổn định;

- Giữ vị trí chính xác;

- Tự động điều chỉnh chống lại các tác động nhiễu từ bên ngoài.

Khi được đeo theo gói hàng 5kg, nâng tổng trọng lượng lên trên 10kg, máy bay vẫn hoạt động bình trường trong môi trường thời tiết gió to. Khi thả gói hàng bộ điều khiển đã tính toán, điều khiển tác động vào các động cơ chính xác để kiểm soát độ vọt của máy bay, và giữ đúng vị trí.

Thử nghiệm bay theo quỹ đạo, VTOL UAV bay chính xác theo các vị trí tọa độ được đặt trên bản đồ, bay theo hành trình qua lần lượt 4 điểm và quay trở về vị trí cất cánh ban đầu (Home) rồi hạ cánh.

Sản phẩm của đề tài được nghiên cứu chế tạo theo dạng mô-đun, phát triển trên nền tảng tích hợp bộ điều khiển bay chuyên dụng và hệ thống nhúng mã nguồn mở để có khả năng mở rộng tính năng bay một cách linh hoạt, có khả năng mang và thả thiết bị phục vụ trong cứu hộ giao thông vận tải. Ngoài ra, sản phẩm VTOL UAV có thể thương mại hóa, phục vụ cứu nạn cũng như phát triển tính năng một cách linh hoạt cho những mục tiêu khác.

Có thể tìm đọc báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 17955/2020) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.P.D (NASATI)