Mất ngủ do nhiều nguyên nhân gây ra. Hiện tượng này diễn ra quá lâu sẽ khiến con người trở nên mệt mỏi, dễ cáu gắt, khó tập trung và gây ra một số bệnh lý như tim mạch, tuyến giáp và dạ dày. Để điều trị mất ngủ hiệu quả, cần xác định nguyên nhân. Trong một số trường hợp, người bệnh cần phải sử dụng thuốc an thần. Hiện nay có nhiều sản phẩm thuốc an thần có nguồn gốc hóa dược. Thuốc phát huy tác dụng nhanh nhưng sử dụng lâu dài có thể gây một số tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, nhiều người có xu hướng chuyển sang sử dụng thảo dược tự nhiên do nó có ưu điểm an toàn, lành tính, hiệu quả bền vững. Vì thế, từ các dược liệu Xấu hổ, Vông nem, Hậu phác nam, Cam thảo nam, nhóm nghiên cứu tại Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh đã bào chế ra viên nang điều trị mất ngủ, có thể thay thế thuốc có nguồn gốc hóa dược.

Một số nghiên cứu cho thấy tác dụng của những loại cây như Xấu hổ giúp giảm lo âu, trầm cảm, tăng cường trí nhớ; Cam thảo nam có tác dụng an thần, giải lo âu; Vông nem có công dụng giảm lo âu và chống trầm cảm.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các nguyên liệu Xấu hổ, Vông nem, Hậu phác nam và Cam thảo nam được chiết thành cao dược liệu, sau đó bào chế thành viên nang. Nghiên cứu cho thấy, cao chiết dược liệu (cao đông khô quy về 0% độ ẩm) không thể hiện độc tính đường uống với liều tối đa 18,16g/kg thể trọng chuột thí nghiệm.

Cùng với một số tá dược và tỷ lệ phù hợp, các tác giả đã xây dựng công thức bào chế viên nang cứng hỗ trợ điều trị mất ngủ từ bốn loại thảo dược trên. Thí nghiệm trên chuột nhắt trắng đực và cái với liều 1 viên/kg và 2 viên/kg mỗi ngày một lần, liên tục trong 60 ngày, cho kết quả chuột phát triển bình thường; không thể hiện sự bất thường về hành vi, thể trạng tổng quát, chức năng gan, thận và công thức máu.

Đánh giá tác dụng an thần, giải lo âu, chống trầm cảm trên chuột bị stress cô lập (nuôi nhốt riêng biệt), viên nang liều 1 viên/kg và 2 viên/kg giúp hồi phục giấc ngủ, tương tự như diazepam. Đặc biệt, liều 1 viên/kg thể hiện tác dụng giải lo âu rõ rệt hơn, và cả hai liều đều có tác dụng chống trầm cảm. Dựa trên kết quả dược lý, liều dự kiến cho người là uống ngày 2 lần, mỗi lần 2-4 viên, vào buổi tối và 60 phút trước khi ngủ.

N.P.D (tổng hợp)