TikTok không chỉ là nền tảng với những video nghiệp dư kỳ quặc thu hút dân mạng mà còn là biểu tượng cho sức mạnh của các thuật toán hiện đại. Câu chuyện thành công của nền tảng này gắn liền với khả năng giữ chân người xem bằng cách khiến họ tiếp tục xem những video mới mà không cần rời khỏi ứng dụng. Nhưng điều gì đã thúc đẩy TikTok nổi bật hơn các nền tảng xã hội truyền thống, và bước tiếp theo của TikTok sẽ là gì?

Tháng 6 năm 2022, TikTok đã chứng kiến video bài hát của Jax mang tên "Tôi biết bí mật của Victoria" nhanh chóng trở thành hiện tượng. Trong vòng vài ngày, hàng chục nghìn người đã tạo video phiên bản của riêng họ trên TikTok, nhờ sự lan truyền mạnh mẽ từ thuật toán của ứng dụng. Điều này cho thấy không chỉ sức mạnh lan truyền mà còn khả năng tạo sự tương tác liên tục giữa người dùng.

Trong bối cảnh quyền riêng tư trực tuyến ngày càng được quan tâm, TikTok và YouTube đã phát triển giải pháp giải trí dựa trên thuật toán. TikTok phân tích phản hồi của người dùng để quyết định loại nội dung nào hấp dẫn nhất, rồi từ đó cung cấp những video tương tự cho người dùng, tạo thành vòng lặp hấp dẫn và khiến người dùng khó rời ứng dụng. Theo thống kê, trung bình người dùng dành 95 phút mỗi ngày cho TikTok - cao hơn hẳn so với các nền tảng khác như YouTube (74 phút), Facebook và Snapchat.

TikTok khác biệt nhờ tính đơn giản trong cách tạo nội dung và khả năng lan truyền nhanh chóng. Để tạo video trên TikTok, người dùng chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh và không cần kỹ năng sản xuất phức tạp. Không giống như YouTube, nơi nhiều người sáng tạo nội dung phải đầu tư vào thiết bị và nhân lực sản xuất, TikTok cho phép người dùng dễ dàng lấy "âm thanh gốc" từ video của người khác, quay lại phản hồi và đăng tải video của riêng mình chỉ trong vài giây. Nội dung không cần trau chuốt quá nhiều mà vẫn có thể tiếp cận hàng triệu người xem.

Trong khi YouTube vẫn là nền tảng video phổ biến nhất, TikTok lại tạo nên không gian riêng, nơi người dùng được thúc đẩy tham gia và sáng tạo liên tục. Ví dụ, trong trường hợp bài hát "Victoria's Secret", hàng chục nghìn người đã đăng tải video với sự tham gia cá nhân. Mỗi người không đặt nặng mục tiêu chiến thắng mà chỉ đơn giản là một phần của cộng đồng, là nền tảng để thuật toán tiếp tục phát triển.

Sự phát triển của TikTok vượt qua khuôn khổ ban đầu, tạo nên nền tảng đa chức năng, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người dùng. Mặc dù TikTok đã nổi tiếng với các video giải trí ngắn, nền tảng này đang mở rộng nhiều tính năng nhằm cạnh tranh với những "ông lớn" như Google và YouTube:

- Tìm kiếm: TikTok đã trở thành công cụ tìm kiếm phổ biến, đặc biệt với thế hệ trẻ. Người dùng có thể tìm kiếm mọi thứ từ công thức nấu ăn đến tin tức hàng ngày, thay thế Google trong một số trường hợp.

- Phát sóng trực tiếp: Tính năng phát sóng trực tiếp của TikTok đang cạnh tranh trực tiếp với các nền tảng như YouTube, Instagram và Twitch.

- Thương mại: TikTok thử nghiệm tính năng mua sắm tại Indonesia, cho phép người dùng bán và mua sản phẩm ngay trên nền tảng.

- Nội dung dài hơn: TikTok đã mở rộng giới hạn thời lượng video lên 10 phút, nhằm tăng cơ hội quảng cáo và hỗ trợ người sáng tạo nội dung kiếm tiền.

- Phân phối truyền hình: TikTok có thể hướng tới việc phát triển nội dung trên màn hình lớn, làm mờ ranh giới giữa nội dung điện thoại và truyền hình.

TikTok có thể phát triển thành nền tảng video chính thống như YouTube, xây dựng các sáng kiến thu hút nhà quảng cáo lớn để đạt doanh thu bền vững. Tuy nhiên, TikTok cũng có khả năng trở thành siêu ứng dụng toàn cầu, đi theo mô hình của WeChat với tính năng đa dạng như nhắn tin, ngân hàng và thanh toán trực tuyến.

TikTok đã định hình lại cách thức tương tác và chia sẻ nội dung trên mạng xã hội, thu hút người dùng nhờ sức mạnh của thuật toán và khả năng tạo nội dung dễ dàng. Tương lai của TikTok sẽ phụ thuộc vào khả năng mở rộng các tính năng mới và đối mặt với những thách thức từ các nền tảng khác. Dù phát triển thành siêu ứng dụng hay nền tảng video chính thống, TikTok vẫn là một đối thủ đáng gờm trong lĩnh vực truyền thông kỹ thuật số.

N.P.A (NASATI), theo Havard business school, 2024