Công ty Hàng không Thiểm Tây của Trung Quốc vừa công bố thành tựu mới trong lĩnh vực máy bay không người lái, với mẫu máy bay vận tải không người lái lớn nhất thế giới mang tên HY-60. Đây được xem là máy bay vận tải không người lái lớn nhất thế giới hiện nay, với tải trọng tối đa đạt 20 tấn. Trong bối cảnh các quốc gia chạy đua phát triển công nghệ không người lái để phục vụ cả quân sự lẫn dân sự, sự xuất hiện của HY-60 không chỉ đánh dấu bước tiến về kỹ thuật hàng không mà còn mở ra những triển vọng ứng dụng rộng lớn trong vận tải, hậu cần và hỗ trợ tuyến đầu. Việc tích hợp công nghệ tự động vào dòng vận tải chiến lược cho thấy Trung Quốc đang theo đuổi một chiến lược dài hạn nhằm thay đổi cách thức triển khai lực lượng và hàng hóa trong thời đại mới.

Máy bay HY-60 có chiều dài 35 mét, sải cánh 38 mét và chiều cao 12 mét. Nó được trang bị bốn động cơ tuabin cánh quạt, có thể đạt tốc độ bay từ 500 đến 550 km/h và có tầm bay khoảng 4.500 km. Những thông số kỹ thuật này cho thấy HY-60 thực chất là phiên bản cải tiến không người lái từ mẫu máy bay vận tải có người lái Y-8 – một dòng máy bay vận tải phổ biến trong lực lượng không quân Trung Quốc. Quá trình chuyển đổi này không đơn thuần chỉ là loại bỏ buồng lái, mà còn tích hợp hệ thống điều khiển bay không người lái, giúp giảm chi phí phát triển so với việc thiết kế một máy bay hoàn toàn mới từ đầu. Điều này thể hiện một cách tiếp cận thực dụng nhưng hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ bay không người lái đang phát triển nhanh và cần được triển khai sớm vào thực tế.

Điểm mạnh nổi bật của HY-60 nằm ở chi phí vận hành thấp. So với các máy bay có người lái như Y-8, HY-60 không cần trang bị cabin điều khiển, không cần đồng hồ thiết bị hay hệ thống điều hòa môi trường cho phi công, từ đó giảm đáng kể trọng lượng và chi phí sản xuất. Đặc biệt, việc loại bỏ nhu cầu về phi công còn giúp tiết kiệm hàng triệu nhân dân tệ mỗi năm. Với một cơ trưởng hàng không vận tải ở Trung Quốc có thể nhận mức lương hơn 1 triệu NDT/năm, thì HY-60 – vốn không cần phi hành đoàn – có thể tiết kiệm tới 60 triệu NDT trong suốt vòng đời 30 năm vận hành. Ngoài ra, không bị giới hạn bởi sinh lý con người, máy bay không người lái có thể hoạt động liên tục trong thời gian dài, tối ưu hóa hiệu suất và tính linh hoạt trong các nhiệm vụ đường dài hoặc môi trường khắc nghiệt.

Tính ứng dụng của HY-60 không chỉ giới hạn trong quân sự mà còn mở rộng mạnh mẽ sang lĩnh vực dân sự. Từ năm 2020, Trung Quốc đã triển khai các chương trình thí điểm vận chuyển hàng hóa bằng máy bay không người lái, trong đó nhiều tập đoàn lớn như JD.com và SF Express đã tích cực tham gia. HY-60, với khả năng chở đến 20 tấn hàng hóa và tầm bay hàng nghìn kilomet, có thể trở thành trụ cột cho mạng lưới vận tải tự động thế hệ mới. Nhờ khả năng cất hạ cánh tại các sân bay dã chiến hoặc sân bay đơn giản, HY-60 đặc biệt phù hợp với việc vận chuyển hàng hóa đến các vùng sâu vùng xa, hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn, cung ứng y tế hoặc tiếp tế khẩn cấp trong thiên tai. Cụ thể, với tải trọng 15 tấn, HY-60 có thể cất cánh từ sân bay Ngạc Châu (Ezhou) để bay tới hầu hết các tỉnh thành trên toàn quốc, từ các thủ đô vùng cho tới các khu tự trị xa xôi.

Trong bối cảnh địa chính trị phức tạp, HY-60 còn đóng vai trò chiến lược quan trọng. Dựa vào tính năng kế thừa từ Y-8, HY-60 có thể cất và hạ cánh tại sân bay tuyến đầu, đóng vai trò hậu cần quan trọng trong các kịch bản quân sự ở biên giới hoặc ngoài lãnh thổ. Ví dụ, máy bay này có thể khởi hành từ căn cứ ở phía Bắc Trung Quốc để hỗ trợ cho các đơn vị ở biên giới phía Đông Nam, hoặc bay từ Thành Đô đến khu vực biên giới Trung–Ấn. Trong trường hợp cần thiết, nó cũng có thể cất cánh từ sân bay Kashgar và tiếp cận khu vực như Karachi (Pakistan), mở rộng đáng kể phạm vi tiếp tế trong khu vực chiến lược. Nếu tải trọng được giảm xuống, tầm bay của HY-60 có thể kéo dài xa hơn nữa, khiến nó trở thành một công cụ hiệu quả cho việc hậu cần liên khu vực mà không cần phi công, giảm thiểu rủi ro nhân sự.

Máy bay vận tải không người lái HY-60 là minh chứng rõ nét cho xu hướng kết hợp công nghệ tự động vào lĩnh vực vận tải chiến lược. Với thiết kế cải tiến từ mẫu máy bay có người lái, HY-60 hội tụ đủ các yếu tố: hiệu quả chi phí, tính linh hoạt trong vận hành, khả năng ứng dụng cao trong cả lĩnh vực quân sự lẫn dân sự. Không chỉ giúp Trung Quốc tăng cường năng lực hậu cần, HY-60 còn mở ra viễn cảnh về một hệ thống vận tải tự động hóa quy mô lớn – nơi con người chỉ đóng vai trò giám sát từ xa. Đây không chỉ là một sản phẩm công nghệ mới, mà là biểu tượng cho cách mà các quốc gia đang định hình lại tương lai của vận tải và năng lực triển khai lực lượng trong kỷ nguyên hậu con người điều khiển trực tiếp.

T.P (NASTIS), theo Xinhua Net, 6/2025