Dòng chảy xa bờ hay còn được gọi là dòng chảy xoáy ven bờ, dòng đứt ngang, dòng rút… là một luồng nước mạnh chảy theo hướng vuông từ bờ ra biển, tuy với kích thước rất nhỏ, nhưng tốc độ có thể đạt cực đại tới 2m/s. Với vận tốc này, trong khoảng thời gian 1 phút, dòng chảy có thể cuốn trôi người tắm biển ra xa khoảng 120m. Khi đó, hầu như không ai có khả năng bơi ngược nó để vào bờ.

Dòng chảy xa bờ có bề ngang hẹp, khoảng 3 - 30m, bề dài ra biển là khoảng 100 - 150m và rất nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết. Vì thời tiết thay đổi thì hướng gió cũng sẽ thay đổi, hướng gió thay đổi thì sóng đánh vào bờ sẽ thay đổi, dẫn đến xói lở bờ biển cũng thay đổi, từ đó hình thành các dòng chảy xa bờ. So với sóng biển thì dòng chảy xa bờ chỉ nhỏ như các tế bào, nên rất khó nhận diện.

Các bãi biển có các yếu tố cấu thành khác nhau, nên vị trí, thời gian và chu kỳ xuất hiện dòng chảy xa bờ cũng rất khác nhau.

Tại một số bãi biển, dòng chảy xa bờ có thể tồn tại quanh năm, theo mùa, theo tháng, thậm chí là theo ngày, theo giờ, theo phút. Tuy nhiên phần lớn các dòng chảy xa bờ đều có thời gian tồn tại rất ngắn, trung bình vào khoảng vài phút. Và dòng chảy xa bờ có thể xuất hiện ở bất cứ vùng biển nào.

Dòng chảy xa bờ thường tồn tại chủ yếu ở những vùng biển có sự tồn tại của các đỉnh nhọn địa hình cố định nhô ra biển, như trên đầu và bên cạnh các bờ kè, đê chắn sóng, cầu cảng và các công trình nhân tạo khác xây sát bờ biển. Dòng chảy xa bờ xảy ra tại các bãi biển không phải khi nào chúng ta cũng có thể phân biệt được, vì nó là một hiện tượng thủy thạch động lực học biến đổi rất phức tạp, nên rất khó có thể dự báo trong mọi thời điểm và tại mọi nơi của các bãi tắm.

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp chúng ta có thể dễ dàng nhận biết đó có phải là các dòng chảy xa bờ không bằng mắt thường. Ví dụ như nước ở khu vực có dòng chảy xa bờ thường có màu sậm hơn, vì khu vực đó sâu hơn bình thường. Hay như thấy có bọt nước hay vật trôi nổi trên mặt nước bị cuốn ra xa bờ. Một cách nhận biết khác đó là quan sát những khu vực nằm ở cạnh những nơi có sóng lớn, hay còn gọi là sóng bạc đầu. Nguyên nhân bởi sóng là nơi dòng nước đi từ biển vào gần bờ, nên vùng dòng chảy xa bờ thường sẽ nằm cạnh đó. Cũng có nghĩa là, vùng có sóng là vùng nước an toàn, còn vùng lặng sóng chính là vùng nguy hiểm.

Nếu không may bị rơi vào dòng chảy xa bờ, nếu bạn biết bơi thì trước hết hãy bình tĩnh quan sát và tuyệt đối không được bơi ngược dòng chảy xa bờ, mà phải bơi ngang, song song với bờ. Khi thoát khỏi khu vực nguy hiểm rồi hay đợi dòng chảy xa bờ yếu hẳn mới bơi vào bờ. Còn nếu bạn không biết bơi hãy cố gắng giữ cơ thể nổi trên mặt nước, và để cho dòng nước cuốn ra ngoài, sau đó ra hiệu cho lực lượng cứu hộ.

Triệu Cẩm Tú, (NASATI), Tổng hợp 7/2022