Cơ giới hóa nông nghiệp tại TP.HCM có bước phát triển nhanh, một số khâu sản xuất trong nông nghiệp đã được cơ giới hóa giải quyết khâu lao động nặng nhọc, tính thời vụ khẩn trương góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và giảm tổn thất trong nông nghiệp. Bên cạnh mặt tích cực đó còn có những nguy cơ đe doạ đến sức khỏe, tính mạng người lao động và môi trường sống của cộng đồng.

Nhiều vụ tai nạn do điện giật, do máy móc không an toàn, do bất cẩn và thiếu hiểu biết đã xảy ra ở nhiều nơi. Người dân chủ yếu làm theo thói quen, theo chỉ dẫn và kinh nghiệm. Người dân mua máy thiết bị về tự vận hành, thậm chí gắn ghép thêm bộ phận mà không có người hướng dẫn bài bản về an toàn.

Nhằm giảm rủi ro trong quá trình ứng dụng cơ giới hóa, máy móc thiết bị trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố, Chi cục phát triển nông thôn TP.HCM biên soạn sổ tay về an toàn lao động trong ứng dụng cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ tuyên truyền các biện pháp phòng ngừa tai nạn trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, góp phần hạn chế những tai nạn lao động trong lĩnh vực nông nghiệp.

Khi ứng dụng máy móc cơ giới hóa, để đảm bảo an toàn cần loại trừ các yếu tố nguy hiểm và có hại phát sinh trong quá trình sản xuất như lưỡi dao trong máy cắt cỏ, lưỡi cưa, bộ phận bánh răng, xích tải,… Người lao động ứng dụng máy móc phải trong điều kiện an toàn, không vận hành khi thiết bị có biểu hiện hư hỏng, đọc kỹ các hướng dẫn sử dụng và cảnh báo. Khi mới sử dụng lần đầu cần có sự hướng dẫn chi tiết, nên vận hành thử trong phạm vi hẹp cho quen. Máy móc trong sản xuất nông nghiệp thường sử dụng trong điều kiện ngoài trời, ẩm, ướt, trơn trượt… nên hết sức chú ý, nhất là đường điện kết nối. Phòng tránh tai nạn lao động, ngăn ngừa rủi ro là bảo vệ tính mạng cho người lao động. Phòng tránh những thiệt hại về người và của cải cơ sở vật chất, cũng là cách góp phần bảo vệ và phát triển lực lượng sản xuất, tăng năng suất lao động. Lao động là động lực chính của sự tiến bộ loài người, do vậy an toàn lao động là nhiệm vụ quan trọng không thể thiếu trong các dự án, thiết kế, điều hành và triển khai sản xuất.

Ứng dụng cơ giới hóa, thiết bị máy móc vào sản xuất nông nghiệp là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, làm sao đảm bảo an toàn lao động trong quá trình ứng dụng cơ giới hóa là vấn đề cần giải quyết. Theo thống kê của Cục an toàn lao động, so với các ngành khác, lao động trong nông nghiệp là một trong số những đối tượng có nguy cơ gặp tai nạn lao động cao nhất và đang ở mức báo động, chỉ đứng sau ngành xây dựng.

Thời gian qua, hàng loạt tai nạn lao động trong sử dụng điện và máy móc nông nghiệp chiếm tỷ lệ khá cao, tần suất tai nạn hiện nay là 7,99 (tức là cứ 100 ngàn người lao động thì có 799 lượt người bị tai nạn lao động), tần suất trong sử dụng máy móc thiết bị nông nghiệp là 8,56 (tức cứ 100 ngàn người lao động thì có 856 trường hợp bị tai nạn). Máy cơ giới nông nghiệp gây ra khoảng 80% số tai nạn lao động trong nông nghiệp và khoảng 20% số tai nạn là do công cụ cầm tay. Vì vậy, ngành nông nghiệp cần triển khai các quy định về an toàn trong sản xuất bao gồm trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản.

NASATI