Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp Bộ Tài chính tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025. Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đã tới dự và phát biểu chỉ đạo. Buổi lễ được kết nối từ điểm cầu chính tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia Hòa Lạc (Hà Nội) tới 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, khoảng 20 trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức đổi mới sáng tạo tiêu biểu.

Quang cảnh buổi lễ

Dự buổi lễ có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Nguyễn Duy Ngọc, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Chí Dũng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội; Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ; Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Tài chính; Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ. Tham dự sự kiện còn có lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, lãnh đạo địa phương; các vị đại sứ, đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, các tập đoàn, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định lấy ngày 01/10 hằng năm là Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia.

Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025 với chủ đề “Đổi mới sáng tạo toàn dân - Động lực phát triển quốc gia” là không gian kết nối toàn diện các thành tố của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; lan tỏa tinh thần đổi mới, khơi dậy khát vọng phát triển, quyết tâm hội nhập quốc tế, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, Việt Nam không có sự lựa chọn nào khác là phải coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, động lực chính để đổi mới mô hình phát triển, hiện thực hóa hai mục tiêu 100 năm của đất nước. Đây không chỉ là nhu cầu khách quan mà còn là mệnh lệnh của thời đại, quyết định vị thế của dân tộc trong thập kỷ tới.

Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, quyết sách lớn, mở không gian mới cho đổi mới sáng tạo. Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo được thông qua, lần đầu tiên thể chế hóa đổi mới sáng tạo thành trụ cột quốc gia. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo bước đầu hình thành, một số sản phẩm, dịch vụ “Make in Vietnam” đã vươn ra khu vực và quốc tế. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế: thể chế, chính sách chưa theo kịp thực tiễn; mức độ làm chủ công nghệ lõi còn hạn chế; vốn đầu tư mạo hiểm chưa được khơi thông; nhân lực chất lượng cao còn thiếu; văn hóa chấp nhận rủi ro chưa mạnh. Đây là những “điểm nghẽn” cần tháo gỡ quyết liệt.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Lễ hưởng ứng Ngày hội đổi mới sáng tạo quốc gia 2025

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, những kết quả bước đầu cho thấy, chúng ta đi đúng hướng, nhưng tốc độ thay đổi của thế giới nhanh hơn khả năng bắt nhịp của chúng ta. Vì vậy, từ quyết tâm chính trị đến triển khai thực hiện, từ nhận thức đến hành động, chúng ta phải chuyển đổi nhanh hơn, mạnh mẽ hơn để biến ý tưởng thành giá trị, khát vọng thành hiện thực. Tinh thần là: nói ít - làm nhiều; làm nhanh - làm đúng; làm đến nơi đến chốn. Với tinh thần ấy, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị tập trung 6 nhóm nhiệm vụ:

- Thống nhất nhận thức và hành động: coi đổi mới sáng tạo là sự nghiệp của toàn dân; xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo toàn dân; có chỉ số đo lường minh bạch; tôn vinh gương sáng tạo; báo chí - truyền thông lan tỏa câu chuyện thật, truyền cảm hứng thật.

- Phát triển vững chắc nền tảng khoa học - công nghệ, nâng cao tự chủ chiến lược về công nghệ, trước hết là công nghệ lõi, công nghệ nguồn: bán dẫn, AI, dữ liệu lớn, an toàn - an ninh mạng, công nghệ sinh học - y sinh, vật liệu mới, năng lượng mới, điện tử - cảm biến - robot; phát triển hạ tầng số: điện toán đám mây, HPC, trung tâm dữ liệu, 5G/6G; nâng tỷ lệ nội địa hóa trong các hệ thống trọng yếu.

- Hoàn thiện thể chế, chính sách vượt trội: thể chế hóa chủ trương của Đảng thành luật, nghị định, thông tư khả thi; ưu đãi thuế, tín dụng, đất đai cho R&D và sản phẩm - dịch vụ mới; đặt hàng công để “kéo thị trường” cho công nghệ Việt; phát triển thị trường vốn khởi nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm; tăng cường bảo hộ SHTT, bảo vệ dữ liệu, sandboxes pháp lý cho lĩnh vực mới - kiểm soát rủi ro nhưng không bóp nghẹt sáng tạo.

- Triển khai Chiến lược quốc gia về khởi nghiệp sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia kết nối khu vực và toàn cầu: mỗi bộ, ngành, địa phương hình thành ít nhất một trung tâm đổi mới sáng tạo; hoàn thiện đủ “mắt xích” từ ý tưởng - nghiên cứu - phòng thí nghiệm - ươm tạo - tăng tốc - sàn giao dịch công nghệ - tư vấn pháp lý, tài chính, sở hữu trí tuệ - nhà đầu tư thiên thần - quỹ mạo hiểm - đầu ra thị trường; kết nối kiều bào, chuyên gia quốc tế, tập đoàn công nghệ hàng đầu; nuôi dưỡng văn hóa chấp nhận rủi ro có kiểm soát; khuyến khích sản phẩm dựa trên dữ liệu, AI, công nghệ sinh học, công nghệ môi trường; đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu, hướng tới doanh nghiệp công nghệ tăng trưởng nhanh, kỳ lân công nghệ mang thương hiệu Việt.

