Carbon dioxide là nhân vật phản diện chính trong phạm vi biến đổi khí hậu, nhưng nó không hoạt động một mình; các khí nhà kính khác như metan và oxit nitơ (N2O) cũng gây ra vấn đề. Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng N2O phát thải nhiều vào khí quyển hơn chúng ta nghĩ, điều này có thể làm suy yếu những nỗ lực của chúng ta để chống biến đổi khí hậu. Giống như CO2 và metan, khí thải N2O có liên quan chặt chẽ đến hoạt động công nghiệp của con người và đặc biệt là nông nghiệp. Thực vật cần nitơ trong đất để phát triển, vì vậy phân bón giàu trong các chất liệu đã được sử dụng rộng rãi trong vài thập kỷ qua. Nhưng như một sản phẩm phụ, các nhà máy giải phóng oxit nitơ vào không khí xung quanh chúng.

Nhà khoa học Rona Thompson, cho biết: Việc tăng lượng nitơ có sẵn đã giúp sản xuất nhiều thực phẩm hơn. Tất nhiên, nhược điểm là những vấn đề môi trường liên quan đến nó, chẳng hạn như nồng độ N2O tăng cao trong khí quyển. Và một khi nó bị cuốn vào khí quyển, N2O có thể rất có hại. Nó có khả năng mạnh hơn nhiều so với CO2; thực tế là gây hại gấp gần 300 lần; và có thể làm cạn kiệt tầng ozone. Cùng với nông nghiệp, N2O cũng được giải phóng khỏi các đại dương và mức độ phát thải đó là do nước biển dâng cao hơn.

Với tất cả những điều này, điều quan trọng là có được sự hiểu biết chính xác về khí thải N2O và đây là mục tiêu của nghiên cứu mới, được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ Viện nghiên cứu không khí Na Uy NILU và Đại học Maryland. Nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng mức độ oxit nitơ trong khí quyển đã tăng đều đặn kể từ giữa thế kỷ 20 và tốc độ này đã tăng lên kể từ năm 2009. Những đóng góp lớn nhất cho sự gia tăng toàn cầu là của Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil.

Điều này có nghĩa là có nhiều N2O trong khí quyển hơn so với ước tính trước đây. Nhóm nghiên cứu tính toán rằng từ năm 2000 đến 2005 và 2010 đến 2015, N2O chiếm khoảng 10% tổng lượng phát thải khí nhà kính trên toàn cầu. Đáng lo ngại, đó là gấp đôi số lượng được báo cáo cho Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu. Dữ liệu này sau đó được sử dụng cho các báo cáo như các báo cáo từ Hội đồng quốc tế về biến đổi khí hậu (IPCC); trong báo cáo này đã tính đến N2O.

Nhóm nghiên cứu đưa ra một lời giải thích có thể cho sự khác biệt. Bởi vì lượng nitơ trong đất đang tăng lên đều đặn, một lượng phân đạm nhất định sẽ giải phóng nhiều N2O vào không khí hơn trước đây. Mối quan hệ thay đổi này đã được tính toán trong quá khứ; thay vào đó, các tổ chức như IPCC giả định hệ số phát thải không đổi.

Các nhà nghiên cứu nói rằng, nó không phải là một tin xấu, có thể giải quyết được và đòi hỏi phải có sự nỗ lực toàn cầu. Đồng tác giả của nghiên cứu Eric Davidson, cho biết: Ở châu Âu và Bắc Mỹ, chúng tôi đã thành công trong việc giảm sự phát triển của khí thải nitơ oxit, một đóng góp quan trọng cho sự thay đổi khí hậu và sự suy giảm tầng ozone tầng bình lưu. Thật không may, điều tương tự không thể nói với châu Á và Nam Mỹ, nơi sử dụng phân bón, tăng cường sản xuất chăn nuôi và phát thải nitơ oxit đang tăng nhanh.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Climate Change.

Đ.T.V (NASATI), theo https://newatlas.com/environment/agriculture-nitrous-oxide-greenhouse-gas/, 18/11/2019