Ngày 18/11/2024, Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) phối hợp cùng Tập đoàn Novatech đã tổ chức hội thảo "Công nghệ và vật liệu tiên tiến ứng dụng xử lý môi trường và tiết kiệm năng lượng". Hội thảo đã thu hút sự tham gia của nhiều nhà khoa học uy tín trong các lĩnh vực vật lý, hóa học, năng lượng, môi trường và công nghệ vật liệu. Các chuyên gia đã trình bày và thảo luận về những chủ đề khoa học công nghệ mới, nhấn mạnh vai trò của vật liệu tiên tiến trong việc giải quyết các vấn đề môi trường và tiết kiệm năng lượng.

Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và khủng hoảng năng lượng ngày càng trở nên nghiêm trọng, việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt là các vật liệu tiên tiến, đóng vai trò quan trọng trong việc tìm ra giải pháp hiệu quả. Những xu hướng công nghệ và vật liệu tiên tiến hiện nay không chỉ giúp cải thiện môi trường mà còn giúp tiết kiệm năng lượng, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của xã hội. Hội thảo "Công nghệ và vật liệu tiên tiến ứng dụng xử lý môi trường và tiết kiệm năng lượng" là một trong những sự kiện quan trọng, quy tụ nhiều chuyên gia đầu ngành, nhằm trao đổi, chia sẻ các kết quả nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến vào thực tiễn. Tại đây, các vấn đề về vật liệu nanocomposite, vi nhựa, công nghệ cảm biến, và ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng đã được thảo luận sâu rộng, mở ra nhiều hướng nghiên cứu và ứng dụng đầy hứa hẹn.

Các nghiên cứu mới nhất về vật liệu nanocomposite chức năng cho thấy tiềm năng ứng dụng rất lớn trong các hệ thống thiết bị cảm biến thông minh và trong sản xuất công nghiệp. Theo GS.TS. Lê Anh Tuấn, hiện nay các ngành công nghiệp công nghệ cao và năng lượng đang yêu cầu rất lớn về các vật liệu mới. Thị trường vật liệu nano đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với dự báo sẽ đạt giá trị 28 tỷ USD vào năm 2028. Việc nghiên cứu và phát triển các vật liệu như nanocomposite có thể mở ra cơ hội cải thiện các hệ thống xử lý môi trường, từ việc giảm thiểu ô nhiễm đến nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Một trong những ứng dụng đáng chú ý là sử dụng vật liệu này trong việc phát triển các cảm biến thông minh, giúp giám sát và kiểm soát ô nhiễm không khí, nước và đất.

Ô nhiễm vi nhựa đang trở thành một vấn đề môi trường toàn cầu. Theo PGS.TS. Đỗ Văn Mạnh, 8.300 triệu tấn rác thải nhựa hiện nay trên toàn cầu, trong đó chỉ có một phần nhỏ được tái chế hoặc xử lý đúng cách. Việt Nam, đứng thứ 4 trong số các quốc gia thải ra lượng lớn rác thải nhựa chưa được xử lý, đang đối mặt với thách thức lớn. Các nghiên cứu và giải pháp công nghệ xử lý chất thải nhựa, bao gồm các phương pháp tái chế, xử lý hóa học và sinh học, đang được các nhà khoa học chú trọng phát triển. Các vật liệu tiên tiến như vật liệu từ mềm và các thiết bị cảm biến đo từ trường đang được nghiên cứu và phát triển để phát hiện vi nhựa trong môi trường tự nhiên, từ đó đưa ra các biện pháp xử lý hiệu quả.

Tiết kiệm năng lượng là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững. GS.TS. Nguyễn Huy Dân đã trình bày về các vật liệu từ cứng, chứa đất hiếm có lực kháng từ cao, có tiềm năng ứng dụng trong các hệ thống điện gió. Các vật liệu này không chỉ giúp cải thiện hiệu suất các hệ thống năng lượng tái tạo mà còn góp phần giảm thiểu lượng khí thải CO2 ra môi trường. Công nghệ tiết kiệm năng lượng không chỉ gói gọn trong việc sử dụng vật liệu mới mà còn bao gồm các hệ thống quản lý năng lượng thông minh, giúp giám sát và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng trong các khu công nghiệp và tòa nhà.

Các xu hướng công nghệ mới đang thúc đẩy sự hợp tác giữa các nhà khoa học, các doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu. Theo GS.TS. Nguyễn Đại Hưng, hội thảo không chỉ tạo ra cơ hội để các nhà khoa học chia sẻ các kết quả nghiên cứu mà còn khuyến khích sự hợp tác giữa các viện nghiên cứu và các doanh nghiệp sản xuất. Hợp tác này không chỉ giúp thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng mà còn góp phần vào việc phát triển công nghệ cao tại Việt Nam. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới phát triển nền công nghiệp công nghệ cao và bền vững.

Hội thảo "Công nghệ và vật liệu tiên tiến ứng dụng xử lý môi trường và tiết kiệm năng lượng" đã làm nổi bật những xu hướng công nghệ và vật liệu tiên tiến có khả năng giải quyết các vấn đề môi trường và tiết kiệm năng lượng. Các nghiên cứu về vật liệu nanocomposite, công nghệ cảm biến, xử lý vi nhựa và tiết kiệm năng lượng không chỉ mang lại những ứng dụng thực tế mà còn mở ra cơ hội mới cho sự phát triển bền vững. Việc thúc đẩy hợp tác nghiên cứu giữa các viện nghiên cứu và doanh nghiệp là điều cần thiết để đưa các kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tế. Để Việt Nam có thể phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này, cần có sự hỗ trợ từ phía nhà nước và sự đồng hành của các doanh nghiệp trong việc tạo dựng một hệ sinh thái khoa học công nghệ bền vững, đáp ứng được nhu cầu phát triển trong tương lai.

P.A.T (tổng hợp)