Hiện nay, trên cả nước có hơn 105 nghìn Tủ tụ bù các loại, với dung lượng khoảng 482 nghìn MVAr, được lắp đặt trên khắp mọi miền của tổ quốc, do các công ty điện lực, các điện lực quận, huyện trực tiếp quản lý. Để phát huy hiệu quả của các Tụ bù này, việc giám sát, vận hành và bảo dưỡng là một vấn đề cấp thiết. Tuy nhiên, do các Tủ tụ này thường được lắp đặt gần đỉnh của cột điện gây khó khăn cho quá trình kiểm tra giám sát hoạt động, tốn nhiều nhân công và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn lao động.

Hình ảnh thiết bị sau khi chế tạo

Chính vì vậy, việc giám sát hoạt động và chất lượng của Tủ tụ bù từ xa thông qua các thông số kỹ thuật như nhiệt độ, độ ẩm, thông số điện, phi điện… sẽ giúp người quản lý vận hành đánh giá được chính xác chất lượng của Tụ bù đồng thời thông qua đó có thể dự báo cảnh báo sớm được tình trạng của tụ để có thể xác định được thời điểm cần phải xử lý trước khi tình trạng xấu xuất hiện. Đây là việc làm cần thiết giúp giảm chi phí vận hành và nâng cao độ an toàn cũng như chất lượng của hệ thống điện.

Trước nhu cầu cấp thiết này, nhóm nghiên cứu đến từ Viện nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa, trực thuộc Bộ Công thương, do ThS. Phạm Chí Công đứng đầu, đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu thiết kế, chế tạo hệ thống giám sát tủ tụ bù hạ thế từ trung tâm”. Mục tiêu của đề tài là làm chủ công nghệ thiết kế chế tạo và ứng dụng thành công hệ thống giám sát Tủ tụ bù hạ thế từ trung tâm qua mạng thông tin di động nhằm giám sát hiệu quả Tủ tụ bù hạ thế.

Hình ảnh thiết bị sau khi chế tạo

Đề tài đã đề ra 10 nội dung nghiên cứu, trong đó tập trung nghiên cứu thiết kế. chế tạo hệ thống cảnh báo và giá sát tủ tụ bù hạ thế từ xa, hệ thống có khả năng đo, hiển thị tại chỗ và giám sát, cảnh báo từ xa các thông số về điện, nhiệt độ, độ ẩm của tụ hạ thế, giám sát thông số về điện của tủ tụ bù hạ thế tại các trạm giám sát. Trung tâm có khả năng giám sát các thông số của tủ tụ bù, lưu trữ, kết xuất dữ liệu, lập báo cáo, vẽ đồ thị các thông số, cảnh báo nguy cơ có thể xảy ra với tủ tụ bù hạ thế.

Sau một thời gian tập trung nghiên cứu, sản phẩm chính đã đạt được của đề tài bao gồm: 03 Thiết bị giám sát Tủ tụ bù hạ thế có khả năng: Giám sát hoạt động của Tủ tụ bù hạ thế từ trung tâm; Đo, giám sát, cảnh báo các thông số: dòng điện, điện áp, cosj, nhiệt độ, độ ẩm của Tủ tụ bù và truyền về trung tâm. Và 01 phần mềm tại trung tâm giám sát có khả năng cảnh báo sự cố và giám sát các thông số của Tủ tụ bù hạ thế; cảnh báo các nguy cơ có thể xảy ra sự cố với trạm hiện trường, lưu trữ dữ liệu và lập báo cáo.

Sản phẩm của đề tài đã được lắp đặt, thử nghiệm trong thực tế tại Công ty Điện lực Bắc Từ Liêm để đánh giá hiệu quả thu được. Ba thiết bị cảnh báo và giám sát tủ bù hạ thế được lắp đặt để cảnh báo và giám sát tủ tụ bù tại Trạm Cầu Diễn 26, Phú Diễn 27 và Cầu Diễn 27 thuộc Đội quản lý điện 4, Công ty Điện lực Bắc Từ Liêm. Phần mềm cảnh báo, giám sát được cài đặt tại địa chỉ http://tubu.iddtech.vn/ để cảnh báo, giám sát từ xa các tủ tụ bù. Sản phẩm của đề tài đã được bàn giao cho Công ty Điện lực Bắc Từ Liêm để theo dõi, thử nghiệm.

Giao diện chính của phần mềm hệ thống

Sau một thời gian thử nghiệm sản phẩm của đề tài đã cho thấy khả năng giám sát hoạt động ổn định, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu đề ra trong thuyết minh đề tài. Ứng dụng sản phẩm của đề tài đã giúp hệ thống điện và các tủ tụ bù hạ thế hoạt động ổn định, an toàn, góp phần nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, nâng cao chất lượng điện năng, chất lượng dịch vụ khách hàng, tiết kiệm khá lớn chi phí trong quá trình vận hành, khai thác, kiểm tra của hệ thống điện. Theo đánh giá của Công ty Điện lực Bắc Từ Liêm đây là sản phẩm đáp ứng tốt nhu cầu cảnh báo và giám sát các tủ tụ bù hạ thế.

Với những kết quả thu được của đề tài, nhóm nghiên cứu đề xuất kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, cho phép tiếp tục nghiên cứu dưới dạng dự án sản xuất thử nghiệm và nhân rộng sản phẩm của đề tài trong thực tiễn, góp phần hiện đại hóa trong công tác vận hành, điều khiển, giám sát hệ thống điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 17180/2020) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.M.H (NASATI)