Bạn đã bao giờ tưởng tượng có thể vừa đọc sách, vừa sạc điện thoại bằng chính năng lượng mình tạo ra chưa? Tại thư viện trung tâm Utrecht ở Hà Lan, điều này đã trở thành hiện thực nhờ những chiếc bàn có gắn bàn đạp xe đạp. Người đọc sách chỉ cần đạp xe trong khi ngồi đọc, và điện thoại của họ sẽ được sạc bằng chính sức lực đó. Đây không chỉ là một thiết kế thú vị mà còn là minh chứng rõ ràng cho việc công nghệ và ý thức môi trường có thể kết hợp để tạo nên một không gian sống tích cực, năng động và truyền cảm hứng.

Ý tưởng lắp đặt các trạm sạc hoạt động bằng xe đạp cố định tại thư viện Utrecht bắt nguồn từ nỗ lực tạo ra một môi trường học tập thân thiện với môi trường, khuyến khích vận động và nâng cao nhận thức cộng đồng về phát thải điện năng. Thành phố Utrecht từ lâu đã nổi tiếng là thủ phủ xe đạp của Hà Lan, với mạng lưới giao thông và hạ tầng dành riêng cho xe đạp được đầu tư bài bản. Lấy cảm hứng từ thói quen đi xe đạp của người dân, thư viện đã thiết kế các bàn làm việc đặc biệt có tích hợp bàn đạp và bộ chuyển đổi năng lượng, cho phép người sử dụng tạo ra điện bằng cách đạp xe trong lúc đọc sách, làm việc hay học tập. Chỉ cần khoảng 15 phút đạp liên tục, người dùng đã có thể sạc đầy phần lớn điện thoại thông minh, một việc tưởng như nhỏ nhưng lại mang thông điệp lớn về ý thức năng lượng.

Bên cạnh việc giảm lượng điện tiêu thụ từ lưới điện quốc gia, mô hình này còn đem lại lợi ích rõ rệt cho sức khỏe thể chất và tinh thần của người dùng. Trong bối cảnh nhiều người dành hàng giờ mỗi ngày để ngồi một chỗ – dù là ở trường học, văn phòng hay thư viện – việc kết hợp đọc sách với hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đạp xe là một giải pháp hữu ích để cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường trao đổi chất và giảm nguy cơ mắc các bệnh do lối sống ít vận động gây ra. Thay vì phải chọn giữa việc học và vận động, người dùng tại thư viện Utrecht có thể làm cả hai cùng lúc. Điều này đặc biệt hữu ích cho học sinh, sinh viên – những người thường xuyên phải ngồi học trong thời gian dài. Ngoài ra, cảm giác được tự tạo ra năng lượng để sạc chính thiết bị của mình cũng tạo nên sự thích thú và hứng khởi đặc biệt, giúp việc học tập trở nên thú vị hơn.

Không dừng lại ở chức năng sạc pin, sáng kiến của thư viện Utrecht còn truyền tải một thông điệp mạnh mẽ về lối sống bền vững và trách nhiệm cá nhân với môi trường. Mỗi hành động nhỏ, như đạp xe vài phút để tạo điện, đều góp phần vào một hệ thống ý thức chung rộng lớn hơn. Thư viện trở thành nơi không chỉ để tiếp nhận tri thức mà còn để thực hành các giá trị xanh trong đời sống hằng ngày. Dự án này cũng khuyến khích người dân – đặc biệt là thế hệ trẻ – suy nghĩ khác đi về cách sử dụng năng lượng, cũng như vai trò của bản thân trong công cuộc bảo vệ môi trường. Việc một mô hình đơn giản như thế lại có thể gây hiệu ứng lan tỏa cho thấy sức mạnh của thiết kế thân thiện, sáng tạo, dễ tiếp cận. Nhiều thư viện, trường học và trung tâm cộng đồng khác trên thế giới đã bắt đầu nghiên cứu mô hình này để triển khai tại địa phương của mình, cho thấy tầm ảnh hưởng của một ý tưởng dù nhỏ nhưng phù hợp với thời đại.

Dự án đạp xe sạc thiết bị tại thư viện Utrecht không chỉ là một giải pháp công nghệ thông minh, mà còn là lời nhắc nhở nhẹ nhàng về cách sống có trách nhiệm hơn với môi trường. Sự kết hợp giữa việc đọc sách, vận động và sản sinh năng lượng là một biểu tượng cho lối sống hiện đại, cân bằng giữa tri thức, sức khỏe và bảo vệ hành tinh. Những đổi mới này tuy nhỏ bé nhưng lại có khả năng thay đổi hành vi và nhận thức cộng đồng một cách sâu sắc và bền vững.

T.P (NASTIS), theo https://www.envynature.org/