Sự khác biệt giữa tuổi sinh học của võng mạc, các lớp mô thần kinh nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau mắt với tuổi thực (theo thời gian) của một người, có liên quan đến nguy cơ tử vong tăng cao của họ, những phát hiện này đã được công bố trên tạp chí British Journal of Ophthalmology.

Các nhà nghiên cứu đề xuất, “khoảng cách tuổi võng mạc” có thể được sử dụng như một công cụ sàng lọc.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy mạng lưới các mao mạch nhỏ (microvasculature) trong võng mạc có thể là chỉ báo đáng tin cậy về sức khỏe tổng thể của hệ thống tuần hoàn của cơ thể và não bộ.

Mặc dù nguy cơ bệnh tật và tử vong tăng lên theo tuổi tác, nhưng những nguy cơ này rõ ràng rất khác nhau giữa những người cùng độ tuổi. Điều này cho thấy, “lão hóa sinh học” riêng biệt đối với từng cá nhân và có thể là chỉ báo tốt cho sức khỏe hiện tại và tương lai, các nhà nghiên cứu cho biết.

Một số chỉ báo chỉ dựa vào mô, tế bào, chất hóa học và hình ảnh đã được phát triển để lựa chọn quá trình lão hóa sinh học có lạc nhịp với sự lão hóa theo trình tự thời gian

Tuy nhiên, các kỹ thuật này tồn tại nhiều vấn đề liên quan đến đạo đức/quyền riêng tư, cũng như phải thực hiện xâm lấm, chi phí cao, tốn thời gian. Do đó, nhóm nghiên cứu chuyển sang áp dụng công nghệ “học sâu” để xem liệu nó có thể dự đoán chính xác tuổi võng mạc của một người từ các hình ảnh đáy mắt, bề mặt sau bên trong mắt và để xem liệu sự khác biệt bất kỳ giữa tuổi thọ võng mạc và tuổi thực của một người - 'khoảng cách tuổi võng mạc' - có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn hay không.

Học sâu là một dạng của máy học và trí tuệ nhân tạo (AI), bắt chước cách con người tiếp thu một số loại kiến thức. Không giống như các thuật toán học máy cổ điển là tuyến tính, các thuật toán học sâu được xếp chồng lên nhau theo thứ bậc với mức độ phức tạp ngày càng tăng.

Các nhà nghiên cứu dựa trên 80.169 hình ảnh chụp đáy mắt của 46.969 người trưởng thành độ tuổi từ 40 đến 69, tất cả đều thuộc một phần nghiên cứu của UK Biobank, một nghiên cứu lớn với hơn nửa dân cư Vương quốc Anh từ trung niên trở lên tham gia.

Khoảng 19.200 hình ảnh đáy mắt bên phải của 11.052 người tham gia khỏe mạnh trong cuộc kiểm tra sức khỏe ban đầu của Biobank đã được sử dụng để xác thực tính chính xác của mô hình học sâu dự đoán tuổi võng mạc.

Điều này cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa tuổi võng mạc được dự đoán và tuổi thực, với độ chính xác tổng thể trong vòng 3,5 năm.

Khoảng cách tuổi võng mạc sau đó được đánh giá ở 35.917 người tham gia còn lại trong thời gian theo dõi trung bình là 11 năm.

Trong thời gian này, 1871 (chiếm 5%) người tham gia tử vongm với 321 (chiếm 17%) bệnh tim mạch; 1018 (chiếm 54,5%) ung thư; và 532 (chiếm 28,5%) do các nguyên nhân khác bao gồm cả chứng sa sút trí tuệ.

Tỷ lệ 'người già nhanh' - những người có võng mạc già hơn so với tuổi thật - với khoảng cách tuổi võng mạc trên 3,5 và 10 năm lần lượt là 51%, 28% và 4,5%.

Ngoài nguy cơ tử vong cao do bệnh tim mạch hoặc ung thư, khoảng cách tuổi võng mạc lớn trong các năm có liên quan lớn đến nguy cơ tử vong cao 49% đến 67%.

Khoảng cách tuổi võng mạc mỗi một năm tăng lên sẽ gia tăng 2% nguy cơ tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào và 3% nguy cơ tử vong do một nguyên nhân cụ thể nào đó ngoài bệnh tim mạch và ung thư, sau khi tính đến các yếu tố ảnh hưởng tiềm tàng khác, chẳng hạn như huyết áp cao, cân nặng (BMI), lối sống và dân tộc. Quy trình kiểm tra tương tự áp dụng cho mắt trái cũng cho kết quả tương tự mắt phải.

Đây là một nghiên cứu quan sát do đó không xác định được nguyên nhân. Các nhà nghiên cứu cũng cho biết, các hình ảnh võng mạc được chụp tại một thời điểm và những người tham gia có thể không đại diện cho toàn bộ dân số của Vương quốc Anh.

Tuy nhiên, mhững phát hiện mới này xác định khoảng cách tuổi võng mạc là một yếu tố dự báo độc lập về tăng nguy cơ tử vong, đặc biệt là tỷ lệ tử vong không do bệnh tim mạch hay ung thư. Tuổi võng mạc có thể là dấu ấn sinh học của lão hóa về mặt lâm sàng.

“Võng mạc cung cấp một 'cửa sổ' duy nhất, dễ tiếp cận để đánh giá các quá trình bệnh lý cơ bản các bệnh hệ thống mạch máu và thần kinh có liên quan đến tăng nguy cơ tử vong”, nhóm nghiên cứu cho biết.

Giả thuyết này cũng được củng cố thêm bởi các nghiên cứu trước đây, cho rằng hình ảnh võng mạc chứa thông tin về các yếu tố nguy cơ tim mạch, bệnh thận mãn tính và các dấu ấn sinh học toàn thân.

Những phát hiện mới này, kết hợp với những nghiên cứu trước đây, làm tăng thêm tính thuyết phục cho “giả thuyết võng mạc đóng một vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa và nhạy cảm với những tổn thất tích lũy của quá trình lão hóa - làm gia tăng nguy cơ tử vong”.

P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2022-01-difference-retina-biological-age-woman.html, 18/1/2022