Trong những năm gần đây, ở nước ta, công tác quản lý đất đai đã áp dụng những công cụ tiên tiến trong điều tra, đánh giá và xây dựng bản đồ xói mòn, trong đó các phương pháp và công nghệ tiên tiến như công nghệ viễn thám và GIS đã được nghiên nghiên cứu và áp dụng để xác định nhân tố sử dụng đất, một nhân tố chính trong các mô hình tính toán xói mòn đất, tuy nhiên kết quả còn hạn chế do điều kiện dữ liệu đầu vào có độ chính xác không cao. Việc nghiên cứu biến động lớp phủ mặt đất và ảnh hưởng của nó tới quá trình xói mòn, đặc biệt nghiên cứu đề xuất các giải pháp công nghệ tiên tiến như công nghệ viễn thám và mô hình hóa trong hỗ trợ công tác quản lý, đánh giá xói mòn sẽ đem lại những thông tin rất hữu ích, đặc biệt trong lĩnh vực tài nguyên đất và quản lý lãnh thổ.

Vì thế, ThS. Vũ Hữu Liêm và nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Giám sát Tài nguyên Môi trường và biến đổi khí hậu thực hiện đề tài: “Sử dụng tư liệu viễn thám đa độ phân giải và công nghệ GIS trong nghiên cứu mối quan hệ giữa lớp phủ và xói mòn phục vụ sử dụng bền vững tài nguyên đất” từ năm 2018 đến năm 2020.

Mục tiêu của đề tài là nhằm nghiên cứu đánh giá, giám sát tình trạng xói mòn đất và mối quan hệ giữa xói mòn với lớp phủ từ tư liệu viễn thám và GIS; và đề xuất các giải pháp công nghệ trong quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên đất.

Đề tài đã áp dụng cách tiếp cận từ tổng quan đến chi tiết, từ lý thuyết đến thực nghiệm, từ thực tiễn đến mô hình lý thuyết; các phương pháp nghiên cứu lý thuyết đã được nghiên cứu trên thế giới, phương pháp sử dụng công nghệ xử lý ảnh số và hệ thông tin địa lý, phương pháp khảo sát, thử nghiệm, phân tích và so sánh, đánh giá kết quả, phương pháp chuyên gia. Qua quá trình nghiên cứu cơ sở khoa học và thực nghiệm, đề tài đã đạt được các kết quả như sau:

- Đề xuất được các giải pháp công nghệ, đặc biệt là giải pháp sử dụng công nghệ xử lý ảnh số - viễn thám và hệ thông tin địa lý trong quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên đất.

- Đề xuất được giải pháp công nghệ sử dụng viễn thám và mô hình hóa trong hỗ trợ quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên đất.

Việc nghiên cứu ảnh hưởng của lớp phủ tới quá trình xói mòn cũng như những biến động của nó đối với các nhân tố khác của quá trình xói mòn đem lại những thông tin rất bổ ích, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý lãnh thổ. Kết quả nghiên cứu và thực nghiệm, ở dạng bản đồ, cung cấp cái nhìn theo không gian những khu vực cần được tác động kịp thời để có thể giảm thiểu quá trình xói mòn. Đồng thời, nghiên cứu cũng giúp các nhà quản lý có định hướng trong việc tác động cần thiết để phục hồi lớp phủ nói chung và thảm thực vật nói riêng nhằm hạn chế quá trình xói mòn.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 19624/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.

N.P.D (NASATI)