Công nghệ y tế đang trải qua một cuộc cách mạng với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI), hứa hẹn mang lại những thay đổi đáng kể trong cách chúng ta chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh tật. Sự phát triển này dự kiến sẽ tiếp tục trong các thập kỷ tới, với những tiến bộ vượt bậc trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất là chẩn đoán y tế. AI đã chứng minh khả năng vượt trội trong việc phân tích hình ảnh y tế như X-quang, MRI, và CT scan. Các hệ thống AI có thể nhận diện các dấu hiệu bất thường nhỏ mà có thể bị bỏ qua bởi mắt thường của bác sĩ. Điều này giúp chẩn đoán sớm các bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch và các bệnh thoái hóa thần kinh, từ đó tăng cơ hội điều trị thành công. Các thuật toán AI không chỉ phân tích hình ảnh y tế mà còn có khả năng xử lý dữ liệu từ hồ sơ bệnh án điện tử, giúp đưa ra các chẩn đoán chính xác và nhanh chóng hơn.

Trong điều trị, AI cũng đang mở ra những cơ hội mới. Y học cá nhân hóa là một trong những lĩnh vực được hưởng lợi nhiều nhất từ AI. Bằng cách phân tích dữ liệu di truyền và lối sống của từng bệnh nhân, AI có thể đề xuất các phương pháp điều trị cá nhân hóa, tối ưu hóa hiệu quả và giảm thiểu tác dụng phụ. Ví dụ, trong điều trị ung thư, AI có thể giúp xác định liệu pháp phù hợp nhất cho từng bệnh nhân dựa trên đặc điểm di truyền của khối u và phản ứng của cơ thể đối với các loại thuốc khác nhau. Điều này không chỉ cải thiện kết quả điều trị mà còn giúp tiết kiệm chi phí y tế.

AI cũng đang thay đổi cách chúng ta phát triển thuốc. Quá trình phát triển thuốc truyền thống thường kéo dài và tốn kém, nhưng với sự trợ giúp của AI, quá trình này có thể được rút ngắn đáng kể. AI có thể phân tích dữ liệu từ các nghiên cứu tiền lâm sàng và lâm sàng để xác định các hợp chất dược phẩm tiềm năng, dự đoán cách chúng tương tác với các mục tiêu sinh học và đánh giá tính an toàn và hiệu quả của chúng. Điều này giúp giảm thiểu chi phí và rủi ro trong quá trình phát triển thuốc, đồng thời đẩy nhanh quá trình đưa các loại thuốc mới ra thị trường.

Một lĩnh vực khác mà AI đang tạo ra sự thay đổi lớn là quản lý bệnh mãn tính. Các hệ thống AI có thể theo dõi dữ liệu từ các thiết bị đeo, như máy đo huyết áp, máy đo đường huyết, và các cảm biến khác, để giám sát sức khỏe của bệnh nhân một cách liên tục. Dữ liệu này được phân tích để phát hiện sớm các dấu hiệu của biến chứng và đưa ra cảnh báo cho bệnh nhân và bác sĩ. Điều này giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và giảm thiểu chi phí y tế liên quan đến các biến chứng của bệnh mãn tính.

Ngoài ra, AI cũng đang góp phần quan trọng trong việc cải thiện chăm sóc sức khỏe từ xa. Các hệ thống AI có thể hỗ trợ bác sĩ trong việc tư vấn và chẩn đoán từ xa, giúp cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cho những người sống ở vùng sâu, vùng xa hoặc những nơi có hạn chế về cơ sở y tế. AI cũng có thể giúp quản lý lịch hẹn, xử lý các yêu cầu của bệnh nhân và cung cấp thông tin y tế một cách nhanh chóng và chính xác, giúp giảm tải công việc cho các nhân viên y tế và nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe.

Ngoài những tiến bộ đã đề cập, sự kết hợp giữa công nghệ y tế và trí tuệ nhân tạo (AI) còn mở ra nhiều khả năng đột phá khác. Một trong những lĩnh vực đang được khám phá mạnh mẽ là sự hỗ trợ AI trong phẫu thuật. Các hệ thống robot phẫu thuật được hỗ trợ bởi AI đã được sử dụng để thực hiện các ca phẫu thuật phức tạp với độ chính xác cao hơn so với khả năng của con người. Các robot này có thể thực hiện các thao tác vi mô, giúp giảm thiểu tổn thương cho mô xung quanh và rút ngắn thời gian hồi phục của bệnh nhân. AI cũng có thể cung cấp thông tin thời gian thực cho các bác sĩ phẫu thuật, giúp họ đưa ra các quyết định nhanh chóng và chính xác trong suốt quá trình phẫu thuật.

