Khi dân số toàn cầu tăng lên trong điều kiện khí hậu thay đổi, nhu cầu tìm nguồn protein bền vững trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Các sản phẩm "thịt" và "sữa" từ thực vật có thể phổ biến, nhưng chúng không phải là lựa chọn thay thế thịt thân thiện với môi trường duy nhất.

Một nghiên cứu mới trên chuột của Đại học Illinois Urbana-Champaign-Hoa Kỳ cho thấy việc thay thế các nguồn protein truyền thống bằng sâu bột trong chế độ ăn nhiều chất béo có thể làm chậm quá trình tăng cân, cải thiện phản ứng miễn dịch, giảm viêm, tăng cường chuyển hóa năng lượng và làm thay đổi có lợi tỷ lệ cholesterol tốt và xấu.

Tác giả nghiên cứu Kelly Swanson cho biết: "Ngoài việc bổ sung nhiều chất xơ hơn, các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyên bạn nên ăn nhiều protein chất lượng cao hơn như một phần của kế hoạch kiểm soát cân nặng. Từ một nghiên cứu trước đây ở gà trống, chúng tôi đã biết rằng sâu bột là nguồn protein chất lượng cao, dễ tiêu hóa và cũng bền vững với môi trường”.

Nhóm nghiên cứu đã cho chuột ăn chế độ giàu chất béo (46% calo từ chất béo) với casein làmột loại protein từ sữa, trong 12 tuần trước khi chuyển sang các loại protein thay thế. Còn nhóm kiểm soát, tiêu thụ chế độ ăn kiêng với casein trong suốt quá trình thử nghiệm. Vào thời điểm sâu bột được giới thiệu, nhóm ăn kiêng nhiều chất béo bị béo phì và mắc hội chứng chuyển hóa, nhóm có các tình trạng làm tăng nguy cơ đau tim; đột quỵ; tiểu đường và một số vấn đề sức khỏe khác.

Sau đó, những con chuột bắt đầu ăn hai loại sâu bột ở dạng khô, dạng bột tương tự như bột mì, thay thế 50% hoặc 100% casein trong chế độ ăn. Trong và sau 8 tuần áp dụng chế độ ăn kiêng thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã đo trọng lượng cơ thể, thành phần cơ thể, các chất chuyển hóa trong máu và biểu hiện gen của gan và mô mỡ. Đạm côn trùng chỉ không khiến những con chuột béo phì giảm cân, mà tốc độ tăng cân của chúng chậm lại so với những con chuột ăn chế độ ăn nhiều chất béo với casein.

Giáo sư Kelly Swanson giải thích: “Đó không phải là một quy trình giảm cân; chỉ làm chậm quá trình tăng cân của sâu bột. Tác động đáng kể hơn là sự cải thiện hình dạng lipid trong máu. LDL, còn được gọi là 'cholesterol xấu', giảm xuống và HDL- 'cholesterol tốt', tăng lên. Và từ góc độ biểu hiện gen, tình trạng viêm giảm và một số gen chuyển hóa lipid và glucose đã bị thay đổi. Không phải mọi thứ đều tích cực, nhưng về mặt trao đổi chất, chúng ở một nơi tốt hơn”. Một số lợi ích có thể liên quan đến chitin, là vật liệu dạng sợi tạo nên bộ xương ngoài của côn trùng. Mặc dù vai trò của chitin chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng, nhưng nó dường như hoạt động giống như chất xơ, kích thích hoạt động của vi khuẩn có lợi trong ruột.

Các nghiên cứu khác đã đánh giá những protein thay thế để kiểm soát cân nặng béo phì ở chuột, nhưng hầu hết đã sử dụng những con chuột biến đổi gen được thiết kế để duy trì tình trạng béo phì bất kể điều gì. Nhóm tác giả đã cố tình sử dụng những con chuột "loại hoang dã" để chúng tăng cân giống như cách mà nhiều người vẫn làm: thông qua chế độ ăn kiêng.

Tuy nhiên, hiện tại, sâu bột ăn vẫn chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận. Những người tò mò về côn trùng có thể thử bột dế, có thể được sử dụng trong thực phẩm theo Luật Thực phẩm, Dược phẩm và Mỹ phẩm. Nghiên cứu đã được công bố trên The Journal of Nutrition.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-07-insect-protein-weight-gain-boosts.html, 27/7/2023