Trong những năm gần đây, TP Hồ Chí Minh đối mặt với tình trạng xây dựng trái phép ngày càng gia tăng, đặc biệt là trong các khu đô thị có mật độ dân cư cao. Việc quản lý trật tự xây dựng luôn là một thách thức đối với các cơ quan chức năng, khi mà các công trình thường xuyên được xây dựng mà không có giấy phép hoặc không tuân thủ quy định. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, đặc biệt là công nghệ GIS (Hệ thống thông tin địa lý), việc phát hiện và xử lý các vi phạm trong xây dựng đã trở nên hiệu quả và chính xác hơn. Quận 12 là một trong những địa phương đầu tiên tại TP Hồ Chí Minh áp dụng công nghệ này để giám sát trật tự xây dựng, mở ra hy vọng về một tương lai quản lý đô thị thông minh và bền vững.

TP Hồ Chí Minh, với sự phát triển nhanh chóng và diện tích đô thị rộng lớn, là nơi có mật độ xây dựng rất cao. Tuy nhiên, việc kiểm soát và phát hiện các vi phạm trong xây dựng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi công trình được xây dựng sai phép hoặc không phép, thường bị che đậy bằng các biện pháp ngụy trang như tôn, bạt. Để giải quyết vấn đề này, cơ quan quản lý tại quận 12 đã triển khai một dự án ứng dụng công nghệ GIS trong giám sát trật tự xây dựng. Theo ông Nguyễn Hữu Nhật, Giám đốc công ty công nghệ iGeo, công nghệ này giúp phát hiện các vi phạm xây dựng qua việc sử dụng thiết bị bay UAV để chụp ảnh độ phân giải cao.

Thông qua việc chụp ảnh bằng UAV với độ phân giải lên đến 5 cm trong hai chu kỳ, cơ quan chức năng có thể xây dựng bản đồ không ảnh và so sánh sự biến động của các thửa đất qua thời gian. Các dữ liệu này được đối chiếu với các lớp dữ liệu GIS, bao gồm thông tin về thửa đất, công trình xây dựng, quy hoạch và các số liệu khác. Công nghệ này cho phép mô hình trí tuệ nhân tạo phân tích và phát hiện các sự thay đổi về chiều cao của công trình, giúp xác định các vi phạm xây dựng với độ chính xác cao.

Một trong những ưu điểm của công nghệ GIS là khả năng phát hiện những thay đổi mà mắt thường không thể nhận thấy, như sự thay đổi chiều cao công trình lên đến 0,5 mét. Điều này rất hữu ích trong việc phát hiện các công trình xây dựng trái phép được che đậy. Trước đây, các công trình có thể được ngụy trang bằng cách che bạt hoặc quây tôn, nhưng giờ đây, công nghệ GIS có thể phát hiện những vi phạm này ngay cả khi chúng được che khuất.

Dữ liệu thu thập từ UAV và các thông tin GIS sau đó được cập nhật vào phần mềm quản lý, giúp các cơ quan chức năng dễ dàng theo dõi và xử lý các vi phạm. Phần mềm này còn có khả năng thống kê, báo cáo và tìm kiếm thông tin về các công trình xây dựng, mang lại hiệu quả trong công tác quản lý đô thị. Từ khi triển khai tại quận 12, công nghệ GIS đã giúp phát hiện nhiều trường hợp xây dựng vi phạm với độ chính xác lên đến 99%, giảm thiểu đáng kể tình trạng xây dựng trái phép.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, vẫn còn một số khó khăn. PGS.TS Lê Trung Chơn, Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển bền vững, Đại học Tài nguyên Môi trường TP Hồ Chí Minh, cho rằng việc chuẩn hóa và chuyển đổi các loại dữ liệu khác sang định dạng GIS là một thách thức lớn, đặc biệt là với các khu vực có tốc độ đô thị hóa nhanh và lượng dữ liệu rất lớn. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị tư vấn và cơ quan chức năng để đảm bảo chất lượng dữ liệu.

P..A.T (tổng hợp)