AI cũng đang đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới để giải quyết các vấn đề sức khỏe toàn cầu. Một ví dụ điển hình là trong lĩnh vực dịch tễ học, nơi AI có thể phân tích dữ liệu từ các nguồn đa dạng như truyền thông xã hội, báo cáo y tế, và các cảm biến môi trường để dự đoán và theo dõi sự bùng phát của các dịch bệnh. Điều này giúp các cơ quan y tế có thể phản ứng nhanh chóng và hiệu quả hơn, giảm thiểu sự lây lan và tác động của các dịch bệnh.

Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần, AI cũng đang bắt đầu chứng minh vai trò của mình. Các ứng dụng AI có thể cung cấp hỗ trợ tâm lý cho những người có nhu cầu, thông qua việc lắng nghe và phân tích các cuộc trò chuyện, giúp nhận diện sớm các dấu hiệu của các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu và rối loạn stress sau sang chấn (PTSD). Những ứng dụng này có thể cung cấp các bài tập thư giãn, liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), và kết nối bệnh nhân với các chuyên gia y tế khi cần thiết.

Không thể không nhắc đến sự phát triển của sinh học tổng hợp (synthetic biology) với sự hỗ trợ của AI. Sinh học tổng hợp liên quan đến việc thiết kế và xây dựng các hệ thống sinh học mới hoặc tái thiết kế các hệ thống sinh học hiện có. AI có thể giúp tối ưu hóa các quy trình này, từ việc thiết kế các gene mới cho đến kiểm soát các phản ứng sinh học. Điều này mở ra các cơ hội mới trong việc sản xuất các hợp chất sinh học, như các loại thuốc mới, nhiên liệu sinh học và các vật liệu sinh học tiên tiến.

AI cũng đang được sử dụng để cải thiện quy trình quản lý bệnh viện và dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Các hệ thống AI có thể tối ưu hóa việc phân bổ nguồn lực, như giường bệnh, nhân viên y tế và thiết bị y tế, giúp bệnh viện hoạt động hiệu quả hơn. AI có thể dự đoán các nhu cầu y tế dựa trên dữ liệu lịch sử và các yếu tố khác, giúp quản lý tốt hơn tình trạng quá tải trong các cơ sở y tế.

Ngoài ra, AI cũng có thể hỗ trợ trong việc giáo dục và đào tạo nhân viên y tế. Các mô phỏng và môi trường học tập thực tế ảo được hỗ trợ bởi AI có thể cung cấp các tình huống y tế phức tạp để nhân viên y tế thực hành, từ đó nâng cao kỹ năng và phản ứng của họ trong các tình huống khẩn cấp. AI cũng có thể phân tích hiệu suất của học viên và đưa ra các gợi ý cải thiện cụ thể.

Tóm lại, AI đang mang lại những thay đổi sâu rộng và toàn diện trong lĩnh vực y tế, từ chẩn đoán và điều trị bệnh đến quản lý bệnh viện và giáo dục nhân viên y tế. Sự hợp tác giữa công nghệ y tế và AI không chỉ nâng cao hiệu quả và chất lượng của dịch vụ y tế mà còn mở ra những triển vọng mới trong việc chăm sóc sức khỏe toàn cầu. Chúng ta đang chứng kiến sự khởi đầu của một kỷ nguyên y tế thông minh, nơi mà AI đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người.

Công nghệ y tế hiện nay đã đạt được những bước tiến đáng kể trên toàn thế giới. Các quốc gia áp dụng các giải pháp công nghệ y tế khác nhau để giải quyết các thách thức về sức khỏe cộng đồng. Các lợi ích khác của công nghệ y tế bao gồm trợ giúp người cao tuổi, truy cập hiệu thuốc trực tuyến và các chương trình thể dục kỹ thuật số, theo dõi bệnh tật thông qua máy điều hòa nhịp tim, sử dụng đồng hồ thông minh để theo dõi dữ liệu sức khỏe. Nhiều cải tiến công nghệ y tế bắt đầu xuất hiện để hỗ trợ bệnh nhân bao gồm các tùy chọn cho y tế từ xa, đăng ký bảo hiểm y tế trực tuyến, … Thị trường công nghệ y tế trên toàn thế giới ước đạt 13,12 tỷ USD năm 2023, với phân khúc lớn nhất là thiết bị y tế chiếm 10,89 tỷ USD.

P.A.T (NASATI), theo https://technologymagazine.com/, 7/2024