Theo các nhà nghiên cứu tại Trường Y Perelman thuộc Trường Đại học Pennsylvania, một thiết bị cỡ nhỏ để phát hiện hoạt động não liên quan đến thèm ăn ở vùng não quan trọng và phản ứng lại bằng cách kích thích điện vùng đó, cho thấy có nhiều hứa hẹn trong một thử nghiệm lâm sàng thí điểm ở hai bệnh nhân mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ (BED).

Thử nghiệm, được mô tả trong một bài báo công bố mới đây trên tạp chí Nature Medicine, đã theo dõi hai bệnh nhân trong suốt sáu tháng. Trong thời gian đó, thiết bị được cấy ghép này - loại thường được sử dụng để điều trị chứng động kinh kháng thuốc - giám sát hoạt động trong vùng não được gọi là hạt nhân accumbens. Các hạt nhân accumbens có liên quan đến việc xử lý niềm vui và phần thưởng, và có liên quan đến chứng nghiện. Bất cứ khi nào thiết bị cảm nhận được tín hiệu hạt nhân accumbens dùng để dự đoán cảm giác thèm ăn trong các nghiên cứu trước đây, nó sẽ tự động kích thích vùng não đó, làm gián đoạn các tín hiệu liên quan đến cảm giác thèm ăn. Trải qua hơn sáu tháng điều trị, các bệnh nhân báo cáo rằng các cơn buồn nôn ít hơn nhiều và cân nặng giảm.

"Đây là một nghiên cứu khả thi giai đoạn sớm, trong đó chúng tôi chủ yếu đánh giá mức độ an toàn, nhưng chắc chắn những lợi ích lâm sàng mạnh mẽ mà những bệnh nhân này đã báo cáo cho chúng tôi thực sự rất ấn tượng và thú vị", tiến sỹ Casey Halpern, phó giáo sư về phẫu thuật thần kinh, Giám đốc phẫu thuật lập thể và thần kinh chức năng tại Penn Medicine, tác giả của nghiên cứu cho biết.

BED được coi là chứng rối loạn ăn uống phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến ít nhất vài triệu người. Bệnh nhân thường có các đợt ăn uống vô độ thường xuyên và nó thường liên quan đến béo phì. Những cá nhân khi say rượu có cảm giác mất kiểm soát trong việc ăn uống, do đó họ tiếp tục ăn vượt quá mức bình thường của cảm giác say.

Các đợt BED được bắt đầu bằng cảm giác thèm ăn các loại thức ăn mong muốn cụ thể. Trong một nghiên cứu đăng trên kỷ yếu năm 2018 của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia với các thí nghiệm trên chuột và con người, Halpern và các đồng nghiệp đã tìm thấy bằng chứng cho thấy hoạt động điện tần số thấp đặc biệt trong hạt nhân accumbens tăng lên ngay trước những cơn thèm ăn - không phải trước khi ăn uống bình thường. Các nhà nghiên cứu đã kích thích hạt nhân accumbens ở chuột để làm gián đoạn hoạt động liên quan đến cảm giác thèm ăn này bất cứ khi nào nó xảy ra, và phát hiện ra rằng những con chuột trở nên ăn ít hơn đáng kể đồ ăn ngon, có chứa nhiều calo mà chúng có thể ăn.

Thiết bị mà nhóm nghiên cứu đã sử dụng để ghi lại các tín hiệu từ và kích thích não của những con chuột có sẵn trên thị trường và được phê duyệt để điều trị chứng động kinh kháng thuốc. Nó được đặt bên dưới da đầu, với các dây dẫn chạy qua hộp sọ đến các hạt nhân accumbens trong mỗi bán cầu não.

Nghiên cứu mới là một thử nghiệm sơ bộ về cùng một thiết bị và chiến lược trên các đối tượng là con người. Nhóm của Halpern đã lắp thiết bị kích thích não cho bệnh nhân BED, hai bệnh nhân béo phì nghiêm trọng, và trong sáu tháng, họ đã ghi lại được các tín hiệu từ các thiết bị này. Thi thoảng, các bệnh nhân ở trong nghiên cứu phòng thí nghiệm, sẽ được thưởng thức những món ăn tự chọn (đồ ăn nhanh và bánh kẹo là những món phổ biến) nhưng chủ yếu họ thực hiện việc này ở nhà. Các nhà nghiên cứu có thể quay lại các đợt ăn uống vô độ của bệnh nhân trong phòng thí nghiệm và khi bệnh nhân ở nhà, họ sẽ tự báo cáo thời gian các đợt ăn của họ. Các nhà khoa học đã quan sát thấy rằng, giống như trong nghiên cứu trước đây của họ, tín hiệu tần số thấp đặc biệt trong hạt nhân accumbens xuất hiện trong vài giây trước khi bệnh nhân ăn bữa ăn vô độ đầu tiên của họ.

Trong giai đoạn tiếp theo của nghiên cứu, các thiết bị kích thích não này sẽ tự động truyền kích thích điện tần số cao đến các hạt nhân accumbens bất cứ khi nào các tín hiệu tần số thấp liên quan đến sự thèm xuất hiện. Trong khoảng thời gian sáu tháng này, các bệnh nhân cho biết cảm giác ăn mất kiểm soát của họ giảm rõ rệt và tần suất các cơn say xỉn ở mỗi người cũng giảm hơn 11 pound. Một người trong số này cho biết có sự cải thiện nhiều đến mức cô không còn đáp ứng các tiêu chí về chứng rối loạn ăn uống vô độ. Dường như cũng không có tác dụng phụ bất lợi đáng kể nào xảy ra.

Các nhà khoa học tiếp tục theo dõi các đối tượng trong sáu tháng nữa, và bắt đầu thu nhận những bệnh nhân mới cho một nghiên cứu lớn hơn. Họ lưu ý rằng, về nguyên tắc, phương pháp điều trị tương tự có thể được áp dụng cho các chứng rối loạn liên quan đến mất kiểm soát khác bao gồm chứng cuồng ăn bulimia.

P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2022-08-deep-brain-binge-disorder.html, 30/8/2022