Hiểu rõ hơn về quá trình viêm và miễn dịch phổi trong suốt hai thập kỷ qua đã dẫn đến những phương pháp điều trị mới và sáng tạo cho bệnh hen phế quản, bao gồm cả liệu pháp sinh học. Điều này đặc biệt đúng với một thể bệnh gọi là hen phế quản ái toan, loại hen liên quan đến việc thu hút và kích hoạt quá mức các tế bào bạch cầu trắng trong phổi gọi là bạch cầu ái toan.

Tuy nhiên, một loại hen khác gọi là hen phế quản trung tính lại có ít lựa chọn điều trị hơn và không đáp ứng tốt với các liệu pháp điều trị hen phế quản thông thường. Kết quả là, những người mắc loại hen này, thường được chẩn đoán ở người trưởng thành, thường trải qua bệnh nặng và chất lượng cuộc sống kém.

Một nhóm các nhà nghiên cứu do Tiến sĩ Anukul Shenoy tại Đại học Michigan và Tiến sĩ Joseph Mizgerd Trường Y Đại học Boston, đang cố gắng giải quyết sự thiếu hiểu biết về bệnh hen phế quản trung tính và đã phát triển một trong những mô hình chuột đầu tiên cho căn bệnh này.

Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Cell Reports.

Bằng cách cho chuột tiếp xúc với một chất gây dị ứng qua đường hô hấp trong thời gian ngắn nhưng lặp đi lặp lại, các nhà nghiên cứu đã mô phỏng được sự tiếp xúc và hoạt động miễn dịch trong đường thở của con người trưởng thành.

Loại tiếp xúc dị ứng này đã dẫn đến sự gia tăng tích tụ của các loại tế bào T khác nhau, được gọi là tế bào CD4+TRM; các tế bào ghi nhớ có mặt trong phổi của người trưởng thành và chịu trách nhiệm phản ứng nhanh với các chất gây dị ứng đã gặp phải trước đó.

Khi được kích hoạt, một nhóm tế bào CD4+TRM trong đường thở sẽ sản sinh ra một loại cytokine gọi là IL-17A, khiến các tế bào biểu mô của phổi thu hút bạch cầu trung tính, một loại tế bào bạch cầu gây viêm.

Mặc dù bạch cầu trung tính quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi mầm bệnh, nhưng việc kích hoạt chúng để đáp ứng với một chất gây dị ứng vô hại ở bệnh nhân hen phế quản lại dẫn đến tổn thương nghiêm trọng cho phổi.

Điều thú vị là nhóm nghiên cứu cũng phát hiện rằng các tế bào biểu mô cố gắng kiểm soát tình trạng viêm này bằng cách sử dụng một phân tử chuyên biệt có nhiệm vụ điều chỉnh miễn dịch gọi là MHC-II. Chúng làm điều này bằng cách sử dụng MHC-II để hướng dẫn một nhóm tế bào CD4+TRM khác trong đường thở sản sinh ra cytokine IFN-gamma, loại cytokine này có tác dụng mạnh trong việc ức chế viêm ở mô hình chuột bị hen phế quản trung tính.

Phát hiện này có thể mở ra những phương pháp điều trị mới, nhằm điều chỉnh phản ứng miễn dịch của cơ thể, giảm thiểu viêm và tổn thương phổi ở bệnh nhân hen phế quản trung tính, một loại hen khó điều trị và chưa có nhiều lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/ l, 5/2025