Từ năm 2015 đến năm 2018, nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Ngô Đại Nghiệp tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Tp. Hồ Chí Minh đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu khả năng ức chế matrix metalloproteinase và thu dọn các gốc tự do của một số dẫn xuất chitooligosaccharides trên hệ thống tế bào”.

Qua áp dụng phương pháp mô hình hóa RSM-CCD và kiểm tra bằng thực nghiệm, các nhà nghiên cứu đã xác định được điều kiện tối ưu cho quá trình thủy phân chitosan như sau: nhiệt độ 49 oC, pH là 5.9, nồng độ cơ chất 0.76%, hoạt tính enzyme 8.97 UI/g, thời gian thủy phân 180 phút. Tổng hợp được các dẫn xuất có hoạt tính ức chế một số tính hiệu tế bào, có khả năng bắt gốc tự do DPPH, bảo vệ DNA, protein không gây độc tế bào, có khả năng tác động lên các tín hiệu tế bào tham gia vào con đường oxy hóa khử và gây ung thư di căn. Đề tài đã hoàn thành và bổ sung thêm các nội dung đặt ra và đã đạt được mục tiêu.

Đề tài đã xác định được các điều kiện để tổng hợp nhiều hơn 03 dẫn xuất của chitooligosaccharides (COS) gắn vòng thơm với điều kiện thích hợp. Các dẫn xuất của chitooligosacharides (chitooligomer, COS, NA-COS) có khả năng ức chế collagenase (họ MMP), MMP-2 hoặc MMP-9… và khả năng thu dọn các gốc tự do ROS. Các kết quả nghiên cứu trên tế bào cho thấy vai trò ức chế MMP-2, -9… và bắt gốc tự do của dẫn xuất COS tác động trên một số tín hiệu tế bào (SOD, MMP-2, -9…, cytokine, NF-kB,…).

Kết quả nghiên cứu cho phép hiểu rõ hơn cơ chế tác động về vai trò của các dẫn xuất COS trên các tín hiệu phân tử trong tế bào giúp hiểu rõ hơn các tín hiệu gây ra ung thư di căn, gây chết tế bào. Từ đó có thể hướng đến ứng dụng trong các lĩnh vực thực phẩm, mỹ phẩm và y học.

Kết quả của đề tài một mặt sẽ là cơ sở để tìm hiểu và khám phá phương thức nhằm ngăn ngừa, phòng chống các bệnh liên quan đến các gốc tự do như ung thư di căn, mặt khác là cơ sở phát triển thực phẩm bổ sung vào thực phẩm như bột hòa tan, bảo quản thực phẩm hướng đến mỹ phẩm và y dược trong tương lai.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 15179) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

N.P.D (NASATI)