Chăn nuôi gia súc ăn cỏ là thế mạnh tại huyện phía Đông của tỉnh Tiền Giang. Tuy nhiên, điểm hạn chế lớn hiện nay là giải quyết nguồn thức ăn một cách ổn định và có chất lượng cao. Việc cung cấp thức ăn cho đàn gia súc trên địa bàn tỉnh chủ yếu là cỏ tự nhiên và một số phụ phẩm nông nghiệp. Việc đánh giá khả năng sinh trưởng, sức chống chịu, đặc biệt là khả năng chịu hạn của các giống cỏ còn hạn chế. Mặt khác, việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật để chế biến dự trữ và gia tăng giá trị dinh dưỡng của thức ăn thô xanh cũng chưa được chú trọng.

Nhằm có các biện pháp đồng bộ từ việc quy hoạch phát triển trồng cỏ thâm canh năng suất, chất lượng cao đến phương pháp bảo quản, chế biến theo hướng khoa học đảm bảo cung ứng đủ nguồn thức ăn cả năm cho gia súc trong tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn diễn biến phức tạp hiện nay, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Tiền Giang đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai nhiệm vụ KH&CN “Tuyển chọn và trồng thử nghiệm một số giống cỏ sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng tốt làm thức ăn chăn nuôi gia súc ăn cỏ phù hợp điều kiện tự nhiên tại địa phương”. Qua quá trình triển khai, bước đầu, các giống cỏ được trồng thử nghiệm sinh trưởng và phát triển tốt, có nhiều ưu điểm vượt trội, giúp nông dân nâng cao hiệu quả trong chăn nuôi.

Nhiệm vụ KH&CN được triển khai trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung tại các huyện Chợ Gạo (hộ ông Phạm Văn Ựng), Gò Công Tây (hộ anh Phạm Khắc Khiêm) và Gò Công Đông (Trang trại dê của anh Đoàn Văn Hồng). 2 giống cỏ được lựa chọn trồng thử nghiệm là Hamil và Mommasa.

Trang trại dê của anh Đoàn Văn Hồng (ấp Giồng Lãnh 2, xã Tăng Hòa, huyện Gò Công Đông) hiện có khoảng 1.500 con. Đến nay, anh đã có hơn 20 năm thâm niên trong nghề nuôi dê. Trước đây, anh sử dụng những giống cỏ như: Cỏ voi, cỏ tây lông (lông tây)… để làm thức ăn cho dê. Từ khi được Sở KH&CN hỗ trợ, anh Hồng đã trồng thử nghiệm giống cỏ Hamil với diện tích 1,5 ha.

Giống cỏ Hamil có thân mềm, phát triển tốt, độ đạm ổn định và năng suất cao. Từ lúc gieo hạt cho đến thu hoạch lứa đầu tiên khoảng 55 - 60 ngày và có thể thích nghi với mọi thời tiết, vòng đời khoảng 10 năm.

Theo anh Hồng, qua thời gian trồng thử nghiệm, giống cỏ Hamil - rất thích hợp với chăn nuôi dê bởi Dê rất thích ăn loại cỏ này. Khi trồng giống cỏ này, dưới mặt đất không có loại cỏ tạp nào mọc lên. Việc nuôi dê muốn hiệu quả thì đầu tiên phải có con giống tốt và người nuôi phải có kinh nghiệm kết hợp áp dụng khoa học - kỹ thuật. Giống cỏ cho dê ăn cũng phải thích hợp để dê hấp thu tốt dinh dưỡng mới phát triển nhanh.

Gia đình anh Phạm Khắc Khiêm (ấp Bình Trinh, xã Đồng Sơn, huyện Gò Công Tây) hiện nuôi hơn 25 con bò. Trước đây, anh trồng giống cỏ tây lông, cỏ voi để làm thức ăn cho bò. 3 năm trước, được sự hỗ trợ của Sở KH&CN, anh đã trồng thử nghiệm thêm 2 giống cỏ là Hamil và Mombasa với diện tích 0,3 ha. Đến nay, qua 3 năm trồng thử nghiệm, 2 giống cỏ này đã phát huy hiệu quả với nhiều ưu điểm vượt trội, chống chịu được bệnh, hạn hán, mưa ngập, năng suất cũng cao hơn những giống cỏ khác và Bò cũng thích ăn, bởi lá và thân cỏ mềm, anh Khiêm chia sẻ

Việc trồng thử nghiệm mang lại hiệu quả tốt nên người dân rất phấn khởi. Bởi 2 giống cỏ này có nhiều ưu điểm, cho chất lượng và năng suất tốt, đặc biệt là phù hợp với điều kiện khô hạn. Năng suất cỏ đạt trên 25 tấn/ha/lứa cắt. Đặc biệt, năng suất đạm đạt 0,5 tấn/ha/lứa cắt. Lợi nhuận mang lại từ 30 - 50 triệu đồng/năm. Chỉ số chịu hạn tương đối cao là 8.800, tỷ lệ lưu gốc trên 62%. Nếu cỏ này được phát triển rộng thì ngoài việc sử dụng tươi, người chăn nuôi có thể bảo quản, chế biến, thậm chí là ủ chua để cho vật nuôi sử dụng quanh năm.

Ngoài việc hỗ trợ các hộ dân trồng thử nghiệm 2 giống cỏ mới, Sở KH&CN còn phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu, chuyển giao quy trình chế biến, bảo quản cỏ xanh làm thức ăn cho gia súc ăn cỏ. Cụ thể là quy trình ủ chua cỏ xanh với 0,5% muối ăn và 3% rỉ mật có độ cảm quan và chất lượng tốt nhất; bổ sung cỏ ủ chua với mức 25% - 50% trong khẩu phần cho bò và dê thịt. Trong đó, việc bổ sung 25% cỏ ủ chua vào trong khẩu phần cho kết quả tốt nhất về khả năng tăng trọng của bò và dê thịt.

Theo lãnh đạo Sở KH&CN, sau khi nghiệm thu kết thúc, nhiệm vụ KH&CN đã đáp ứng mục tiêu, nội dung và sản phẩm theo đặt hàng. Hiện tại các mô hình, nông hộ vẫn tiếp tục duy trì và khai thác cỏ phục vụ trồng mở rộng sản xuất và phục vụ chăn nuôi.

Trong thời gian tới, Sở KH&CN sẽ tham mưu UBND tỉnh triển khai nhiệm vụ KH&CN nghiên cứu về khẩu phần hỗn hợp hoàn chỉnh được lên men trong chăn nuôi bò thịt và dê thịt. Đồng thời, hỗ trợ nhân rộng điểm trình diễn kỹ thuật trồng cỏ thâm canh năng suất, chất lượng cao trên cơ sở đề xuất của ngành Nông nghiệp và địa phương nhằm phát triển đồng bộ từ việc quy hoạch phát triển trồng cỏ thâm canh năng suất, chất lượng cao; phương pháp bảo quản, chế biến theo hướng khoa học nhằm đảm bảo cung ứng đủ nguồn thức ăn cả năm cho gia súc trong điều kiện hạn hán và xâm nhập mặn diễn biến phức tạp hiện nay. Bên cạnh đó, Sở KH&CN tiếp tục tham mưu UBND tỉnh định hướng nghiên cứu phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ; nghiên cứu, ứng dụng KH&CN phục vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025; phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh…

P.T.T (tổng hợp)