Việc sử dụng mạng xã hội quá mức có thể làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng trầm cảm ở thanh thiếu niên, đặc biệt là những người đang được điều trị về trầm cảm, lo âu và ý định tự tử. Nghiên cứu do Trung tâm Y tế ở Dallas thực hiện và được công bố trên tạp chí Journal of Affective Disorders cho thấy khoảng 40% thanh thiếu niên có dấu hiệu trầm cảm và ý định tự tử có hành vi sử dụng mạng xã hội một cách có vấn đề, tức là cảm thấy khó chịu, thất vọng hoặc không hài lòng khi không thể truy cập mạng xã hội.

Nhóm thanh thiếu niên này cũng báo cáo thời gian sử dụng thiết bị cao hơn và có mức độ triệu chứng trầm cảm, lo âu và ý nghĩ tự tử cao hơn so với những người không gặp vấn đề tương tự. Điều này đồng thời dẫn đến chất lượng cuộc sống suy giảm đáng kể.

Tiến sĩ Betsy Kennard, nhấn mạnh: “Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về mối liên hệ giữa mạng xã hội và sức khỏe tâm thần, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu tập trung vào các nhóm bệnh nhân đang được điều trị. Từ lâu, đã có suy đoán rằng việc sử dụng mạng xã hội quá mức có thể là một yếu tố góp phần làm gia tăng tỷ lệ ý định tự tử và hành vi tự tử ở thanh thiếu niên, nhưng mối quan hệ này chưa được hiểu rõ ràng. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi giúp xác định tỷ lệ sử dụng mạng xã hội có vấn đề trong nhóm trẻ em và thanh thiếu niên đang điều trị trầm cảm và ý định tự tử, từ đó giúp hiểu rõ hơn về cách hai yếu tố này tác động lẫn nhau”.

Nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ bảng câu hỏi về mạng xã hội được hoàn thành bởi 489 bệnh nhân thuộc Hệ thống Nghiên cứu Trầm cảm và Tự tử Thanh thiếu niên Texas. Những bệnh nhân này có độ tuổi từ 8 đến 20 và đang được điều trị tại 12 trung tâm y tế học thuật trên khắp bang Texas, bao gồm Trung tâm Y tế Dallas và Children's Health. Các nhà nghiên cứu đã xác định tỷ lệ bệnh nhân có hành vi sử dụng mạng xã hội có vấn đề và so sánh các chỉ số về sức khỏe tinh thần và thể chất giữa những người có và không có vấn đề này.

Theo Tiến sĩ Kennard, mức độ sử dụng mạng xã hội phù hợp không thể áp dụng chung cho tất cả mọi người, bởi vì điều hợp lý với một cá nhân có thể không phù hợp với người khác. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những đặc điểm của việc sử dụng mạng xã hội có vấn đề có nhiều điểm tương đồng với các dấu hiệu nghiện, bao gồm việc tiếp tục sử dụng dù muốn dừng lại, cảm giác thèm muốn, ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày, sử dụng một cách lén lút và gây gián đoạn các mối quan hệ cá nhân.

Nhóm nghiên cứu hy vọng những phát hiện này có thể giúp phát triển các phương pháp sàng lọc hiệu quả hơn để phát hiện sớm hành vi sử dụng mạng xã hội có vấn đề. Bên cạnh đó, Trung tâm Y tế ở Dallas cũng đang phát triển và thử nghiệm các công cụ can thiệp nhằm giúp thanh thiếu niên kiểm soát việc sử dụng mạng xã hội một cách lành mạnh hơn. Một trong những phương pháp được đề xuất là lập kế hoạch sử dụng mạng xã hội trong gia đình, trong đó các thành viên thảo luận về giới hạn sử dụng và đồng ý tuân thủ các nguyên tắc nhất định để giảm thiểu tác động tiêu cực của mạng xã hội đối với sức khỏe tinh thần.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Y tế Dallas có kế hoạch tiếp tục nghiên cứu về ảnh hưởng của mạng xã hội đối với sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên, từ đó xây dựng các biện pháp can thiệp hiệu quả hơn. Những phát hiện từ nghiên cứu này không chỉ giúp nhận diện sớm những trường hợp có nguy cơ cao mà còn mở ra hướng đi mới trong việc hỗ trợ thanh thiếu niên kiểm soát thói quen sử dụng mạng xã hội, từ đó cải thiện sức khỏe tinh thần của họ.

Đ.T.V (NASTIS), theo https://medicalxpress.com/, 24/3/2025