Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) đã chụp được hình ảnh đầu tiên của sao Hải Vương, sao băng khổng lồ trong hệ mặt trời, cho thấy rõ hơn hành tinh này trong một ánh sáng hoàn toàn mới. Đây là hình ảnh chi tiết đầu tiên về hệ thống vành đai của Sao Hải Vương trong hơn 30 năm qua.

Hình ảnh máy ảnh hồng ngoại gần của Webb (NIRCam) về sao Hải Vương, được chụp vào ngày 12/7/2022, lần đầu tiên sau hơn ba thập kỷ, các vành đai của hành tinh này được thể hiện rõ nét nhất.

Hình ảnh mang lại cho các nhà thiên văn cái nhìn rõ nhất về các vòng băng giá của Sao Hải Vương trong 32 năm qua, kể từ khi tàu vũ trụ Voyager 2 bay qua hành tinh này trên đường ra khỏi hệ mặt trời. Heidi Hammel, một nhà khoa học về các hành tinh tại Hiệp hội các trường đại học nghiên cứu về thiên văn học (AURA), cho biết: “Đã ba thập kỷ kể từ khi chúng tôi nhìn thấy những dải bụi mờ nhạt đó và đây là lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy chúng trong vùng hồng ngoại”.

Thật thú vị, ngoài các vòng sao Hải Vương hẹp, được thấy sáng đã biết trước đây, hình ảnh mới của Kính viễn vọng Không gian James Webb cũng cho thấy một số vòng bụi mờ hơn xung quanh Sao Hải Vương mà ngay cả chuyến thăm cận cảnh của Voyager 2 tới hành tinh này vào năm 1989 cũng không thể cho thấy chi tiết như vậy - những “chiếc nhẫn” rõ nét mà các nhà khoa học chưa từng thấy trước đây.

Điều dường như còn thiếu trong hình ảnh Sao Hải Vương là màu xanh lam đặc trưng có liên quan đến khối băng khổng lồ từ các bức ảnh do Kính viễn vọng Không gian Hubble chụp. Màu xanh lam này, được tạo ra bởi khí mê-tan trong bầu khí quyển của hành tinh, và JWST nhìn thấy Sao Hải Vương trong ánh sáng cận hồng ngoại. Vì khí mê-tan trong các đám mây băng giá của hành tinh hấp thụ ánh sáng mạnh ở các bước sóng này, hành tinh này có vẻ khá tối đối với JWST ở những vùng không bị bao phủ bởi các đám mây sáng.

Một đặc điểm nổi bật khác được thấy trong hình ảnh từ JWST là một loạt các mảng sáng ở bán cầu nam của Sao Hải Vương. Chúng cho thấy những đám mây băng ở độ cao trong bầu khí quyển của hành tinh băng khổng lồ phản chiếu ánh sáng mặt trời trước khi khí mê-tan trong các đám mây hấp thụ nó. Hình ảnh của JWST cũng làm nổi bật một dải mây vĩ độ cao liên tục bao quanh một xoáy thuận được biết đến trước đó nằm ở cực nam của Sao Hải Vương.

Một vạch sáng mỏng và mờ nhạt cũng có thể được phát hiện xung quanh đường xích đạo của hành tinh, điều này có thể cho thấy sự hoàn lưu của bầu khí quyển Sao Hải Vương tạo ra gió và bão qua khối băng khổng lồ.

Hình ảnh cũng cho thấy điều gì đó hấp dẫn ở cực bắc của Sao Hải Vương. Hình ảnh của JWST cũng cung cấp cho các nhà khoa học cái nhìn về bảy mặt trăng của Sao Hải Vương. Đặc biệt, ngay phía trên hành tinh khổng lồ là một điểm sáng thể hiện mặt trăng Triton. Mặt trăng sao Hải vương này được bao phủ bởi một lớp nitơ ngưng tụ đông lạnh và có vẻ sáng chói, vượt trội hơn so với sao Hải vương, bởi vì nó phản chiếu khoảng 70% ánh sáng mặt trời chiếu vào nó.

Sao Hải Vương có 14 vệ tinh đã biết và bảy trong số chúng có thể nhìn thấy trong hình ảnh này

Hình ảnh sao Hải Vương chứng minh thêm rằng JWST được tạo ra để xem các vật thể vũ trụ cực kỳ xa, nhìn ngược thời gian về vũ trụ như đã tồn tại hàng tỷ năm trước, nhưng bên cạnh đó nó vẫn mang lại những kết quả quan trọng và mang tính đột phá từ bên trong hệ mặt trời.

P.A.T (NASATI), theo https://www.space.com/, 24/9/2022