Ngày 18/10/2019, tại Hà Nội, Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Quốc gia đã tổ chức Hội thảo Tổng kết, đánh giá kết quả của tiểu hợp phần 1b/tiểu dự án FIRST-NASATI thuộc Dự án FIRST, nhằm tổng kết, đánh giá các kết quả đã đạt được và thực hiện kế hoạch hoạt động 2019.

Ông Trần Đắc Hiến - Cục trưởng Cục thông tin KH&CN quốc gia phát biểu khai mạc Hội thảo

Tiểu hợp phần 1b “Hoàn thiện hệ thống thống kê, đánh giá, đo lường KH&CN và đổi mới sáng tạo” thuộc Hợp phần 1 (Hỗ trợ cơ sở để hoạch định chính sách và thí điểm chính sách KH&CN) của Dự án FIRST được gọi là Tiểu dự án FIRST-NASATI.

Quang cảnh Hội thảo

Tham dự hội thảo có ông Bùi Thế Duy - Thứ trưởng Bộ KH&CN; ông Trần Đắc Hiến - Cục trưởng Cục thông tin KH&CN quốc gia; ông Lương Văn Thắng - Giám đốc dự án FIRST; bà Đào Thị Dung - Chuyên gia quản lý dự án thuộc tổ chức Ngân hàng thế giới (Worldbank); ông Ngô Xuân Bình - Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế - kỹ thuật - Bộ KH&CN; cùng đại diện các đối tác, các chuyên gia tư vấn,....

Tầm nhìn của Tiều hợp phần là: Nâng cao năng lực của Bộ KH&CN và hệ thống KH&CN Việt Nam trong đo lường, giám sát và đánh giá KH&CN ở cấp độ quốc gia để đáp ứng những tiêu chuẩn quốc tế; Bộ KH&CN có được các thông tin quan trọng về thống kê KH&CN, đổi mới sáng tạo, bản đồ công nghệ, đánh giá KH&CN v.v… để đánh giá chính xác bức tranh toàn cảnh của KH&CN Việt Nam từ đó có thể đưa ra chính sách đúng đắn tập trung vào những khu vực ưu tiên.

Các Chỉ thị để đánh giá Tiểu hợp phần bao gồm: các cuộc điều tra thống kê về NC&PT, tiềm lực KH&CN, đổi mới sáng tạo tuân theo chuẩn mực quốc tế của OECD và UNESCO; niên giám về KH&CN, đổi mới sáng tạo; phương pháp luận bản đồ công nghệ và các phương thức áp dụng được thực hiện; cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN; khung giám sát và đánh giá đối với hệ thống tổ chức NC&PT ở Việt Nam.

Mục tiêu của Tiểu hợp phần gồm: Nhân lực chủ chốt của Ban quản lý Tiểu dự án (NASATI SPMU) và các bên liên quan trong hệ thống KH&CN, đổi mới sáng tạo của Việt Nam sẽ được đào tạo đầy đủ để thực hiện và thu thập dữ liệu chính xác và tin cậy về NC&PT và KH&CN, đổi mới sáng tạo ở cả hai khu vực công và tư; Phát triển năng lực để thực hiện bản đồ/ lộ trình công nghệ; Ngành KH&CN, đổi mới sáng tạo của Việt Nam sẽ được đánh giá để hỗ trợ xác định các hướng ưu tiên và thu hút đầu tư vào nền kinh tế quốc gia.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Đắc Hiến Cục - Trưởng Cục thông tin KH&CN Quốc gia cho biết: Với mục tiêu hỗ trợ nâng cao năng lực của Bộ KH&CN và Hệ thống Thống kê KH&CN Việt Nam trong việc hoạch định chính sách và thí điểm chính sách về thống kê đo lường đánh giá về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo chuẩn mực quốc tế, Tiểu Dự án hoàn thiện hệ thống thống kê đánh giá, đo lường công nghệ và đổi mới sáng tạo sau gần 5 năm triển khai thực hiện dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ rất quan trọng và kịp thời của lãnh đạo Bộ KH&CN, các đơn vị chức năng của bộ, Ban quản lý dự án FIRST, Ngân hàng Thế giới, các đối tác và chuyên gia tư vấn đến thời điểm hiện tại đã cơ bản hoàn tất cả các mục tiêu và các sản phẩm đầu ra với chất lượng tương đối tốt. Cơ quan thống kê KH&CN của Việt Nam là Cục thông tin KH&CN Quốc gia đã được nâng cao năng lực một bước quan trọng. Hệ thống chỉ tiêu thống kê khoa học đã được bổ sung hoàn thiện cùng với việc tổ chức thành công nhiều cuộc điều tra thống kê về nghiên cứu phát triển, đối mới sáng tạo trong doanh nghiệp, tiểm lực KH&CN của các tổ chức KH&CN theo phương pháp luận quốc tế. Với các số liệu điều tra bảo đảm tin cậy, chính xác và đầy đủ, có khả năng so sánh với quốc tế.

“Một khung giám sát và đánh giá tổ chức KH&CN công lập đã được xây dựng, hoàn thành và in thành tài liệu tham khảo cho các bộ ngành địa phương áp dụng. Hệ thống hạ tầng máy chủ và các hệ thống phụ trợ khác được đầu tư, nâng cấp, hiện đại hóa là cơ sở vật chất kỹ thuật quan trọng để đảm bảo xây dựng và phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Một số cơ sở dữ liệu thành phần của cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN như cơ sở về nhiệm vụ KH&CN, cơ sở dữ liệu về công bố KH&CN, cơ sở dữ liệu về tổ chức KH&CN đã được xây dựng và vận hành bởi hệ thống cơ sở dữ liệu này. Những kết quả quan trọng nêu trên của dự án FIRST –NASATI đã đảm bảo cung cấp thông tin chính xác, kịp thời , đầy đủ cho công tác quản lý và hoạch định chính sách phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo của Bộ và của ngành KHCN, và đồng thời sẽ có đóng góp tích cực vào sự phát triển và hoạt động KHCN của Việt Nam”, ông Trần Đắc Hiến nhấn mạnh.

