Công trình nghiên cứu mới, do các nhà khoa học của trường Đại học Stanford (Hoa Kỳ) thực hiện, đã xác định được các tế bào miễn dịch nguy hiểm tập trung tại các phần của não bộ - nơi sản sinh ra các tế bào thần kinh mới. Sự tăng sinh nguy hại này dường như phát triển một cách tự nhiên khi não bộ bị lão hóa theo thời gian. Các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết đây có thể là cơ sở, cơ chế ảnh hưởng đến sự suy giảm nhận thức liên quan đến yếu tố tuổi tác nói chung.

Các hốc thần kinh là những đốm trong não chứa tế bào gốc thần kinh và các dạng tế bào khác đóng vai trò quan trọng trong việc sản sinh ra các tế bào thần kinh mới. Bộ não bị lão hóa chỉ có khả năng duy trì một khối lượng nhỏ các hốc thần kinh này và chức năng của chúng cũng ngày càng suy giảm theo thời gian.

Nhóm nghiên cứu bắt đầu thử nghiệm bằng việc tập hợp toàn bộ biểu hiện gen trong một lượng lớn các mẫu tế bào được lấy từ một hốc thần kinh trong não bộ của hai nhóm chuột khác nhau. Kết quả cho thấy có sự khác biệt hết sức thú vị giữa hai nhóm chuột này. Cụ thể, số lượng các tế bào miễn dịch được gọi là tế bào T sát thủ được tìm thấy trong các mẫu não của nhóm gồm những cá thể chuột già cao hơn hẳn so với nhóm chuột còn lại.

Anne Brunet, tác giả cao cấp của nghiên cứu mới cho biết: "Chúng tôi quan sát thấy một quần thể cực kỳ thưa thớt các tế bào T sát thủ ở khu vực dưới bán cầu của những cá thể chuột trưởng thành. Nhưng ở những con chuột già, số lượng các tế bào này nhiều gấp 16 lần".

Những tế bào T sát thủ được phát hiện trong trạng thái lồng ghép với các tế bào gốc thần kinh, và điều đáng chú ý là những tế bào này có khả năng tiết ra một chất kích thích phản ứng viêm, gây nguy hiểm cho thế hệ tế bào thần kinh mới. Nghiên cứu mới cũng chỉ ra bằng chứng cho thấy các tế bào T sát thủ này không chỉ vượt qua hàng rào máu não mà còn có dấu hiệu bị hút vào vị trí cụ thể bởi các kháng nguyên mục tiêu. Vì vậy, quá trình này không chỉ đơn giản là do sự suy yếu của hàng rào máu não liên quan đến vấn đề tuổi tác mà do ảnh hưởng một quá trình chưa được biết đến về cơ bản được kích hoạt bởi quá trình lão hóa.

Các nhà khoa học đã thực hiện chứng thực những kết quả này trên người bằng cách kiểm tra toàn diện mô não người trong quá trình phân tích và khám nghiệm tử thi, qua đó, khẳng định sự hiện diện của các tế bào T sát thủ trong não của người già.

"Theo lý thuyết, các tế bào miễn dịch không có khả năng dễ dàng xâm nhập vào bộ não khỏe mạnh và điều này phần lớn là sự thật", ông Brunet chia sẻ. "Tuy nhiên, nghiên cứu mới của chúng tôi đã chỉ ra rằng những tế bào này không chỉ hiện diện trong não lão hóa khỏe mạnh, bao gồm cả não người - mà còn xâm nhập vào phần não bộ nơi phát sinh tế bào thần kinh mới".

Nhóm nghiên cứu cho biết bước tiếp theo, họ sẽ cố gắng tìm hiểu và xác định những kháng nguyên đặc biệt có khả năng thu hút những tế bào T sát thủ này vào não lão hóa. Họ tin rằng việc làm gián đoạn quá trình này có thể giúp ngăn chặn nguy cơ sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức do ảnh hưởng của quá trình lão hóa.

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature.

P.K.L (NASATI), theo: https://newatlas.com/neurogenesis-brain-aging-immune-cells-cognitive-decline/60432/, 7/2019