Trong những năm gần đây, Việt Nam đã tích cực tham gia cùng cộng đồng thế giới trong vấn đề giảm phát thải gây ô nhiễm môi trường từ động cơ sử dụng nhiên liệu diesel. Theo lộ trình kiểm soát phát thải giao thông đã được phê duyệt (Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ) và chỉ đạo của Thủ tướng Nguyên Xuân Phúc về yêu cầu giữ nguyên lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô, xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, qui định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 1/9/2011, từ ngày 1/1/2018, mọi xe chạy diesel được nhập khẩu về Việt Nam đều phải có bộ xử lý khí thải đạt yêu cầu Euro 4. Để cụ thể hóa hơn nữa chủ trương trên, ngày 24/07/2017, Bộ Giao Thông Vận Tải ban hành Thông Tư 8120/GTVT-MT, về việc thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 đối với xe ô tô. Theo đó, mọi xe chạy diesel được nhập khẩu đều phải có bộ xử lí khí thải. Ngoài ra, trong một vài năm tới, sử dụng bộ xử lý khí thải đối với các xe chế tạo trong nước cũng là yêu cầu bắt buộc. Do vậy, nhu cầu sử dụng tác nhân xử lý NOx trong khí thải động cơ diesel tăng lên, dẫn đến sự hình thành thị trường tác nhân xử lý khí thải NOx của động cơ diesel tại Việt Nam.

Từ thực tế trên, ThS. Bùi Duy Hùng đã phối hợp với các cộng sự tại Phòng Thí nghiệm trọng điểm Công nghệ lọc, hóa dầu thuộc Bộ Công Thương thực hiện đề tài: “Nghiên cứu công nghệ sản xuất tác nhân khử NOx ứng dụng trong xử lý khí thải động cơ diesel thay thế hàng nhập khẩu” trong thời gian từ năm 2020 đến năm 2021.

Đề tài nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng được qui trình công nghệ sản xuất tác nhân khử NOx trên cơ sở urê đã chế tạo được, ứng dụng trong xử lý khí thải động cơ diesel thay thế hàng nhập khẩu.

Đề tài đã thu được các kết quả như sau:

- Đã sản xuất được 2.260 lít nước khử khoáng EDI, có độ dẫn điện 0,08 µS/cm; pH là 7,34 và hàm lượng SiO2 < 0,02 mg/L, đáp ứng yêu cầu chất lượng để sản xuất tác nhân xử lý khí thải NOx.

- Đã tính toán, lựa chọn và lắp đặt hệ thiết bị trên cơ sở các thiết bị sẵn có, đảm bảo công suất 100 L/mẻ và có khả năng tạo ra sản phẩm tác nhân khử NOx có chất lượng đạt tiêu chuẩn ISO 22241-1:2019. Cụ thể, hệ bao gồm các thiết bị chủ yếu sau: thiết bị kết tinh: Chế tạo bằng vật liệu inox SUS 316; thể tích 200 lít, có hệ thống trao đổi nhiệt; thiết bị ly tâm: Thiết bị có tốc độ ly tâm trên 1.000 vòng/phút, công suất 50 – 80 kg sản phẩm/mẻ; thiết bị pha chế dung dịch tác nhân khử NOx từ tinh thể urê ẩm (M-1): chế tạo bằng vật liệu inox SUS 316, thể tích 100 lít, có hệ thống khuấy; và các thiết bị phụ trợ: Thùng chứa, bơm, thiết bị đo lường, làm mát và các thiết bị phụ trợ khác.

- Đã sản xuất đủ 565 kg (tương đương với 520 lít) dung dịch tác nhân khử NOx ứng dụng trong xử lý khí thải động cơ diesel đạt tiêu chuẩn ISO 22241-1:2019.

- Đã xây dựng được qui trình công nghệ sản xuất urê đáp ứng yêu cầu để xử lý NOx cho động cơ diesel từ các nguồn nguyên liệu sẵn có của Việt Nam. Qui trình vận hành ổn định, có độ lặp lại cao, trên 98%.

- Đã xây dựng được qui trình công nghệ sản xuất tác nhân khử NOx trên cơ sở urê đã chế tạo được, đạt yêu cầu chất lượng để ứng dụng trong xử lí khí thải động cơ diesel. Qui trình vận hành ổn định, có độ lặp lại cao, trên 98%.

Công nghệ sản xuất tác nhân khử NOx ứng dụng trong xử lý khí thải động cơ diesel có ý nghĩa thực tiễn cao, đáp ứng nhu cầu cấp thiết của thị trường quốc tế và thị trường trong nước vừa hình thành nhưng đầy tiềm năng.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 20397/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.P.D (NASATI)