Tecbi (Tb) là nguyên tố đất hiếm nhóm nặng, hàm lượng của chúng trong tổng đất hiếm quặng bastnasite Đông Pao là rất thấp. Tuy nhiên, quặng xenotime Yên Phú (Yên Bái) rất giàu nguyên tố nhóm nặng (hàm lượng đất hiếm nhóm năng chiếm hơn 50% so với tổng nguyên tố đất hiếm, trong đó hàm lượng Tb ~ 0,9%). Nghiên cứu về điều chế kim loại Tb chưa được đơn vị nào tại Việt Nam thực hiện. Hiện nay, Viện Công nghệ xạ hiếm đã có công nghệ phân chia-tinh chế một số nguyên tố đất hiếm nhóm nặng (trong đó có Dy, Tb, Y, Gd...) từ tổng đất hiếm.

Do đó, để gia tăng giá trị tài nguyên đất hiếm của Việt Nam, cần thiết phải nghiên cứu chế tạo, sản xuất đất hiếm đến sản phẩm cuối cùng là các nguyên tố đất hiếm riêng rẽ có giá trị gia tăng cao. Đó là lý do nhóm nghiên cứu của ThS. Nguyễn Thanh Thủy tại Viện công nghệ xạ hiếm thực hiện đề tài: “Nghiên cứu quy trình công nghệ điều chế Tecbi kim loại từ dung dịch TbCl3 của quá trình chiết phân chia đất hiếm” từ năm 2020 đến năm 2021.

Dưới đây là một số kết quả nổi bật của đề tài:

- Đã tiến hành nghiên cứu, điều chế và khan hóa muối TbF3 theo các con đường và nguồn nguyên liệu khác nhau.

- Đã tiến hành nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình khử nhiệt kim điều chế Tb kim loại.

- Đã nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đúc tinh luyện tecbi kim loại.

- Đã nghiên cứu quá trình thu hồi tecbi từ đuổi thải của quá trình khử nhiệt kim và đúc tinh luyện tecbi kim loại.

- Đã nghiên cứu quá trình xử lý khí thải của quá trình khan hóa muối tecbi florua.

- Đã nghiên cứu áp dụng các thông số nghiên cứu để ứng dụng và nguồn nguyên liệu TbCl3 từ quá trình chiết phân chia kim loại đất hiếm.

Kết quả nghiên cứu mới chỉ là bước đầu để điều chế Tb kim loại. Để tiến tới điều chế được kim loại Tb nói riêng và các kim loại đất hiếm khác nói chung đạt độ tinh khiết cao hơn (trên 99%), nhóm nghiên cứu cần được đầu tư lò nung có thể làm việc liên tục trong thời gian dài ở nhiệt độ cao và áp suất rất thấp. Lò nung cảm ứng với phần vỏ bên ngoài bằng kim loại (buồng phản ứng va chén nung nằm bên trong) hoặc lò hồ quang có thể thực hiện được điều này.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 20933/2022) tại Cục Thông tin, Thống kê.

N.P.D (NASTIS)