Ngày 18/5/2022, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày KH&CN Việt Nam 18/5 và trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022. Tham dự Lễ kỷ niệm có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương, viện nghiên cứu, trường đại học; các nhà khoa học…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Thứ trưởng Trần Văn Tùng trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu cho hai nhà khoa học.

Từ năm 2014 đến nay, Ngày KH&CN Việt Nam 18/5 đã trở thành dịp để các bộ, ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, trường đại học và các doanh nghiệp tổ chức hoạt động phổ biến, giới thiệu các cơ chế, chính sách mới về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây cũng là dịp để giới thiệu những thành tựu nổi bật của KH&CN, góp phần khẳng định vị trí, vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0; tôn vinh, ghi nhận đóng góp của cộng đồng KH&CN đối với đất nước.

Những năm qua, trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cơ chế, chính sách về KH&CN đã được tập trung hoàn thiện với nhiều quy định tiến bộ và đổi mới để KH&CN thực sự đồng hành và thúc đẩy sự phát triển của các ngành, lĩnh vực và địa phương.

Ngày KH&CN năm 2022 có chủ đề "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - Đẩy nhanh quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội" với mong muốn ngành KH&CN Việt Nam sẽ có đóng góp thiết thực mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng đất nước, phục hồi nền kinh tế.

Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Thứ trưởng Trần Văn Tùng đã trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022 cho hai nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật là: GS. TSKH. Ngô Việt Trung, Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, lĩnh vực Toán học; và PGS. TS. Nguyễn Thị Lệ Thu, Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP. HCM, lĩnh vực Hóa học. Hai nhà khoa học được trao giải được lựa chọn từ 48 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng.

Công trình nghiên cứu của GS. TSKH. Ngô Việt Trung và TS. Nguyễn Đăng Hợp là công trình toán học đầu tiên thực hiện tại Việt Nam được đăng trên tạp chí Inventiones Mathematicae, nằm trong số ít tạp chí toán học hàng đầu thế giới.

Công trình của PGS. TS. Nguyễn Thị Lệ Thu và cộng sự đã nghiên cứu chế tạo một hệ vật liệu polyme tự lành mới, nhờ đó giảm thiểu chi phí sửa chữa, đem lại hiệu quả ứng dụng và hiệu quả kinh tế, giúp tiết kiệm năng lượng, tài nguyên và chất thải. Kết quả nghiên cứu góp phần xây dựng một hướng nghiên cứu mới của thế giới, và khởi đầu cho việc phát triển các sản phẩm vật liệu mới "tự lành" ở Việt Nam.

Quang cảnh buổi lễ

Phát biểu ý kiến tại buổi lễ, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Trần Văn Tùng khẳng định, Ngày KH&CN Việt Nam nhằm tri ân, tôn vinh các thế hệ đội ngũ cán bộ quản lý và trực tiếp triển khai hoạt động khoa học và công nghệ, đồng thời khuyến khích niềm đam mê nghiên cứu khoa học của thế hệ trẻ - thế hệ tương lai của đất nước. Các sự kiện, hoạt động được tổ chức rộng khắp cả nước để tuyên truyền nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của KH&CN, kêu gọi sự quan tâm đầu tư cho nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và ứng dụng giải pháp khoa học kỹ thuật trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Năm nay, với quyết tâm toàn ngành chung sức vượt qua khó khăn, khắc phục hậu quả dịch bệnh, Bộ KH&CN lựa chọn chủ đề “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - Đẩy nhanh quá trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội” với mong muốn ngành KH&CN Việt Nam sẽ có đóng góp thiết thực mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng đất nước, phục hồi nền kinh tế.

Thứ trưởng cho biết thời gian qua, nghiên cứu khoa học cơ bản của Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ và thành tựu mà minh chứng rõ nét là những công trình của các nhà khoa học được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu. Giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng bình quân công bố quốc tế của Việt Nam là 25,68%/năm, trong đó các công bố do Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia tài trợ chiếm khoảng 60% số lượng công bố trên các tạp chí khoa học thuộc hệ thống Web of Science. Bên cạnh các công bố khoa học quốc tế, hoạt động nghiên cứu cơ bản còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực trình độ cao trên khắp cả nước, trong đó hình thành nhiều nhóm nghiên cứu mạnh trong các lĩnh vực, đạt trình độ tương đương khu vực và quốc tế. Để đẩy mạnh hơn nữa hoạt động nghiên cứu khoa học cơ bản ở Việt Nam, trong thời gian tới, Bộ KH&CN sẽ chú trọng đầu tư đúng mức, khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp KH&CN đầu tư cho nghiên cứu đồng thời kiện toàn hệ thống tổ chức KH&CN theo hướng khuyến khích tự chủ, đẩy mạnh kết nối giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và các doanh nghiệp; tạo điều kiện để nghiên cứu cơ bản thực sự là nền tảng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

P.A.T (Tổng hợp)