Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đang đối mặt với những thách thức lớn. Mặc dù Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách và chương trình hỗ trợ, nhưng kết quả thực tế vẫn chưa tương xứng và chưa đáp ứng được sự mong đợi. Có một số vấn đề quan trọng đang ngăn cản quá trình hiện đại hóa ngành nông nghiệp, và việc áp dụng hiệu quả khoa học, công nghệ, và đổi mới sáng tạo trong thực tế sản xuất vẫn là thách thức lớn.

Gần đây, Chính phủ đã triển khai một số chính sách, chương trình hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng và chuyển giao công nghệ như Quyết định 429/QĐ-TTg ngày 24/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển công nghiệp sinh học ngành nông nghiệp đến năm 2030; Quyết định 130/QĐ-TTg ngày 27/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ Ban hành Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030; Quyết định 157/QĐ-TTg ngày 1/2/2021 của Thủ tướng Chính phủ Ban hành Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2030 và Quyết định 150/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cùng một số chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, do nền sản xuất nông nghiệp chủ yếu là các hộ nông dân và doanh nghiệp quy mô nhỏ, nơi chất lượng nguồn nhân lực nông nghiệp vẫn chưa cao, và thị trường tiêu thụ đầu ra không ổn định, nên việc ứng dụng hiệu quả các tiến bộ khoa học và công nghệ vẫn gặp nhiều khó khăn.

Mặt khác, cơ chế và chính sách khuyến khích còn chưa linh hoạt và hấp dẫn đủ để thu hút đầu tư, đặc biệt là đầu tư mạo hiểm và tín dụng. Thiếu hụt các sàn giao dịch công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp và sự yếu đuối của những sàn đã có là những thách thức tiềm ẩn. Điều này góp phần làm giảm khả năng của doanh nghiệp nông nghiệp để áp dụng và thí nghiệm các giải pháp khoa học và công nghệ mới.

Thách thức tiếp theo là việc thiếu kỹ thuật viên và chuyên gia có trình độ khoa học - kỹ thuật đủ để hướng dẫn và hỗ trợ người nông dân trong việc áp dụng kiến thức và công nghệ mới. Hoạt động sơ chế, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hiện vẫn diễn ra ở quy mô hộ gia đình mà thiếu sự kết nối chặt chẽ giữa bốn bên: Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp - Nhà nông.

Để vượt qua những thách thức này, cần phải có sự nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương. Cần tăng cường nghiên cứu và đào tạo nhân lực, đồng thời thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học để áp dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp. Khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao là một bước quan trọng để tạo động lực cho sự đổi mới và hiện đại hóa ngành nông nghiệp.

Cùng với đó, ngành chức năng cần tăng cường tập huấn chuyển giao khoa học công nghệ cho nông dân, tập trung vào việc phổ biến hướng dẫn nông dân ứng dụng công nghệ sản xuất mới theo hướng VietGAP nhằm nâng cao chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và khả năng cạnh tranh của nông sản hàng hóa của địa phương. Xây dựng thêm nhiều mô hình trình diễn, đẩy mạnh chuyển giao giống và công nghệ trong sản xuất nông nghiệp; cần thường xuyên khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao cho các sản phẩm nhiều giá trị gia tăng, có như vậy mới tăng cường sự gắn kết 4 nhà, giúp gia tăng hiệu quả ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ trong sản xuất nông nghiệp.

P.A.T (Tổng hợp)