Trong bối cảnh phát triển nông nghiệp hiện đại, khoảng 2.000 hợp tác xã nông nghiệp trên toàn quốc đã chủ động ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và chế biến. Những tiến bộ khoa học và kỹ thuật được áp dụng đã giúp giảm giá thành và đảm bảo quy trình sản xuất an toàn.

Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 3/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về Chuyển đổi số và áp dụng công nghệ vào phát triển kinh tế tập thể hợp tác xã đã có hiệu lực, mang lại những chuyển biến tích cực trong khu vực kinh tế tập thể nước ta. Tuy nhiên, sự phát triển vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra, yêu cầu các hợp tác xã cần tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nữa.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, hiện cả nước có hơn 31.700 hợp tác xã, trong đó có hơn 20.000 hợp tác xã nông nghiệp. Trong số này, khoảng 10% (khoảng 2.000) hợp tác xã đã ứng dụng công nghệ cao và khoảng 2.200 hợp tác xã đã tiến tới thành lập doanh nghiệp hoặc liên kết đầu tư với doanh nghiệp.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển Nông thôn, chia sẻ rằng trong hai năm qua, số lượng và quy mô hợp tác xã nông nghiệp liên tục tăng, từ quy mô 170 thành viên mỗi hợp tác xã lên hơn 200 thành viên. Tổng số thành viên của các hợp tác xã nông nghiệp hiện là 3,85 triệu thành viên. Dù vẫn còn những hợp tác xã nông nghiệp yếu, đa số đang tham gia tái cơ cấu ngành nông nghiệp, sẵn sàng ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để nâng cao năng lực.

Từ ngày 1/7/2023, Luật Hợp tác xã 2023 có hiệu lực, nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong phát triển hợp tác xã. Bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, cho biết việc mở rộng chính sách hợp tác quốc tế về đào tạo nhân lực cho kinh tế tập thể sẽ giúp nâng cao năng lực hợp tác xã, hướng đến mục tiêu năm 2045 Việt Nam có ít nhất một hợp tác xã nằm trong số 300 hợp tác xã tiêu biểu trên thế giới.

Tại tỉnh Đồng Tháp, để các hợp tác xã tiếp cận nhanh với Luật Hợp tác xã 2023, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Tháp đã phối hợp với các trường đại học và doanh nghiệp công nghệ cao hỗ trợ nông dân nâng cao năng lực vận dụng công nghệ vào sản xuất, quản lý và chuyển đổi số. Ông Lưu Thanh Trung, Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị Khoa học Kỹ thuật Trung Hải, chia sẻ rằng công ty đã đưa ra các giải pháp công nghệ và liên kết chuyển giao công nghệ sơ chế, bảo quản trái bắp non và các loại sản phẩm khác cho nông dân Đồng Tháp.

Kinh tế tập thể, điển hình là hợp tác xã và tổ hợp tác, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế nông nghiệp và nông thôn phát triển, phục vụ công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn. Tỉnh Đồng Tháp đã chú trọng nhiều phương pháp để phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã tại khu vực nông thôn. Ông Nguyễn Văn Vũ Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Đồng Tháp, chia sẻ rằng tính đến nay, trên địa bàn tỉnh có 195 hợp tác xã nông nghiệp, đã chủ động ứng dụng tiến bộ khoa học và kỹ thuật vào sản xuất, chế biến, đảm bảo quy trình sản xuất an toàn và được người dân tích cực hưởng ứng.

Tại Sóc Trăng, các hợp tác xã cũng linh hoạt và chủ động bắt nhịp với Luật Hợp tác xã mới để có những chuyển biến tích cực trong ứng dụng công nghệ vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Theo thống kê của Liên minh hợp tác xã Sóc Trăng, toàn tỉnh có 206 hợp tác xã nông nghiệp, nhiều hợp tác xã đã thể hiện vai trò quan trọng trong tổ chức liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho thành viên.

Hợp tác xã Thủy sản Toàn Thắng ở Sóc Trăng đã xây dựng vùng nuôi trồng và sản xuất quy mô lớn, áp dụng công nghệ cao, mang lại giá trị kinh tế cao. Ông Phạm Văn Mừng, Giám đốc Hợp tác xã Thủy sản Toàn Thắng, cho biết hợp tác xã đã ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất tôm đạt chứng chỉ ASC của châu Âu và Mỹ, liên kết với công ty chế biến thủy sản để đảm bảo tiêu thụ ổn định và mang lại lợi nhuận cao cho các thành viên.

Sau 9 năm thành lập và hoạt động hiệu quả, Hợp tác xã Thủy sản Toàn Thắng đã thu hút hơn 70 thành viên với diện tích sản xuất 165ha. Hợp tác xã còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất và giám sát ao nuôi, phát huy hiệu quả trong việc tìm kiếm và mở rộng kênh tiêu thụ, nâng sản lượng tôm đạt từ 500-700 tấn.

Theo ông Thạch Phước Tài, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Sóc Trăng, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, nâng cao năng lực quản lý và liên kết của hợp tác xã đã đem lại nhiều lợi ích, giúp giảm chi phí và gia tăng giá trị sản phẩm. Các thành viên hợp tác xã tham gia mô hình chuỗi liên kết sẽ được hướng dẫn quy trình sản xuất, ứng dụng các tiến bộ khoa học và kỹ thuật mới, đồng thời được bao tiêu sản phẩm, không lo bị thương lái ép giá.

Việc phát triển các mô hình liên kết hợp tác xã sẽ là động lực để nâng cao năng lực ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào tái cơ cấu, mở rộng quy mô và tăng hiệu quả sản xuất nông nghiệp, hướng đến sự phát triển ổn định và bền vững.

Đ.T.V (tổng hợp)