Mối liên hệ giữa vi khuẩn đường ruột và sức khỏe con người tiếp tục được phát hiện theo mọi cách thức, và một trong số những cách thú vị là cách những vi khuẩn này có thể ảnh hưởng đến các khía cạnh khác nhau của quá trình lão hóa. Một nghiên cứu mới đây không chỉ làm nổi bật các khía cạnh mới của mối quan hệ này mà còn chứng minh cho thấy các dấu hiệu lão hóa trong não, ruột và mắt thậm chí có thể bị đảo ngược thông qua phương pháp ghép phân/cấy phân (Fecal transplants).

Sự hòa thuận của các cộng đồng vi sinh vật trong đường ruột đang cho thấy hình thành nên nhiều khía cạnh khác nhau trong đời sống của chúng ta và cho thấy được tình trạng viêm nhiễm có thể đóng vai trò trung gian như thế nào khi nói đến những bệnh liên quan đến sức khỏe nhận thức.

Một nghiên cứu năm 2019 đã cung cấp một số hiểu biết thú vị trong phạm vi này bằng cách chỉ cho thấy ruột là nguồn cung cấp các tế bào miễn dịch giúp giảm viêm não trong bệnh đa xơ cứng. Cuối năm 2019 đã có một loại thuốc được thiết kế để sửa chữa lại hệ vi sinh vật đường ruột nhằm giảm chứng viêm thần kinh để điều trị chứng suy giảm nhận thức ở bệnh Alzheimer. Một nghiên cứu vào năm 2020 sau đó cũng chỉ ra rằng cấy phân từ chuột già sang chuột non có thể dẫn đến tình trạng suy giảm khả năng học tập và trí nhớ.

Kết quả từ một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Aging vào năm ngoái đã cung cấp bằng chứng đặc biệt thuyết phục về ảnh hưởng của vi khuẩn đường ruột đối với não bộ. Nó tập trung đặc biệt vào quá trình lão hóa não và cho thấy rằng việc cấy phân từ chuột non vào chuột già có thể đảo ngược một số khía cạnh của sự suy giảm não bộ do tuổi tác, chẳng hạn như khả năng học tập và trí nhớ dài hạn. Đây được coi là một trong những hiểu biết đầu tiên về cách vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến quá trình lão hóa não ở động vật có vú.

Các phát hiện mới nhất trong lĩnh vực này là của các nhà khoa học tại Viện Quadram và Trường Đại học East Anglia đã làm tăng thêm tính thuyết phục rằng vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ thông qua chứng viêm. Họ đồng thời nghiên cứu cũng chỉ ra cách các cộng đồng vi sinh vật này có thể ảnh hưởng đến một số dấu hiệu sinh học của sự lão hóa không chỉ ở não, mà còn ở chính ruột và mắt.

Các cuộc điều tra của nhóm nghiên cứu liên quan đến việc cấy phân từ những con chuột trẻ khỏe mạnh vào những con chuột già và các thí nghiệm đảo ngược, trong đó những con chuột nhỏ hơn nhận phân từ những con già hơn. Sau đó, họ phân tích một loạt các dấu hiệu sinh học gây viêm trên cơ thể của động vật và tìm ra một số hiểu biết có giá trị.

Sau những ca cấy ghép này, những con chuột non bị mất tính toàn vẹn trong niêm mạc ruột, khiến các thành phần vi khuẩn đi qua và lưu thông khắp cơ thể. Điều này kích hoạt hệ thống miễn dịch và lần lượt là gây viêm, gây kích hoạt quá mức các tế bào miễn dịch nhất định trong não và làm tăng mức độ protein liên quan đến thoái hóa võng mạc ở mắt.

Ngược lại, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những dấu hiệu này có thể đảo ngược ở những con chuột già, bằng cách cấy phân từ những con chuột non. Điều này cũng làm tăng mức độ vi khuẩn lành mạnh trước đây được chứng minh là có liên quan đến sức khỏe khỏe mạnh ở chuột và người.

Giáo sư Simon Carding cho biết: “Nghiên cứu mang tính đột phá này cung cấp bằng chứng thú vị về sự tham gia trực tiếp của vi khuẩn đường ruột vào quá trình lão hóa và suy giảm chức năng của não và thị lực, đồng thời đưa ra một giải pháp tiềm năng dưới dạng liệu pháp thay thế vi khuẩn đường ruột.

Bên cạnh các kết quả đầy hứa hẹn này, các nhà khoa học lưu ý rằng cần phải nghiên cứu thêm trước khi có thể đưa ra kết luận tương tự đối với con người. Họ nói rằng các con đường tương tự tồn tại trong cơ thể chúng ta và hệ vi sinh vật đường ruột được biết là có thể thay đổi đáng kể khi chúng ta già đi, vì vậy có lý do để chúng ta cẩn trọng nhưng vẫn đầy lạc quan.

Tiến sĩ Aimee Parker, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi rất phấn khởi khi phát hiện ra rằng bằng cách thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột của những người cao tuổi, chúng tôi có thể thay đổi các chỉ số suy giảm do tuổi tác thường thấy trong các bệnh thoái hóa của mắt và não. Kết quả của chúng tôi cung cấp thêm bằng chứng về mối liên hệ quan trọng giữa các vi sinh vật trong ruột và sự lão hóa lành mạnh của các mô và cơ quan xung quanh cơ thể. Chúng tôi hy vọng rằng những phát hiện của chúng tôi sẽ đóng góp cuối cùng vào việc hiểu cách chúng ta có thể điều khiển chế độ ăn uống và vi khuẩn đường ruột của mình để tăng cường tối đa sức khỏe khỏe mạnh trong cuộc sống sau này”.

Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Microbiome gần đây.

P.T.T (NASATI), theo https://newatlas.com/medical/fecal-transplants-aging-mouse-brains-eyes/, 4/5/2022