Các nhà khoa học đã phát hiện ra một loại tế bào miễn dịch nhất định có thể là nguyên nhân chính gây đau vùng chậu ở phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung. Phát hiện này có thể dẫn đến các phương pháp điều trị mới đối với tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến nhiều triệu phụ nữ này.

Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý ngày càng nhận được sự quan tâm trong thời gian gần đây, trong đó các mô đáng lẽ phát triển trong tử cung lại được tìm thấy ở các bộ phận khác trên cơ thể. Những mô này có thể có đáp ứng hoặc có chức năng khác so với mô phát triển trong tử cung. Đa số các trường hợp lạc nội mạc tử cung được phát hiện ra ở vùng chậu. Ước tính từ Tổ chức nghiên cứu lạc nội mạc tử cung thế giới cho thấy, lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến khoảng 176 triệu phụ nữ trên toàn thế giới. Sự tăng trưởng bất thường, hoặc tổn thương của lạc nội mạc tử cung có thể gây ra viêm, đau kéo dài và gây vô sinh. Các triệu chứng khác bao gồm đau bụng kinh và rụng trứng, mệt mỏi, chảy máu nhiều và đau khi giao hợp. Cho đến nay, không có cách điều trị khỏi bệnh lạc nội mạc tử cung. Phẫu thuật có thể loại bỏ một số tổn thương và mô sẹo. Phương pháp điều trị nội tiết tố có thể giúp giảm triệu chứng nhưng thường có tác dụng phụ khi sử dụng kéo dài do đó nhu cầu cấp bách hiện này là cần có các loại thuốc điều trị không có nội tiết tố. Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu tại Đại học Warwick và Edinburgh (Vương quốc Anh), đã tìm ra nguyên nhân gây đau lạc nội mạc tử cung là do một loại tế bào bạch cầu gọi là các đại thực bào. Nhóm nghiên cứu báo cáo những phát hiện của họ trên tạp chí FASEB mới đây.

Đại thực bào kích thích sự phát triển của các tế bào thần kinh

Tác giả nghiên cứu cao cấp, tiến sĩ Erin Greaves giải thích rằng các phương pháp điều trị thông thường sử dụng hormone là “không lý tưởng” vì chúng nhắm vào chức năng buồng trứng và có thể gây ra tác dụng phụ, như ức chế khả năng sinh sản. “Chúng tôi đang cố gắng tìm ra giải pháp phi nội tiết tố”, cô nói. Các đại thực bào này kích thích các tế báo thần kinh phát triển và hoạt động bằng cách giải phóng hooc môn tăng trưởng IGF-1 (yếu tố tăng trưởng giống Insulin-1). Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng đại thực bào có vai trò trung tâm trong phát triển của lạc nội mạc tử cung. Các tế bào miễn dịch giúp các tổn thương phát triển và cũng thúc đẩy phát triển các nguồn cung cấp máu của chúng. Nhiều nghiên cứu gần đây cũng tiết lộ rằng đại thực bào giúp các dây thần kinh phát triển trong các tổn thương. Các tác giả lưu ý, mục đích của nghiên cứu mới là “để xác định vai trò cơ học của đại thực bào trong việc tạo ra cơn đau liên quan đến lạc nội mạc tử cung”. Sau khi triển khai các thử nghiệm khác nhau với các tế bào và chuột, họ kiến nghị rằng việc nhắm mục tiêu các đại thực bào này có thể là một cách mới để điều trị đau lạc nội mạc tử cung.

Mở đường cho phương pháp điều trị không nội tiết tố

Tổn thương lạc nội mạc tử cung gây ra và chứa số lượng lớn các đại thực bào. Môi trường bệnh tạo ra các tín hiệu làm thay đổi chức năng của các tế bào miễn dịch. Khi họ thử nghiệm nuôi cấy tế bào của các đại thực bào này, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy cách các tế bào này giải phóng ra nhiều IGF-1. Họ cũng phát hiện ra rằng mức độ IGF-1 trong mô khoang chậu ở những phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung là cao hơn ở những phụ nữ không mắc bệnh và phù hợp với thang điểm đo mức độ đau của họ. Trong các thí nghiệm nuôi cấy tế bào tiếp theo, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung thêm IGF-1 từ các đại thực bào đã thúc đẩy sự phát triển và kích hoạt tế bào thần kinh. Cuộc thử nghiệm cuối cùng đã cho thấy rằng việc ngăn chặn hoạt động của hormone bằng cách “khóa” thụ thể tế bào đối với IGF-1 đã “đảo ngược tính chất đau được quan sát thấy ở những con chuột bị lạc nội mạc tử cung”. Thực tế các tín hiệu trong môi trường mô cục bộ có thể thay đổi chức năng đại thực bào không phải là mới. Tuy nhiên, những phát hiện này đã làm sáng tỏ những gì xảy ra với đại thực bào trong trường hợp cụ thể của lạc nội mạc tử cung. “Nếu chúng ta có thể tìm hiểu về vai trò của đại thực bào trong lạc nội mạc tử cung thì chúng ta có thể phân biệt chúng với các đại thực bào khỏe mạnh và điều trị nhắm đích cho chúng”, Tiến sĩ Greaves giải thích. “Phát hiện này sẽ hướng đến việc tìm ra cách làm giảm các triệu chứng cho những phụ nữ ‘sống chung với’ lạc nội mạc tử cung”.

P.T.T. (NASATI), theo https://www.medicalnewstoday.com/articles/325754.php, 16/7/2019