Đặc điểm lâm sàng, vi sinh của nhiễm khuẩn huyết do Staphylococcus aureus ở trẻ em
Cập nhật vào: Chủ nhật - 11/08/2024 13:05 Cỡ chữ
Staphylococcus aureus (S. aureus) là căn nguyên phổ biến gây nhiễm trùng cộng đồng và bệnh viện với các tổn thương đa cơ quan bao gồm: viêm da mô mềm, viêm nội tâm mạc, viêm phổi, nhiễm trùng xương khớp và nhiễm khuẩn huyết. Nhiễm khuẩn huyết do S. aureuslà bệnh lý đe dọa tính mạng có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng - một phản ứng viêm toàn thân đối do hàng loạt các yếu tố độc lực khác nhau của vi khuẩn, bao gồm các độc tố và khả năng né tránh đáp ứng miễn dịch vật chủ.
Panton - Valentine leukocidin (PVL) là ngoại độc tố của S. aureus với khả năng gây hoại tử mô và tổn thương bạch cầu, đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh cũng như làm giảm đáng kể hiệu quả điều trị ở trẻ em bị nhiễm khuẩn huyết. Không chỉ có đặc tính gây độc tế bào, vai trò tiềm ẩn của PVL đối với tình trạng kháng kháng sinh khiến nó trở thành một yếu tố quan trọng trong thực hành lâm sàng và trong nghiên cứu. Tỷ lệ các chủng S. aureusmang gen pvl không đồng đều ở các quốc gia khác nhau, bao gồm Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản và Trung Quốc, với tỷ lệ, được báo cáo dao động từ 12% đến 90%. Hiểu được mức độ phổ biến và ý nghĩa lâm sàng của PVL sẽ hỗ trợ chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa nhiễm khuẩn huyết. Tuy nhiên, cho đến nay, tỷ lệ S. aureus mang gen pvl cùng vai trò của PVL trong nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em chưa được nghiên cứu và báo cáo ở Việt Nam.
Vì vậy, nhằm mục đích mô tả các đặc điểm lâm sàng, kháng sinh đồ và xác định tỷ lệ chủng S. aureus mang gen pvl gây nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em được điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương, nhóm nghiên cứu gồm bà Nguyễn Thị Hà -Trường Đại học Y Hà Nội, ông Tạ Anh Tuấn - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và bà Phạm Hồng Nhung - Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Bạch Mai đã thực hiện nghiên cứu: “Đặc điểm lâm sàng, vi sinh của nhiễm khuẩn huyết do Staphylococcus aureus ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương”.
Nhiễm khuẩn huyết do Staphylococcus aureus là một trong các bệnh nhiễm trùng thường gặp và quan trọng ở trẻ em. Panton-Valentine Leukocidin (PVL) là độc tố của Staphylococcus aureus có khả năng gây hoại tử mô và phá huỷ bạch cầu, đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh và làm giảm đáng kể hiệu quả điều trị nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu trên 145 trẻ được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do Staphylococcus aureus tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ tháng 09/2022 tới tháng 09/2023 bằng phương pháp mô tả tiến cứu loạt ca bệnh với mục tiêu: mô tả đặc điểm lâm sàng, kháng sinh đồ và xác định tỷ lệ chủng Staphylococcus aureus mang gen pvl gây nhiễm khuẩn huyết trẻ em. Kết quả cho thấy tỷ lệ chủng Staphylococcus aureus mang gen pvl gây nhiễm khuẩn huyết trẻ em rất cao (85,5%), trong đó tỷ lệ chủng MRSA mang gen pvl cao hơn so với MSSA. Đồng thời nghiên cứu cũng ghi nhận không có sự khác biệt giữa đặc điểm lâm sàng của nhiễm khuẩn huyết do MRSA và MSSA. Tất cả các chủng Staphylococcus aureus gây nhiễm khuẩn huyết trong nghiên cứu đều nhạy cảm với vancomycin.
Hướng dẫn điều trị hiện nay ở Anh khuyến cáo đối với các trường hợp nhiễm S. aureus đã xác định được có mang gen pvl bao gồm vancomycin phối hợp với clindamycin. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu lâm sàng nào chứng minh cho hiệu quá của liệu pháp điều trị này. Ngoài ra, tất cả các chủng phân lập của chúng tôi đều nhạy cảm cao với sulfamethoxazole-trimethoprim, tương tự như kết quả nghiên cứu ở các quốc gia khác. Nếu có sulfamethoxazole-trimethoprim dạng tiêm truyền thì đây cũng là kháng sinh cân nhắc lựa chọn cho điều trị nhiễm trùng do S. aureus.
P.T.T (tổng hợp)