Theo một nghiên cứu của Đại học California tại Los Angeles (UCLA), Kundalini yoga, là hình thức yoga tập trung vào hơi thở, thiền định và trực quan hóa tinh thần (mental visualization), có lợi cho những phụ nữ lớn tuổi có yếu tố nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và lo lắng về các giai đoạn suy giảm trí nhớ.

Các nhà nghiên cứu tại Viện khoa học thần kinh và hành vi con người UCLA Semel, sử dụng MRI đo hoạt động ở các vùng và tiểu vùng của não, đã phát hiện ra rằng Kundalini yoga, kết hợp chuyển động và thiền định, đồng thời tập trung vào hơi thở, niệm chú và trực quan hóa tinh thần, tăng khả năng kết nối trong một khu vực của não có thể bị ảnh hưởng bởi căng thẳng và có liên quan đến sự suy giảm trí nhớ. Kết quả nghiên cứu được công bố trực tuyến trên Tạp chí Bệnh Alzheimer.

Tiến sĩ Helen Lavretsky cùng các cộng sự đã nghiên cứu tác động của yoga so với phương pháp luyện tập tăng cường trí nhớ (MET) theo tiêu chuẩn vàng về khả năng kết nối trong các tiểu vùng của hồi hải mã, là vùng quan trọng của não đối với việc học và ghi nhớ. MET bắt nguồn từ các kỹ thuật sử dụng liên kết bằng lời nói và hình ảnh cũng như các chiến lược thực tế để cải thiện trí nhớ.

Giám đốc Helen Lavretsky, giám đốc Chương trình Late-Life Mood, Stress, and Wellness Research cho biết: “Việc tập luyện yoga Kundalini dường như nhắm mục tiêu tốt hơn đến kết nối hồi hải mã liên quan đến căng thẳng, trong khi MET có thể nhắm mục tiêu tốt hơn đến các tiểu vùng tích hợp cảm giác của hồi hải mã, hỗ trợ độ tin cậy của trí nhớ tốt hơn”. Điểm mấu chốt là nghiên cứu này bổ sung vào tài liệu ủng hộ lợi ích của yoga đối với sức khỏe não bộ, đặc biệt là đối với những phụ nữ bị căng thẳng nhận thức nhiều hơn và suy giảm trí nhớ chủ quan. Hình thức yoga nhẹ nhàng này, tập trung nhiều vào hơi thở và sự tinh thần hơn là chuyển động, giống như các hình thức yoga khác, rất lý tưởng cho người lớn tuổi có thể có một số hạn chế về thể chất.

Có 22 người tham gia là một phần của thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát lớn hơn nghiên cứu tác dụng của yoga đối với nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Tuổi trung bình của 11 người tham gia yoga là khoảng 61; đó là khoảng 65 tuổi nằm trong nhóm MET. Tất cả đều có sự suy giảm chức năng bộ nhớ và một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch, điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Bao gồm sự tích tụ mảng bám trong động mạch, cơn đau tim gần đây, bệnh tiểu đường và điều trị huyết áp cao hoặc cholesterol cao.

Cả hai nhóm yoga và MET đều có buổi tập trực tiếp kéo dài 60 phút mỗi tuần trong 12 tuần. Chương trình cũng bao gồm bài tập về nhà hoặc các buổi thực hành hàng ngày. Khóa đào tạo yoga Kundalini (KY) được hỗ trợ bằng cách thực hành tại nhà bằng hình thức yoga thiền định ngắn gọn khác, có tên Kirtan Kriya (KK). Theo các nghiên cứu trước đây, những loại yoga này thu hút nhiều giác quan đồng thời và có cả phần tụng kinh để cải thiện các chức năng của hệ thần kinh tự chủ, tim mạch và hô hấp.

Trước đây, nhóm tác giả đã báo cáo rằng Kundalini và Kirtan Kriya yoga có tác dụng có lợi đối với chứng trầm cảm, khả năng phục hồi và chức năng điều hành ở người lớn tuổi bị suy giảm nhận thức nhẹ. Họ cũng thấy yoga có tác dụng bảo vệ thần kinh tốt hơn đối với thể tích hồi hải mã bên phải; điều này có thể gợi ý chức năng bộ nhớ được cải thiện; so với MET ở phụ nữ lớn tuổi bị suy giảm trí nhớ chủ quan và có các yếu tố nguy cơ tim mạch.

Nghiên cứu mới đã sử dụng MRI chức năng chuyên biệt để thiết lập khả năng kết nối ở trạng thái nghỉ ngơi của vùng hải mã. Hình ảnh này, được coi là nhạy cảm hơn với những thay đổi nhận thức so với khối lượng hồi hải mã, cho phép các nhà nghiên cứu đánh giá các tiểu vùng của hồi hải mã, so sánh tác động của yoga với rèn luyện trí nhớ.

Các tác giả cho biết: Dựa trên những phát hiện, việc đào tạo yoga có thể nhắm mục tiêu tốt hơn đến kết nối tiểu vùng hồi hải mã bị ảnh hưởng bởi căng thẳng, có thể hỗ trợ xử lý thông tin, bao gồm cả thông tin khuôn mặt, bộ nhớ. Ngoài ra, "sự gia tăng kết nối được quan sát thấy giữa các tiểu vùng hồi hải mã trước và sau với đào tạo KY + KK so với MET gợi ý các lợi ích bảo vệ thần kinh lâu dài vượt trội về những kết nối hồi hải mã dễ bị tổn thương quan trọng đối với trí nhớ từng phần khi đào tạo KY + KK. Hồi hải mã phải tích hợp thông tin từ nhiều giác quan khác nhau và MET có vẻ tốt hơn yoga trong việc hỗ trợ chức năng này. Các chiến lược ghi nhớ khác nhau trong MET, bao gồm kỹ thuật liên kết bằng lời nói, hình ảnh và không gian, thường nhằm mục đích tăng cường tích hợp cảm giác đa phương thức vào các quá trình ghi nhớ. Do đó, MET có thể cho thấy sự vượt trội so với KY + KK về tích hợp cảm giác hồi hải mã - quan trọng đối với trí nhớ", có thể hỗ trợ độ tin cậy của bộ nhớ tốt hơn.

Mặc dù nghiên cứu nhỏ cho thấy những hình thức yoga này có thể mang lại lợi ích đặc biệt cho phụ nữ cho biết họ bị căng thẳng và có thêm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, nhưng các tác giả cho biết nghiên cứu quy mô lớn trong tương lai có nhóm giả dược hoặc nhóm kiểm soát sẽ cần thiết để làm rõ tác dụng có lợi của cả yoga và MET đối với khả năng kết nối và trí nhớ vùng hồi hải mã.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2023-07-older-women-alzheimer-disease-benefit.html, 27/7/2023