Vận hành hiệu quả “ba trụ cột”: Nhà nước kiến tạo thể chế, chuẩn hạ tầng số, dữ liệu mở, dịch vụ công số thuận tiện; Viện, trường cung cấp tri thức, đào tạo gắn nhu cầu thị trường, khuyến khích công bố quốc tế đi đôi thương mại hóa; Doanh nghiệp là trung tâm đổi mới sáng tạo, đặt R&D ở vị trí chiến lược, dám đầu tư cho tương lai. Khi ba trụ cột phối hợp nhịp nhàng, tri thức sẽ chảy vào cỗ máy sản xuất giá trị, tạo năng suất và sức cạnh tranh mới cho nền kinh tế.

Gắn đổi mới sáng tạo với phát triển bền vững và hội nhập quốc tế: mọi sáng tạo phải giải bài toán xã hội, tăng năng suất nhưng giảm phát thải, bảo đảm an toàn dữ liệu; cập nhật tiêu chuẩn - quy chuẩn theo thông lệ quốc tế; tận dụng FTA thế hệ mới để nâng chuẩn quản trị - chất lượng, xây dựng và quảng bá thương hiệu “Vietnam Innovation” - hình ảnh năng động, đáng tin cậy, giàu tiềm năng hợp tác; ngoại giao khoa học - công nghệ để thu hút nhà đầu tư chiến lược, trung tâm R&D của các tập đoàn lớn; tổ chức sự kiện quốc tế tầm vóc; thúc đẩy doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn chuỗi giá trị toàn cầu.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trân trọng tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm; đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp tập trung xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước để thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo đến từng cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp và mọi người dân; hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách ưu tiên thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo; bố trí thoả đáng, sử dụng hiệu quả các nguồn lực đi đôi với phòng chống tiêu cực, lãng phí, tham nhũng trong quá trình thực hiện.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh liên kết “4 nhà: Nhà nước-Nhà trường-Nhà khoa học-Nhà đầu tư”, giữa Trung ương với địa phương, giữa Nhà nước với tư nhân, giữa trong nước với ngoài nước. Hình thành và phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia; xây dựng bộ tiêu chí đo lường rõ ràng, công khai, minh bạch kết quả để kịp thời bổ sung, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách và tổ chức thực hiện hiệu quả.

Thủ tướng quán triệt thực hiện phương châm “3 không”: Không nói không, nói khó, nói có mà không làm trong hoạt động đổi mới sáng tạo; không cầu toàn hay nóng vội chạy theo thành tích mà xem nhẹ hiệu quả thiết thực của các sản phẩm đổi mới sáng tạo; không để tồn tại các rào cản về tư duy, hành động, thủ tục hành chính rườm rà, bao biện làm thay trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Đối với các đối tác phát triển, tổ chức quốc tế, Thủ tướng đề nghị hỗ trợ Việt Nam về kỹ thuật, kinh nghiệm xây dựng chính sách và khung pháp lý, chuyển giao công nghệ, nhất là trong các lĩnh vực ưu tiên, công nghệ chiến lược và phát triển các trung tâm nghiên cứu và phát triển; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam tiếp cận thị trường, chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhấn mạnh vai trò của thế hệ trẻ, Thủ tướng yêu cầu thanh niên, học sinh, sinh viên tiên phong trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; gương mẫu vượt qua giới hạn bản thân để luôn luôn đổi mới sáng tạo mọi lúc, mọi nơi, mọi việc, mọi hoàn cảnh; chạy đua với thời gian, đề cao trí tuệ, quyết đoán trong các hoạt động đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Lễ hưởng ứng Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025

Lĩnh hội thông điệp của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện các doanh nghiệp, tổ chức, viện nghiên cứu, trường đại học, chuyên gia, trí thức, nhà đổi mới sáng tạo, đã có nhiều ý kiến tâm huyết hưởng ứng Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các vị đại biểu đã thực hiện nghi thức phát động Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025.

Tại buổi lễ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII)năm 2025. 5 địa phương dẫn đầu trong bảng xếp hạng theo thứ tự là: thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Quảng Ninh, thành phố Hải Phòng và thành phố Huế. Đây là năm thứ ba Bộ Khoa học và Công nghệ công bố PII nhằm cung cấp bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương, chỉ ra điểm mạnh, điểm yếu, các yếu tố tiềm năng và điều kiện cần thiết để thúc đẩy phát triển.

A.T (tổng hợp)