Các quan hệ đối tác công tư (thường liên quan đến một số công ty) đang đóng vai trò trung tâm trong cuộc chiến chống lại COVID-19.

Ví dụ, Hoa Kỳ đã phân bổ, thông qua Chiến dịch thần tốc (Operation Warp Speed - OWS), hơn 11 tỷ USD vào tháng 10/2020 vào hơn 40 công ty để tài trợ cho việc phát triển vắc-xin, chẩn đoán, điều trị và các khả năng có thể triển khai nhanh chóng khác. Song song (và dưới sự bảo trợ của OWS), Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) tài trợ cho mối quan hệ đối tác công tư để ưu tiên và đẩy nhanh việc phát triển các phương pháp điều trị và vắc xin COVID-19 hứa hẹn nhất. Phần lớn tài trợ từ OWS được dành để giải quyết những thất bại của thị trường liên quan đến việc phát triển và sản xuất vắc xin. Mục tiêu của OWS là sản xuất và cung cấp 300 triệu liều vắc xin an toàn và hiệu quả, với liều ban đầu vào tháng 1/2021, như một phần của chiến lược rộng lớn hơn nhằm đẩy nhanh sự phát triển, sản xuất và phân phối vắc xin COVID-19, phương pháp điều trị và chẩn đoán (gọi chung là biện pháp đối phó). Đến đầu tháng 10/2020, OWS đã đầu tư hơn 11 tỷ USD vào 7 ứng viên vắc xin, với sự tài trợ từ Quốc hội Hoa Kỳ, bao gồm cả thông qua Đạo luật An ninh Kinh tế, Cứu trợ và Viện trợ Coronavirus (Đạo luật CARES). Để đẩy nhanh quá trình phát triển trong khi vẫn duy trì các tiêu chuẩn về an toàn và hiệu quả, OWS đã và đang lựa chọn những ứng viên có triển vọng đối phó nhất và cung cấp sự hỗ trợ phối hợp của chính phủ. Các giao thức để chứng minh tính an toàn và hiệu quả đang được điều chỉnh, cho phép các thử nghiệm tiến hành nhanh hơn. Các quy trình cho các thử nghiệm được giám sát bởi chính phủ liên bang. Thay vì loại bỏ các bước khỏi các mốc thời gian phát triển truyền thống, các bước này đang được tiến hành đồng thời, sao cho việc sản xuất vắc-xin đầy hứa hẹn ở quy mô công nghiệp có thể bắt đầu tốt trước khi chứng minh đầy đủ về tính hiệu quả và an toàn của nó, vốn thường được yêu cầu. Chính phủ liên bang đang đầu tư vào năng lực sản xuất cần thiết với rủi ro của riêng mình, tạo cho các công ty niềm tin rằng họ có thể đầu tư mạnh mẽ vào phát triển và cho phép phân phối vắc xin cuối cùng nhanh hơn. Năng lực sản xuất được phát triển sẽ được sử dụng cho bất kỳ loại vắc xin nào cuối cùng thành công, bất kể công ty nào đã phát triển năng lực. OWS là sự hợp tác giữa các thành phần của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, liên kết với các công ty tư nhân và các cơ quan liên bang khác.

Quan hệ đối tác công tư khác cũng giúp hình thành Tăng tốc Can thiệp Trị liệu và Vắc xin COVID-19 (ACTIV). Được công bố vào tháng 4 năm 2020, ACTIV là quan hệ đối tác công tư do Viện Y tế Quốc gia (NIH) đứng đầu để phát triển một chiến lược nghiên cứu phối hợp nhằm ưu tiên và tăng tốc phát triển các phương pháp điều trị và vắc xin hứa hẹn nhất. Chẳng hạn, chương trình hoạt động bằng cách hợp lý hóa các thử nghiệm lâm sàng, phối hợp các quy trình quản lý hoặc tận dụng tài sản giữa tất cả các đối tác để nhanh chóng phản ứng với COVID-19. Được điều phối bởi Viện Y tế Quốc gia, ACTIV tập hợp NIH cùng với các cơ quan trong Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, các cơ quan chính phủ khác, OWS, Cơ quan Thuốc Châu Âu, đại diện từ các học viện, các tổ chức từ thiện (bao gồm Quỹ Bill & Melinda Gates và Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson), và 20 công ty dược phẩm sinh học.

Nhìn chung, nhờ quy mô và phạm vi của mình, các khoản đầu tư của Hoa Kỳ vào nghiên cứu cơ bản và ứng dụng cũng như trong các thử nghiệm lâm sàng đang tạo ra sự thúc đẩy lớn cho các nỗ lực toàn cầu nhằm phát triển vắc-xin COVID-19 và phương pháp điều trị.

Nhiều quốc gia khác đã sử dụng những lý do tương tự để tài trợ cho nghiên cứu vắc xin và phương pháp điều trị, mặc dù ở quy mô nhỏ hơn. Ví dụ, Đức đã cam kết khoảng 750 triệu EUR để tăng tốc nghiên cứu và phát triển vắc xin thông qua một chương trình đặc biệt nhắm vào ba công ty nhằm thiết lập các dự án của họ rộng rãi hơn và tiến triển nhanh hơn. Ở cấp độ đa phương, cơ chế COVAX là một hợp tác công tư khác đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển vắc xin đồng thời đặc biệt chú ý đến nhu cầu của các nước có thu nhập thấp và trung bình.

Tất cả các sáng kiến ​​này đều có một số đặc điểm chung về chiến lược. Bên cạnh nghiên cứu và phát triển, chúng đầu tư vào năng lực sản xuất, các cam kết thị trường tiên tiến và các giới hạn về trách nhiệm pháp lý, giảm bớt sự không chắc chắn cho khu vực tư nhân tham gia. Hơn nữa, để tránh sự chậm trễ giữa việc phê duyệt theo quy định và việc tung ra vắc xin, nhiều hoạt động được thực hiện song song: hoàn thành giai đoạn nghiên cứu và phát triển và cấp phép lưu hành được thực hiện đồng thời, kết quả là việc sản xuất một số vắc xin đã bắt đầu trong khi chúng vẫn còn trong các thử nghiệm lâm sàng. Quá trình nhanh chóng này nhằm đảm bảo cung cấp đủ số lượng liều trên toàn cầu vào cuối năm 2021 sau khi các cơ quan quản lý chấp thuận.

P.A.T (NASATI), theo Science, Technology and Innovation Outlook 2021: Times of Crisis and Opportunity, OECD