Nghiên cứu ước tính vắc xin COVID đã cứu sống gần 20 triệu người vào năm ngoái
Cập nhật vào: Thứ tư - 29/06/2022 01:23
Cỡ chữ
Mô hình nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu Trường Đại học Imperial College London ước tính rằng vắc-xin COVID-19 đã ngăn ngừa được gần 20 triệu ca tử vong trên toàn thế giới trong năm 2021. Nghiên cứu cũng kết luận rằng vắc-xin COVID có thể cứu sống thêm hàng triệu người vào năm ngoái nếu việc phân phối vắc-xin được phổ biến và công bằng hơn trên toàn cầu.
Gregory Barnsley, đồng tác giả nghiên cứu, giải thích rằng việc định lượng tác động mà tiêm chủng tạo ra trên toàn cầu là một thách thức lớn do khả năng tiếp cận vắc xin hoàn toàn khác biệt giữa các quốc gia, cũng như mức độ hiểu biết của chúng ta về những biến thể COVID-19 lưu hành, cùng với dữ liệu trình tự di truyền bị hạn chế ở nhiều quốc gia. Hơn nữa, cũng không thể đo lường trực tiếp được có bao nhiêu trường hợp tử vong nếu không tiêm vắc xin. Mô hình toán học này cung cấp một công cụ hữu ích để có thể đánh giá được các tình huống thay thế mà chúng ta không thể quan sát trực tiếp trong đời thực.
Mô hình máy tính được sử dụng trong nghiên cứu lần đầu tiên theo dõi các báo cáo tử vong vượt mức của 185 quốc gia và vùng lãnh thổ. Sau đó, sự lây nhiễm COVID-19 ở mỗi quốc gia, cùng với tỷ lệ tiêm chủng của từng quốc gia đã được tính đến. Từ mô hình này, có thể ước tính được có bao nhiêu trường hợp nguy cơ tử vong được ngăn chặn ở mỗi quốc gia triển khai tiêm vắc xin trong suốt năm 2021.
Nhìn chung, mô hình này ước tính số ca tử vong toàn cầu do COVID-19 vào năm 2021 là 31,4 triệu nếu vắc xin không được phát triển và phân phối. Số người chết thực sự trong năm 2021, bao gồm cả những trường hợp tử vong vượt mức không được tính chính thức là do COVID-19, được mô hình ước tính là 11,6 triệu người, một con số xấp xỉ giữa số người chết chính thức và ước tính gần đây là hơn 20 triệu người. Điều này có nghĩa là mô hình ước tính vắc xin có khả năng cứu sống được 19,8 triệu người vào năm ngoái.
Gần 80% những người được cứu sống nhờ vắc-xin là do tác dụng trực tiếp của vắc-xin làm giảm khả năng mắc bệnh nặng và nhập viện của người đó. 4 triệu trường hợp nguy cơ tử vong khác được ngăn chặn trong mô hình là do giảm khả năng lây truyền liên quan đến vắc xin.
Oliver Watson, tác giả chính của nghiên cứu, chỉ ra có gần 600.000 ca mắc COVID -19 tử vong vào năm 2021 có thể đã được ngăn chặn nếu kế hoạch đạt được các mục tiêu của nó và vắc-xin được phân phối công bằng hơn ở các quốc gia có ít khả năng tiếp cận hơn với nguồn cung.
Watson cho biết: “sáng kiến COVAX được thành lập vì đã sớm cho thấy rõ rằng sự công bằng vắc xin toàn cầu sẽ là cách duy nhất để thoát khỏi đại dịch. Phát hiện của chúng tôi cho thấy hàng triệu sinh mạng có thể đã được cứu sống nhờ vào việc cung cấp vắc xin cho mọi người ở khắp mọi nơi, bất kể họ giàu có ra sao. Nếu các mục tiêu do WHO đề ra đều đạt được, chúng tôi ước tính rằng khoảng 1/5 số người ước tính thiệt mạng do COVID-19 ở các nước thu nhập thấp có thể được ngăn chặn kịp thời”.
Cuối cùng, những ước tính này là minh chứng cho tính chất cứu sống đáng kinh ngạc của vắc xin COVID-19. Loại vắc-xin này đã được phát triển với tốc độ chưa từng thấy trong nghiên cứu khoa học và việc phân phối nhanh chóng vào năm 2021 đã giúp hàng triệu người được cứu sống. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra những lĩnh vực cần được cải thiện trong tương lai với lý do hàng triệu sinh mạng đã thiệt mạng vào năm ngoái do các vấn đề về cơ sở hạ tầng phân phối vắc xin và vấn đề công bằng với các nước giàu tích trữ liều lượng lớn.
Nghiên cứu mới kết luận: “Tài sản trí tuệ về vắc xin cần được chia sẻ nhanh hơn trong tương lai, với công nghệ mở hơn và chuyển giao kiến thức xung quanh việc sản xuất và phân phối vắc xin. Cơ sở hạ tầng phân phối và cung cấp vắc xin cũng cần được mở rộng trên toàn thế giới và chống lại thông tin sai lệch để cải thiện nhu cầu vắc xin”.
Công trình nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Lancet Infectious Diseases gần đây.
P.T.T (NASATI), theo https://newatlas.com/health-wellbeing/covid19-vaccines-saved-nearly-20-million-lives-model-lancet, 23/6/2022