Các nhà nghiên cứu từ Tgen thuộc Bệnh viện City of Hope và Đại học California, San Diego - Hoa Kỳ đã xác định được một bộ gen giúp dự đoán liệu u nguyên bào thần kinh đệm của bệnh nhân có thể đáp ứng với một số loại thuốc hứa hẹn gọi là thuốc ức chế neddylation (NAE). Kết quả nghiên cứu sẽ giúp các nhà khoa học khi thiết kế các thử nghiệm lâm sàng nhằm mục đích cá nhân hóa phương pháp điều trị u nguyên bào thần kinh đệm.

Các phương pháp điều trị mới cho u nguyên bào thần kinh đệm, loại u não nguyên phát phổ biến và nguy hiểm nhất, là rất cần thiết. Những khối u này được đặc trưng bởi nhiều sai lệch phân tử lớn và phức tạp, do đó phương pháp điều trị có tác dụng với khối u của bệnh nhân này có thể không có tác dụng ở bệnh nhân khác.

Tiến sĩ Michael Berens cho biết: “Kết quả là, đã có hơn 300 thử nghiệm lâm sàng đối với các liệu pháp điều trị u nguyên bào thần kinh đệm mà không đưa ra loại thuốc nào được FDA chấp thuận. Dược điển để điều trị khối u não rất ít và việc phê duyệt thuốc mới cho bệnh u nguyên bào thần kinh đệm là những trường hợp cực kỳ hiếm gặp”.

Các chất ức chế NAE, ảnh hưởng đến sự luân chuyển protein trong tế bào, đã cho thấy kết quả ấn tượng trong điều trị u tủy và có vẻ đầy hứa hẹn trong các mô hình u nguyên bào thần kinh đệm. Nhưng các nhà nghiên cứu cần biết thêm về loại u nguyên bào thần kinh đệm nào dễ bị tổn thương khi điều trị bằng thuốc ức chế NAE và tại sao những loại khác có thể kháng thuốc.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu sự thay đổi di truyền và quá trình sinh học hoạt động trong các dòng tế bào u thần kinh đệm ở người và xenograft có nguồn gốc từ bệnh nhân, tìm ra sự khác biệt trong tín hiệu của protein ức chế khối u nổi tiếng PTEN và trong con đường sao chép và sửa chữa DNA. Dựa trên những khác biệt này, họ đã phát triển bộ gen phản ứng ức chế NAE- có thể được sử dụng để dự đoán u nguyên bào thần kinh đệm nào sẽ dễ bị tổn thương trước các chất ức chế NAE. Đặc biệt, "những dấu hiệu phân tử này là cách để biết bệnh nhân nào nên dùng loại thuốc này trong một thử nghiệm lâm sàng”.

Nhóm nghiên cứu đang thiết kế một thử nghiệm như vậy, được gọi là Glioblastoma Umbrella Signature Trial (GUST), để truyền tải "sự chuyển động về phía trước" mà nhóm hy vọng thử nghiệm sẽ mang lại cho việc điều trị u nguyên bào thần kinh đệm được cá nhân hóa. GUST sẽ bao gồm ít nhất sáu loại thuốc, mỗi loại có liên quan đến một dấu hiệu phân tử về tính dễ bị tổn thương chống lại u nguyên bào thần kinh đệm. Ý tưởng là lập hồ sơ cho 200 bệnh nhân và kiểm tra xem dấu hiệu khối u của bệnh nhân có chứng tỏ rằng khối u này sẽ phản ứng với một loại thuốc cụ thể hay không.

Tiến sĩ Michael Berens giải thích, các thử nghiệm dạng “dù che” (Umbrella trials) có thể giúp tăng tốc độ phê duyệt của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho một loại thuốc mà trong các thiết kế thử nghiệm lâm sàng truyền thống chỉ dùng một loại thuốc. Ví dụ, bộ gen NAE được các nhà nghiên cứu xác định chỉ được tìm thấy ở 10% bệnh nhân nhưng việc phê duyệt thuốc ức chế NAE cho 10% bệnh nhân đó có thể là một nỗ lực cứu sống. Và một khi loại thuốc được FDA chấp thuận, khi đó chúng ta có thể sử dụng những loại thuốc đó kết hợp với các loại thuốc khác như chất ức chế điểm kiểm soát miễn dịch hoặc chất ức chế sửa chữa tổn thương DNA.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/7/2024