Chính phủ đã ban hành Nghị định số 264/2025/NĐ-CP ngày 14 tháng 10 năm 2025 quy định về Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương. Nghị định quy định về việc thành lập, tổ chức, hoạt động, quản lý, sử dụng vốn, cơ chế giám sát đối với các quỹ đầu tư mạo hiểm; đồng thời hướng dẫn chi tiết nội dung tại Điều 40 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Nguyên tắc hoạt động của quỹ

Theo Nghị định, đầu tư mạo hiểm là hoạt động đầu tư thông qua việc góp vốn thành lập, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo hoặc góp vốn vào các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Hoạt động của quỹ tuân theo các nguyên tắc:

- Tuân thủ pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tuân thủ pháp luật nước sở tại khi đầu tư ra nước ngoài.

- Hoạt động theo cơ chế thị trường, chấp nhận rủi ro có kiểm soát, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và bảo mật thông tin.

- Ưu tiên đầu tư vào các doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng cao trong các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ số, công nghệ chiến lược, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, góp phần tạo tác động tích cực đến kinh tế – xã hội và môi trường.

Địa vị pháp lý của quỹ

Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia được thành lập và hoạt động theo mô hình công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương được thành lập và hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp. Các quỹ có tư cách pháp nhân, con dấu riêng, được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng trong nước, nước ngoài theo quy định pháp luật.

Tổ chức và quản lý quỹ

Cơ cấu tổ chức, quyền hạn và điều lệ hoạt động của quỹ được xây dựng theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, có trách nhiệm cử người đại diện phần vốn nhà nước. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương.

Quỹ được phép thuê tổ chức, cá nhân chuyên nghiệp trong và ngoài nước tham gia quản lý, điều hành hoạt động; đồng thời được thành lập hội đồng tư vấn, hội đồng thẩm định đầu tư nhằm hỗ trợ công tác đầu tư.

Mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ

Mục tiêu của các quỹ là đầu tư và thu hút nguồn lực cho các doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng đột phá; góp phần giải quyết các thách thức kinh tế – xã hội, môi trường; thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia và địa phương, qua đó phát triển thị trường đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam.

Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia có chức năng góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong và ngoài nước; góp vốn cùng các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác; thành lập hoặc góp vốn vào các quỹ đầu tư trong và ngoài nước để thực hiện hoạt động đầu tư mạo hiểm và hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.

Quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương có chức năng tương tự trong phạm vi trong nước, đồng thời hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của địa phương.

Nguồn vốn và quy mô quỹ

- Đối với Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia: Vốn điều lệ gồm phần vốn nhà nước cấp từ nguồn chi đầu tư phát triển của Bộ Khoa học và Công nghệ, thực hiện cấp một lần khi thành lập quỹ, tối thiểu 500 tỷ đồng. Ngoài ra, quỹ có thể huy động thêm vốn góp của tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài. Dự kiến trong 5 năm đầu, quy mô vốn điều lệ đạt tối thiểu 2.000 tỷ đồng, hình thành từ vốn ngân sách và vốn huy động.

- Đối với Quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương: Vốn điều lệ gồm phần vốn nhà nước cấp từ nguồn chi đầu tư phát triển của địa phương, do UBND cấp tỉnh quyết định, cùng phần vốn góp của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

Doanh thu và chi phí của quỹ

Doanh thu của quỹ gồm: Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư; Lãi tiền gửi ngân hàng từ nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi; Các khoản tài trợ, viện trợ, đóng góp hợp pháp của tổ chức, cá nhân; Thu từ thoái vốn, thanh lý tài sản và các nguồn thu hợp pháp khác.

Chi phí của quỹ gồm: Chi quản lý, điều hành, hoạt động thường xuyên; Chi hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia và địa phương (tối đa 5% lợi nhuận sau thuế hằng năm); Chi lập quỹ dự phòng rủi ro đầu tư mạo hiểm và các khoản chi hợp pháp khác theo Điều lệ quỹ.

Chi đầu tư của quỹ bao gồm: Góp vốn thành lập doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; Mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp; Góp vốn vào các quỹ đầu tư mạo hiểm hoặc quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác.

A.T (tổng hợp)