Trên cơ sở xem xét tầm nhìn, các chỉ số đánh giá, kết quả mong muốn và đầu ra dự kiến, Tiểu dự án FIRST-NASATI đã hoàn thành các nội dung đề ra, đạt được mục tiêu và tầm nhìn của Tiểu dự án. Cụ thể đó là: 

Về Thống kê KH&CN, Đổi mới sáng tạo:

Năng lực của cơ quan thống kê KH&CN của Việt Nam (Cục Thông tin KH&CN quốc gia) đã được nâng cao; nắm vững phương pháp thống kê NC&PT, đổi mới sáng tạo theo chuẩn mực quốc tế; Nhân lực về thống kê KH&CN, đổi mới sáng tạo của Cục Thông tin KH&CN quốc gia và các bộ phận tham gia thống kê KH&CN, đổi mới sáng tạo đã được đào tạo; hiểu biết về thống kê KH&CN, đổi mới sáng tạo được nâng cao;

Các cuộc điều tra NC&PT; Điều tra đổi mới sáng tạo trong doanh; điều tra Tiềm lực KH&CN của các tổ chức KH&CN đã được thực hiện (định kỳ, đã tuân thủ phương pháp luận quốc tế). Số liệu điều tra là tin cậy, chính xác, đầy đủ, có khả năng so sánh quốc tế.

Những khuyến nghị chính sách của Tiểu dự án đã được Bộ KH&CN chấp nhận: Hệ thống chỉ tiêu thống kê KH&CN của Việt Nam đã được hoàn thiện, có thể đảm bảo cung cấp các thông tin thống kê về NC&PT, đổi mới sáng tạo; Danh mục các cuộc điều tra thống kê KH&CN ngoài chương trình điều tra thống kê quốc gia được cập nhật, điều chỉnh.

Xây dựng Khung giám sát và đánh giá tổ chức KH&CN Việt Nam

Ban quản lý Tiểu dự án tự đánh giá mảng hoạt động này đã cơ bản đã đạt được mục tiêu, hoàn thành được sản phẩm đầu ra dự kiến là xây dựng "Khung giám sát tổ chức KH&CN công lập". Kết quả này đã được cụ thể hóa thành tài liệu tham khảo "Khung giám sát tổ chức KH&CN công lập: Hướng dẫn sử dụng" (Gói thầu FIRST/NASATI/G06). Một mục tiêu ban đầu là hệ thống tổ chức KH&CN công lập được đánh giá chưa được thực hiện do chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện.

Xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN, đổi mới sáng tạo

So với mục tiêu ban đầu, Tiểu dự án đánh giá nội dung Xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN, đổi mới sáng tạo đã cơ bản đạt được mục tiêu đề ra: Phát triển hệ thống máy chủ, phần mềm để quản lý CSDL. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật (máy chủ, các hệ thống phụ trợ khác) là cơ sở vật chất kỹ thuật  quan trọng đảm bảo cho xây dựng và phát triển CSDL quốc gia về KH&CN thời gian tới; Phát triển cổng thông tin KH&CN, đổi mới sáng tạo (Hệ thống thông tin KH&CN); Phát triển được một số CSDL thành phần của CSDL quốc gia về KH&CN, đổi mới sáng tạo (CSDL nhiệm vụ KH&CN; CSDL về công bố KH&CN; CSDL tổ chức KH&CN); Hệ thống máy chủ (server).

Phát biểu tại Hội Thảo, ông Bùi Thế Duy - Thứ trưởng Bộ KH&CN đã gửi lời cảm ơn đến Ngân hàng Thế giới đã hỗ trợ cho dự án FIRST triển khai Dự án xây dựng cơ sở dữ liệu KH&CN, khung đánh giá các viện KH&CN công lập cũng như khảo sát điều tra về kỹ năng đổi mới công nghệ của doanh nghiệp đến nay đã đủ điều kiện nghiệm thu. Ông cũng chia sẻ một số ý kiến sao cho kết quả này hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước về đổi mới sáng tạo.

Như vậy, Tiểu dự án FIRST-NASATI đã hoàn thành hầu hết các mục tiêu đề ra; đã đạt được những sản phẩm đầu ra dự kiến với chất lượng tốt. Những kết quả của Tiểu dự án có đóng góp tích cực vào phát triển hoạt động KH&CN của Việt Nam thông qua tăng cường năng lực đo lường, đánh giá KH&CN và đảm bảo thông tin chính xác, kịp thời và đầy đủ cho công tác quản lý KH&CN và hoạt động nghiên cứu và phát triển và đổi mới sáng tạo.Tiểu dự án đã nhận được sự chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ rất quan trọng và kịp thời Lãnh đạo Bộ KH&CN, từ các cơ quan chức năng của Bộ KH&CN; Ban quản lý trung ương (CPMU) của Dự án FIRST và của Ngân hàng Thế giới. Tiểu dự án cũng nhận được sự hợp tác và làm việc có trách nhiệm của các tổ chức/công ty, các chuyên gia tư vấn  tham gia thực hiện các nhiệm vụ của Tiểu dự án. Các hoạt động của Tiểu dự án chắc chắn góp phần vào kết quả chung của Dự án FIRST.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cùng các đại biểu khai trương Phòng máy chủ phục vụ xây dựng CSDL quốc gia về KH&CN

P.T.T.(NASATI)