Theo một nghiên cứu mới, hoạt động của con người đã dẫn đến độ xói mòn đất gia tăng cách đây khoảng 4.000 năm.

Trong khoảng thời gian 1 nghìn năm, phong hóa đá và xói mòn đất là do sự chuyển động của các mảng kiến ​​tạo của hành tinh và mô hình khí hậu đang thay đổi. Nhưng trong khoảng thời gian ngắn hơn, tác động cục bộ của các hoạt động của con người đến xói mòn đất có thể được đo lường.

Đối với nghiên cứu mới, các nhà khoa học mong muốn đo lường mức độ xói mòn trên toàn cầu do ảnh hưởng của con người. Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã phân tích các lớp lõi trầm tích được thu gom từ 632 hồ nước trên khắp thế giới.

"Trầm tích hồ được coi là tư liệu lưu trữ tự nhiên về các hoạt động xói mòn", Jean-Philippe Jenny, nhà khoa học tại Viện Hóa sinh học Max Planck ở Đức nói. "Tất cả các thông lượng và quá trình loại bỏ đất, đá và các vật liệu hòa tan, dẫn đến các lớp trầm tích theo thời gian được tích tụ và bảo tồn ở đáy hồ".

Sử dụng các kỹ thuật xác định niên đại bằng cacbon phóng xạ, nhóm nghiên cứu đã xác định được niên đại của các lớp khác nhau của trầm tích dưới hồ và đo lường sự thay đổi tốc độ tích tụ trầm tích. "Đây là lần đầu tiên thông qua tổng hợp dữ liệu từ rất nhiều hồ, chúng ta có thể quan sát thấy xu hướng chung thể hiện sự tích tụ trầm tích ngày càng tăng trong Holocene hay 10.000 năm qua", Pierre Francus, giáo sư tại Viện nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp nói.

Thông qua phân tích hóa thạch phấn hoa bị mắc kẹt trong trầm tích hồ cổ, các nhà khoa học đã liên kết tốc độ xói mòn trong thời kỳ Holocene với những thay đổi về độ che phủ đất, cụ thể là phá rừng. "Chúng tôi rất vui khi thấy sự tích tụ trầm tích gia tăng 4.000 năm trước trùng khớp với việc giảm phấn hoa có nguồn gốc từ cây", Jenny nói. "Lượng phấn hoa giảm phản ánh sự thay đổi độ che phủ của đất, ví dụ, trong nông nghiệp và vấn đề định cư, có thể dẫn đến suy thoái và xói mòn đất”.

Phân tích thống kê tinh xảo đã xác nhận cây bị chặt là nguyên nhân chính làm tăng trầm tích ở lòng hồ trên toàn cầu - bằng chứng cho thấy các hoạt động của con người đã làm tăng tốc độ xói mòn khoảng 4.000 năm trước.

Khi các nhà khoa học nghiên cứu sự khác biệt giữa tốc độ xói mòn trong khu vực, họ đã phát hiện thấy các mô hình tương ứng với sự phát triển kinh tế - xã hội. Tốc độ xói mòn đất bắt đầu tăng tốc ở châu Âu, nhưng sớm hơn ở Bắc Mỹ. Xói mòn đất ở Bắc Mỹ chỉ bắt đầu gia tăng sau khi thực dân châu Âu đưa các tập quán nông nghiệp mới đến lục địa này.

Các nhà nghiên cứu cũng đã tìm thấy bằng chứng về việc giảm lắng đọng trầm tích cục bộ tại các thời điểm và địa điểm liên quan đến việc xây dựng các con đập của đế chế La Mã và Trung Quốc. Nhóm nghiên cứu hy vọng những phát hiện mới sẽ được các nhà khoa học sử dụng để đưa ra dự đoán về chu trình cacbon trên Trái đất.

N.P.D (NASATI), theo https://www.upi.com/Science_News/2019/10/29/Deforestation-human-activities-accelerated-soil-erosion-4000-years-ago/2661572365736/?sl=1, 29/10/2019